Το κεντρώο κόμμα D66 κέρδισε τις εκλογές στην Ολλανδία, σύμφωνα με τις προβολές του ολλανδικού πρακτορείου ειδήσεων ANP, που δηλώνουν πως από την καταμέτρηση των ψήφων προκύπτει πως ο ακροδεξιός ηγέτης Γκερτ Βίλντερς δεν κατάφερε να καλύψει τη διαφορά.
Ο ηγέτης του D66, ο Ρομπ Γέτεν, έχει καλές πιθανότητες να γίνει ο νεότερος ηγέτης της πέμπτης οικονομίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όμως τον περιμένουν μακρές διαπραγματεύσεις για τον σχηματισμό κυβέρνησης συνασπισμού.
Οι προβολές του ANP αναμεταδόθηκαν αμέσως από πολλά ολλανδικά ΜΜΕ, μεταξύ των οποίων η δημόσια τηλεόραση NOS.
Με την καταμέτρηση των ψήφων σε μία περιφέρεια και των ψήφων των Ολλανδών στο εξωτερικό να απομένουν, ο Γέτεν διαθέτει προβάδισμα 15.155 ψήφων έναντι του Βίλντερς.
Οι επιστολικές ψήφοι καταμετρώνται ήδη στη Χάγη. Τα αποτελέσματα δεν θα ανακοινωθούν πριν από το βράδυ της Δευτέρας, 3 Νοεμβρίου, το νωρίτερο.
Οι Ολλανδοί που ζουν στο εξωτερικό ψηφίζουν συνήθως κεντρώα και αριστερά κόμματα. Στις τελευταίες εκλογές το 2023, το D66 είχε προηγηθεί του PVV με σχεδόν 3.000 επιστολικές ψήφους.
Την ερχόμενη Τρίτη, οι κυριότεροι πολιτικοί αξιωματούχοι θα συναντηθούν στο Κοινοβούλιο προκειμένου να εκλέξουν το πρόσωπο εκείνο που θα διερευνήσει τις προθέσεις των κομμάτων σχετικά με το ποιος είναι έτοιμος να συνεργαστεί με ποιον.
Ο ηγέτης του κόμματος που έχει εξασφαλίσει τις περισσότερες ψήφους επιλέγει το πρόσωπο αυτό και αναλαμβάνει επικεφαλής της δύσκολης διαδικασίας σχηματισμού ενός συνασπισμού, που θα διαρκέσει πολλούς μήνες.
Μέχρι τότε, ο προσωρινός πρωθυπουργός Ντικ Σόοφ εξακολουθεί να ασκεί καθήκοντα.
«Πιστεύω πως θα παραμείνω πρωθυπουργός μέχρι τα Χριστούγεννα», είπε σήμερα ο τελευταίος.
Όλα τα κόμματα απέκλεισαν τον Βίλντερς, που τορπίλισε τον τελευταίο συνασπισμό, αποσύροντας το PVV έπειτα από διαφωνία για το μεταναστευτικό.
"Μεγάλος συνασπισμός"
Εφόσον επιβεβαιωθεί ως νικητής των εκλογών, ο Γέτεν θα πρέπει να σχηματίσει συνασπισμό των κομμάτων που μοιράζονται τις ίδιες αντιλήψεις, με πλειοψηφία τουλάχιστον 76 εδρών στο Κοινοβούλιο, που αποτελείται από 150 μέλη.
Για να τα καταφέρει, φαίνεται πως θα πρέπει να σχηματίσει ένα είδος "μεγάλου συνασπισμού" με το κεντροδεξιό κόμμα CDA (18 έδρες), το φιλελεύθερο κόμμα VVD (22 έδρες) και την ομάδα Πράσινοι/Εργατικοί (20 έδρες), ένα κόμμα της αριστεράς.
Το D66 διαθέτει 26 έδρες.
Ωστόσο, ερωτήματα παραμένουν σχετικά με το ενδεχόμενο μιας συνεργασίας του VVD και των Πρασίνων/Εργατικών.
Η ηγέτης του VVD, η Ντιλάν Γεσιλγκιόζ, δήλωσε πριν από τις εκλογές ότι μια συμμαχία με τους Πράσινους/Εργατικούς «δεν θα λειτουργούσε» και ότι θα ήθελε έναν κεντροδεξιό συνασπισμό.
Τη Δευτέρα, οι Πράσινοι/Εργατικοί θα εκλέξουν έναν νέο ηγέτη μετά την παραίτηση του πρώην αντιπροέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, του Φρανς Τίμερμανς.
