Η αμερικανική στρατιωτική ηγεσία ανησυχεί έντονα για τον Νότιο Ατλαντικό. Η περιοχή αποτελεί πύλη προς την Ανταρκτική, όπου Ρωσία και Κίνα διαθέτουν συνολικά 15 βάσεις και ανταγωνίζονται για τον έλεγχο φυσικών πόρων, ενώ στην εξίσωση υπάρχουν η Βρετανία και η Αργεντινή.
Μέσω του πορθμού του Μαγγελάνου, που ενώνει τον Ατλαντικό με τον Ειρηνικό – καθώς η Διώρυγα του Παναμά υπολειτουργεί λόγω ξηρασίας – αυξάνεται κατακόρυφα η ναυτιλιακή κυκλοφορία, μαζί με την παράνομη κινεζική αλιεία. Η Κίνα προωθεί έργα υποδομών στην περιοχή, ενώ οι Αμερικανοί στρατηγοί έχουν επισκεφθεί τη Νότια Αργεντινή τρεις φορές μέσα σε δύο χρόνια.
Αν και φαινομενικά οι ΗΠΑ έχουν συμμάχους και επιρροή στην περιοχή – με την Αργεντινή του Χαβιέ Μιλέι ως πρόθυμο εταίρο και τη Βρετανία να διατηρεί μαχητικά Typhoon και το περιπολικό HMS Forth στα Φώκλαντ – υπάρχουν σοβαρά προβλήματα. Οι Ένοπλες Δυνάμεις της Αργεντινής είναι υποεξοπλισμένες και εξαρτώνται από εισαγωγές. Η Βρετανία, εξαιτίας της κληρονομιάς του πολέμου των Φώκλαντ, έχει επιβάλει αυστηρούς περιορισμούς στις εξαγωγές όπλων προς την Αργεντινή, ενισχύοντας έτσι την επιρροή της Κίνας ως προμηθευτή.
Ωστόσο, μια νέα στρατηγική ευκαιρία αναδύεται στον Νότιο Ατλαντικό. Ο πρόεδρος Μιλέι έχει υιοθετήσει διαφορετική στάση για τα Φώκλαντ και επιδιώκει τον εκσυγχρονισμό του στρατού με συμβατότητα NATO. Η Βρετανία φαίνεται να είναι ανοιχτή σε επανεξέταση της πολιτικής εξαγωγών, με αντάλλαγμα διακριτική αναγνώριση του ρόλου της στο υπόλοιπο της περιοχής
Η θερμότερη προσέγγιση ξεκίνησε τον Φεβρουάριο του 2024, λίγους μήνες μετά την ανάληψη της εξουσίας από τον Μιλέι. Ακολούθησαν συναντήσεις μεταξύ υπουργών Εξωτερικών και επισκέψεις στα Φώκλαντ από συγγενείς Αργεντινών στρατιωτών. Συμφωνήθηκε ανταλλαγή αλιευτικών δεδομένων και η επανέναρξη απευθείας πτήσεων προς τα νησιά, αν και δεν έχουν ακόμα υλοποιηθεί.
Ο Μιλέι αυξάνει δραστικά τον προϋπολογισμό άμυνας από 0,5% σε 2% του ΑΕΠ ως το 2031, με αίτηση για καθεστώς εταίρου στο NATO. Παράλληλα, η Βρετανία εξετάζει το ενδεχόμενο να επιτρέψει εξαγωγές στρατιωτικού εξοπλισμού που δεν υπονομεύει τα συμφέροντά της. Ένα τέτοιο βήμα θα ήταν κρίσιμο για να αποφευχθεί η εξάρτηση της Αργεντινής από Κίνα ή Ρωσία.
Οι ΗΠΑ υποστηρίζουν τον εκσυγχρονισμό των Ενόπλων Δυνάμεων της Αργεντινής, με την προϋπόθεση ότι ο εξοπλισμός θα είναι δυτικής προέλευσης. Η αγορά παλαιότερων F-16 από τη Δανία με αμερικανική χρηματοδότηση ($40 εκατομμύρια) αποτέλεσε διπλωματικό συμβιβασμό, καθώς δεν περιείχαν βρετανικά εξαρτήματα.
Ωστόσο, η Κίνα διατηρεί υψηλό ενδιαφέρον για την περιοχή: διαθέτει διαστημική βάση στην Παταγονία και σχεδίαζε την κατασκευή μεγάλου λιμανιού κοντά στον πορθμό. Παράλληλα, στο πρόσφατο παρελθόν, η Αργεντινή υπέγραψε συμφωνίες εκπαίδευσης με τη Ρωσία.
Η κυβέρνηση Τραμπ, με στενή σχέση με τον Μιλέι, ασκεί έντονες πιέσεις κατά της κινεζικής διείσδυσης στη Λατινική Αμερική και υπέρ νέας συμμαχίας στον Νότιο Ατλαντικό. Αν συνεχίσει να πιέζει, ΗΠΑ, Βρετανία και Αργεντινή ενδέχεται να συγκλίνουν σε κοινή στρατηγική.
Παρ’ όλα αυτά, τα εσωτερικά πολιτικά εμπόδια είναι υπαρκτά. Στην Αργεντινή, οι Περονιστές κατηγορούν τον Μιλέι για ενδοτικότητα στα Φώκλαντ. Στη Βρετανία, κόμματα όπως το Reform UK του Νάιτζελ Φάρατζ μπορεί να εκμεταλλευτούν πολιτικά κάθε κίνηση προσέγγισης. Με τις ενδιάμεσες εκλογές να πλησιάζουν και στις δύο χώρες, το ζήτημα παραμένει ευαίσθητο.
Ωστόσο, η εξωτερική πολιτική του Μιλέι ευθυγραμμίζεται πλήρως με τις ΗΠΑ, ακόμη κι αν συνεχίσει να συναλλάσσεται με την Κίνα. Η λογική μιας στρατηγικής συμφωνίας στον Νότιο Ατλαντικό, τόσο γεωπολιτικά όσο και αμυντικά, φαίνεται πιο ισχυρή από ποτέ.
Με πληροφορίες από Economist / Πηγή: lifo.gr
