Η απόφαση του προέδρου του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος Οζγκιούρ Οζέλ να θέσει στο στόχαστρο και οικονομικούς παράγοντες της Τουρκίας αναδεικνύει τη σύγκρουση δύο διαφορετικών κόσμων στο εσωτερικό της χώρας, με προεκτάσεις στην οικονομία. Επιγραμματικά στην Τουρκία σήμερα συγκρούεται σε πολιτικό επίπεδο ο αντιερντογανικός πόλος ο οποίος φιλοξενεί μεταξύ άλλων τους κεμαλιστές και ο ερντογανικός με κύριο ρεύμα τους ισλαμιστές. Πρόκειται για ένα βαθύ πολιτικό σχίσμα που χωρίζει την Τουρκία στα δύο και κρύβει οικονομικά συμφέροντα, αγγίζοντας όλους τους τομείς της τουρκικής κοινωνίας. Δεν συγκρούονται απλώς δύο πολιτικοί κόσμοι αλλά ανταγωνίζονται δύο διακριτοί επιχειρηματικοί κόσμοι εντός της τουρκικής αστικής τάξης, με διαφορετικά συμφέροντα και εξαρτήσεις.
Χθες ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης στην τελευταία συγκέντρωση διαμαρτυρίας έξω από το δημαρχείο Κωνσταντινούπολης, κάλεσε τους πολίτες να προβούν σε εμπάργκο συγκεκριμένων προϊόντων. Ουσιαστικά, ο Οζγκιούρ Οζέλ ζήτησε από τους τούρκους πολίτες να μην αγοράζουν τα προϊόντα και να μην επιλέγουν τις υπηρεσίες που παρέχουν μια σειρά από εταιρίες οι οποίες συνδέονται με το οικονομικό και πολιτικό κατεστημένο πίσω από τον πρόεδρο της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν. Πιο συγκεκριμένα η λίστα των τουρκικών εταιριών που οι πολίτες πρέπει να αποφεύγουν να επιλέγουν σύμφωνα με τον Οζέλ είναι: Espressolab, D&R, İdefix, Ülker, Kilim Mobilya, İhlas ev aletleri, Milli Piyango, Misli.com, iddaa.com, ETS, Milangaz, Likidgaz, Türk Petrol, Demirören AVM.
Η αντιπαράθεση δύο διακριτών πολιτικών και οικονομικών κόσμων στο εσωτερικό της Τουρκίας δεν ξεκίνησε ακριβώς από τη μέρα σύλληψης του δημάρχου Κωνσταντινούπολης, αλλά είναι μια πραγματικότητα που έχει σφραγίσει τη σύγχρονη ιστορία της Τουρκίας. Η άνοδος του κόμματος του Ερντογάν (AKP) στην εξουσία το 2002 έθεσε σε λειτουργία μια διαδικασία εκκαθάρισης του κράτους από τους κεμαλιστές οι οποίοι διατηρούσαν τον έλεγχο της χώρας για 80 περίπου χρόνια. Το κυρίαρχο αφήγημα στην Τουρκία μέχρι την άνοδο του AKP στην εξουσία ήταν ο κεμαλισμός, ο οποίος είχε μια δυτικόφιλη προσέγγιση και οικονομικές σχέσεις με την Δύση. Όταν όμως πήραν τον έλεγχο της κυβέρνησης οι ισλαμιστές του AKP άρχισε κυριαρχεί στη χώρα μια νέα οικονομική τάξη η οποία έβλεπε προς την Ανατολή και συνδεόταν με κράτη του Κόλπου όπως το Κατάρ.
Το οικονομικό σκηνικό στο εσωτερικό της Τουρκίας με βάση το ταραγμένο ιστορικό παρελθόν της έχει διαμορφωθεί ως εξής:
- Από την μία μεριά συναντάμε επιχειρηματίες των οποίων οι επιχειρήσεις απαρτίζουν τον βιομηχανικό και επιχειρηματικό σύλλογο TÜSİAD, ενισχύουν κατά κανόνα το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα και οι οποίοι συνδέονται με δυτικούς οικονομικούς θεσμούς και έχουν υποστηρίξει την ένταξη της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
- Από την άλλη μεριά, βρίσκονται επιχειρηματίες που απαρτίζουν τον επιχειρηματικό σύλλογο MÜSİAD, στηρίζουν το κόμμα του Ερντογάν ΑΚΡ, συνδέονται έντονα επιχειρηματικά με το Κατάρ και άλλες χώρες του Κόλπου, και επιλέγουν να υποστηρίζουν μια θρησκευτική διάσταση στην πολιτική και οικονομική ζωή.
Η πολιτική αναμέτρηση που παρακολουθούμε αυτές τις μέρες στην Τουρκία είναι ιστορικά κρίσιμη και η έκβαση της δεν θα καθορίσει μόνο το πολιτικό μέλλον του Εκρέμ Ιμάμογλου και του Ταγίπ Ερντογάν αλλά τον χαρακτήρα του τουρκικού κράτους. Η σύγκρουση των δύο πολιτικών ανδρών δεν αποτελεί απλώς μια σύγκρουση μεταξύ του ισλαμικού κόμματος AKP και του κεμαλικού CHP για το ποιος θα κυβερνήσει τη χώρα τα επόμενα χρόνια, αλλά μια καθοριστική μάχη μεταξύ δύο διακριτών τμημάτων της τουρκικής αστικής τάξης.
