Στην Ευρώπη στρέφονται εκ νέου τα βλέμματα στον απόηχο της συνάντησης Τραμπ–Πούτιν στην Αλάσκα για το ουκρανικό, καθώς η ΕΕ επωμίζεται πλέον το μεγαλύτερο βάρος στήριξης της Ουκρανίας σε οικονομικό και πολιτικό επίπεδο.
Πιο συγκεκριμένα, ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει επιφέρει τεράστιο οικονομικό και πολιτικό κόστος στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στα κράτη-μέλη της. Το κόστος αυτό αποτυπώνεται τόσο σε άμεσες χρηματοδοτήσεις και στρατιωτική υποστήριξη, όσο και σε έμμεσες επιπτώσεις στην ενεργειακή ασφάλεια, στη διαχείριση προσφυγικών ροών και στη γενικότερη οικονομική σταθερότητα της Ευρώπης.
Άμεση χρηματοδότηση και βοήθεια
Η ΕΕ έχει προσφέρει στην Ουκρανία συνολική οικονομική και ανθρωπιστική βοήθεια που ξεπερνά τα 92 δισ. δολάρια. Σε αυτά περιλαμβάνονται άνω των 36 δισ. δολαρίων σε οικονομική βοήθεια για την περίοδο 2022–2025, επιπλέον 8,7 δισ. δολάρια το 2025, καθώς και χρηματοδότηση μέσω του Ukraine Facility και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (EEAS, 2025). Παράλληλα, περισσότερα από 4,8 δισ. δολάρια έχουν διατεθεί σε ανθρωπιστική βοήθεια, ιατρικά και κοινωνικά προγράμματα.
Στρατιωτική υποστήριξη
Η στρατιωτική βοήθεια της ΕΕ προς την Ουκρανία ανέρχεται σε περίπου 65 δισ. δολάρια, με κύρια εργαλεία το European Peace Facility (EPF) και το Ukraine Assistance Fund (EEAS, 2025). Συνολικά, η στήριξη της ΕΕ μέσω μηχανισμών αλλά και κρατών-μελών φθάνει τα 59,6 δισ. ευρώ, καθιστώντας την Ένωση βασικό παράγοντα στη στρατιωτική ενίσχυση της Ουκρανίας (Consilium, 2025).
Συνολική ευρωπαϊκή συμβολή
Σύμφωνα με τον Ukraine Support Tracker του Ινστιτούτου του Κιέλου, η Ευρώπη (κράτη-μέλη) είχε διαθέσει μέχρι τον Δεκέμβριο 2024 περίπου 132 δισ. ευρώ σε στρατιωτική, οικονομική και ανθρωπιστική βοήθεια (IfW Kiel, 2024). Μάλιστα, στις αρχές του 2025 η Ευρώπη ξεπέρασε για πρώτη φορά τις ΗΠΑ στη στρατιωτική βοήθεια, με 72 δισ. ευρώ έναντι 65 δισ. δολαρίων των Ηνωμένων Πολιτειών (Business Insider, 2025).
Έμμεσες οικονομικές επιπτώσεις
Πέρα από την άμεση στήριξη, η ΕΕ έχει επωμιστεί και έμμεσο κόστος. Το 2022 οι δαπάνες για την ενεργειακή ασφάλεια, την απεξάρτηση από τα ρωσικά καύσιμα και τη διαχείριση του προσφυγικού, εκτιμήθηκαν σε 175 δισ. ευρώ, περίπου 1,1–1,4% του κοινού ΑΕΠ της Ένωσης (Santander, 2022). Ορισμένες μελέτες εκτιμούν ότι η διαρκής ευρωπαϊκή στήριξη στην Ουκρανία αντιστοιχεί περίπου σε 0,2% του ΑΕΠ των χωρών μελών του ΝΑΤΟ ετησίως, ένα σχετικά μικρό κόστος συγκριτικά με τις πιθανές συνέπειες μιας αποσταθεροποιημένης Ουκρανίας (Reuters, 2024).
Μελλοντικές ανάγκες ανοικοδόμησης
Πέρα από την τρέχουσα βοήθεια, το κόστος της ανοικοδόμησης της Ουκρανίας θα είναι ακόμη βαρύτερο. Σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα, σε συνεργασία με την ΕΕ και τα Ηνωμένα Έθνη, η πλήρης ανασυγκρότηση της χώρας εκτιμάται σε 524 δισ. δολάρια (περίπου 506 δισ. ευρώ), ποσό που αντιστοιχεί σε σχεδόν τριπλάσιο του ουκρανικού ΑΕΠ για το 2024 (World Bank, 2025).
Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει αναλάβει ένα τεράστιο οικονομικό βάρος εξαιτίας του πολέμου στην Ουκρανία. Η μέχρι σήμερα βοήθεια υπερβαίνει τα 130 δισ. ευρώ, ενώ το έμμεσο κόστος στην οικονομία και την ενεργειακή ασφάλεια φτάνει εκατοντάδες δισεκατομμύρια. Επιπλέον, η μελλοντική ανοικοδόμηση της Ουκρανίας αναμένεται να κοστίσει πάνω από μισό τρισεκατομμύριο ευρώ. Παρά το υψηλό οικονομικό τίμημα, η ΕΕ θεωρεί ότι η στήριξη της Ουκρανίας είναι στρατηγικά συμφέρουσα επιλογή, καθώς το κόστος της μη υποστήριξης θα ήταν πολύ μεγαλύτερο τόσο σε γεωπολιτικό όσο και σε αμυντικό επίπεδο.