Η Γεσιλγκιόζ και ο Τίμερμανς είναι γνωστό ότι δεν έχουν καλές σχέσεις. Ένας νέος ηγέτης των Πρασίνων/Εργατικών θα μπορούσε ενδεχομένως να διευκολύνει τον δρόμο για μία σύμπραξη.
Αν και ο Βίλντερς είδε την υποστήριξη στο κόμμα του να πέφτει, άλλα κόμματα της ακροδεξιάς εξασφάλισαν καλά αποτελέσματα.
Το Φόρουμ για τη Δημοκρατία (FvD), ένα εθνικιστικό κόμμα που θέλει αποχώρηση από τη Συμφωνία Σένγκεν για την ελεύθερη κυκλοφορία προσώπων στην ΕΕ, διπλασίασε και πλέον τα ποσοστά του.
Το κόμμα, που χαρακτηρίζεται ακραίο από τον Βίλντερς, θα έχει επτά βουλευτές στο νέο Κοινοβούλιο, από τρεις προηγουμένως.
Το ακροδεξιό κόμμα JA21, που περιγράφει τον εαυτό του ως "συντηρητικό φιλελεύθερο κόμμα με ένα θετικό όραμα για την Ολλανδία", αύξησε επίσης τις έδρες του από μία σε εννέα.
Ο Ρομπ Γέτεν δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο πως η εκλογική νίκη του απέναντι στον Γκερτ Βίλντερς απέδειξε ότι είναι δυνατό να ηττηθούν τα λαϊκιστικά κόμματα στην Ευρώπη.
«Πιστεύω πως καταδείξαμε πλέον στην υπόλοιπη Ευρώπη και σε όλο τον κόσμο πως είναι δυνατό να ηττηθούν τα λαϊκιστικά κινήματα διεξάγοντας μια εκστρατεία για ένα θετικό μήνυμα για τη χώρα μας», είπε ο Γέτεν στο AFP.
«Είμαι πολύ υπερήφανος για αυτό το ιστορικό αποτέλεσμα για το D66», πρόσθεσε.
«Είμαι πολύ χαρούμενος που γίναμε πρώτο κόμμα σε αυτές τις εκλογές. Ένα ιστορικό αποτέλεσμα για το D66. Την ίδια στιγμή, αισθάνομαι μια μεγάλη ευθύνη», δήλωσε ο Γέτεν ενώπιον των δημοσιογράφων.
Ο Γέτεν δήλωσε πως προτεραιότητά του είναι τώρα να σχηματίσει μια «σταθερή και φιλόδοξη» κυβέρνηση, κάτι που θα απαιτήσει μια μακρά διαδικασία σχηματισμού ενός συνασπισμού.
Το εκλογικό Συμβούλιο θα ανακηρύξει τα επίσημα αποτελέσματα την προσεχή Παρασκευή, όμως ο Γέτεν είπε πως δεν υπάρχει καιρός για χάσιμο.
«Δεν θέλουμε να χάνουμε άσκοπα χρόνο, γιατί οι Ολλανδοί απαιτούν από εμάς να στρωθούμε στη δουλειά», δήλωσε ο 38χρονος.
Είπε στους δημοσιογράφους πως δεν έχει ακόμη νέα του Βίλντερς.
«Συμφωνήσαμε χθες να έχουμε μια πιο καθαρή εικόνα των αποτελεσμάτων αυτών των εκλογών», είπε ο Γέτεν. «Όμως είναι πλέον σαφές πως το D66 θα είναι το μεγαλύτερο κόμμα».
Ρομπ Γέτεν: Ένας πρώην αθλητής που προαλείφεται για πρωθυπουργός της Ολλανδίας
Στα νιάτα του, ο Ρομπ Γέτεν προπονούσε τη Σιφάν Χασάν - η οποία κατέκτησε το χρυσό μετάλλιο στον Μαραθώνιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Παρισιού το 2024 - τρέχοντας μαζί με την αιθιοπικής καταγωγής ολλανδή δρομέα μεσαίων-μεγάλων αποστάσεων, για να της δίνει τον επιθυμητό ρυθμό. Στα 38 του χρόνια, κερδίζει την εκλογική κούρσα στην Ολλανδία μετά την επιτυχία του κεντρώου κόμματός του.
Σύμφωνα με τα μέχρι στιγμής εκλογικά αποτελέσματα, ο Ρομπ Γέτεν προβλέπεται να γίνει ο νεότερος σε ηλικία πρωθυπουργός της Ολλανδίας, και ο πρώτος που έχει δηλώσει δημοσίως πως είναι ομοφυλόφιλος.
Όπως η Σιφάν Χασάν, η οποία κέρδισε τον Μαραθώνιο Γυναικών στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Παρισιού χάρη σε μια εντυπωσιακή επιτάχυνση στην τελευταία στροφή, ο νεαρός πολιτικός είχε καταστρώσει τέλεια τη στρατηγική του στη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου.
Με τη νεανική του ενέργεια και ελπιδοφόρα μηνύματα, κατάφερε να δώσει ώθηση στο κόμμα του (D66) - το οποίο οι δημοσκοπήσεις έδειχναν στην πέμπτη θέση πριν από ένα μήνα - καταφέρνοντας ένα εντυπωσιακό σπριντ στην τελική ευθεία της προεκλογικής εκστρατείας.
Τον πρώτο καιρό το «παιδί θαύμα» συνάντησε αρκετές δυσκολίες. Ορισμένοι τον αποκαλούσαν «Ρομπότ Γέτεν», περιπαίζοντας τον νεαρό με τα αυστηρά γυαλιά και τις απλοϊκές φράσεις. «Η καλύτερη συμβουλή που έλαβα εκείνη την εποχή ήταν: εξήγησε την ιστορία σου σαν να βρίσκεσαι σε τραπέζι με φίλους», έχει δηλώσει.
Ακολούθως, πέταξε τα γυαλιά, αφού υποβλήθηκε σε επέμβαση λέιζερ στα μάτια, ενώ υιοθέτησε μια χαλαρή και πρόσχαρη στάση.
Η συμμετοχή του σε ένα δημοφιλές τηλεοπτικό κουίζ γνώσεων εκτόξευσε τη δημοτικότητά του. Η επιτυχία αυτή μάλλον δεν αποτελεί έκπληξη για κάποιον που στην παιδική του ηλικία διάβαζε δύο εφημερίδες και παρακολουθούσε τα δελτία ειδήσεων πριν πάει στο σχολείο.
«Σπασίκλας»
«Ένας σπασίκλας. Αυτός ήμουν πραγματικά στα 12 μου», παραδέχεται ο Γέτεν, ο οποίος μεγάλωσε στο Ούντεν (νότια) και ακολούθησε σπουδές Δημόσιας Διοίκησης στο πανεπιστήμιο του Ναϊμέχεν (ανατολικά).
Προτού ασχοληθεί με την πολιτική, ήταν σύμβουλος της ProRail, του δημόσιου φορέα διαχείρισης του ολλανδικού σιδηροδρομικού δικτύου.
Το ερχόμενο καλοκαίρι σκοπεύει να παντρευτεί στην Ισπανία τον εκλεκτό της καρδιάς του, τον αργεντινό παίκτη του χόκεϊ επί χόρτου Νικολάς Κίναν, με τον οποίο διατηρεί δεσμό από το 2022.
Ως παιδί, ο Ρομπ Γέτεν ονειρευόταν να γίνει κορυφαίος αθλητής. «Το ποδόσφαιρο και ο αθλητισμός γενικότερα ήταν το μεγαλύτερο πάθος μου», λέει. «Όμως, καθώς μεγάλωνα και ανακάλυπτα περισσότερα για τον εαυτό μου, ήταν αρκετά δύσκολο για μένα που δεν μπορούσα να ταυτιστώ με κορυφαίους ομοφυλόφιλους αθλητές», συμπληρώνει.
Αργότερα, οραματίστηκε μια καριέρα στον ξενοδοχειακό κλάδο και την εστίαση.
Τον κέρδισε όμως η πολιτική. Διετέλεσε υπουργός Ενέργειας και Περιβάλλοντος από το 2022 έως το 2024, παρά το νεαρό της ηλικίας του και την έλλειψη εμπειρίας.
Από την αρχή της προεκλογικής εκστρατείας του, ο Ρομπ Γέτεν είχε αποκλείσει κάθε ενδεχόμενο συνεργασίας με τον ακροδεξιό Χέερτ Βίλντερς, για τον οποίο είπε πως συμπεριφέρεται «σαν νταής σε παιδική χαρά». «Ως δημοκράτης, δεν βλέπω πώς θα μπορούσα να σχηματίσω συνασπισμό μαζί του», είχε ξεκαθαρίσει.
ΑΠΕ- ΜΠΕ
