Ελλάδα: Ανάπτυξη 4,2% το 2021 υπό προϋποθέσεις

Η οικονομία της Ελλάδας θα παρουσιάσει ανάπτυξη με ρυθμό 4,2% το 2021 σύμφωνα με την ετήσια έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδας (ΤτΕ). Μιλώντας στη γενική συνέλευση της ΤτΕ, ο διοικητής Γιάννης Στουρνάρας εμφανίστηκε αισιόδοξος ότι η οικονομία θα ανακάμψει σε σχέση με το 2020. Συγκεκριμένα, ανέφερε ότι ο ρυθμός ανάπτυξης θα φτάσει το 4,2%, την ώρα που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή -στη δική της έκθεση- κάνει λόγο για ανάπτυξη 3,5%.

Ωστόσο, η υγειονομική κρίση του κορωνοϊού έχει επιφέρει βαρύ πλήγμα στις ελληνικές επιχειρήσεις, ενώ εντός του έτους αναμένονται και αρκετά «λουκέτα» στην αγορά. Οι πτωχεύσεις επιχειρήσεων θεωρούνται αναπόφευκτες την επαύριο της κρίσης και γι' αυτό τον λόγο ο Στουρνάρας προειδοποίησε ότι πρέπει άμεσα να δημιουργηθεί ένα δίχτυ προστασίας για τους εργαζόμενους σε αυτές τις εταιρείες.

Στην ίδια κατεύθυνση, ο κ. Στουρνάρας τόνισε ότι είναι αναγκαίο να διατηρηθούν τα μέτρα «επιλεκτικής στήριξης προς εκείνους τους κλάδους παραγωγής και εκείνες τις ομάδες εργαζομένων που επλήγησαν βαρύτερα». Με τον τρόπο αυτό, θέλησε να δώσει και το στίγμα ότι δεν υπάρχει τρόπος διάσωσης όλων των επιχειρήσεων. Οι μη βιώσιμες εταιρίες αργά ή γρήγορα -με τις συνέπειες της κρίσης να παραμένουν ανυπολόγιστες σε μεγάλο βαθμό- θα κλείσουν. Αυτή η λογική έχει ήδη επικρατήσει σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες.



Στον «αναπνευστήρα»

Σύμφωνα με την έκθεση της ΤτΕ, τα μέτρα στήριξης που έχει ήδη λάβει η ελληνική κυβέρνηση κράτησαν έως τώρα ζωντανές επιχειρήσεις το μέλλον το οποίων προμηνύεται, όμως, δυσοίωνο.

«Το ενδεχόμενο πτώχευσης», υπογράμμισε ο Στουρνάρας, «μεγάλου αριθμού οριστικά μη βιώσιμων επιχειρήσεων ενέχει σημαντικούς πιστωτικούς και δημοσιονομικούς κινδύνους».

Με λίγα λόγια, είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα δημιουργηθούν νέα μη εξυπηρετούμενα δάνεια ενώ θα καταπέσουν εγγυήσεις και θα οδηγηθούμε σε οριστική διαγραφή χρεών προς το Δημόσιο αλλά και νέες πολιτικές εισοδηματικής στήριξης στους απολυόμενους εργαζομένους. Αυτή η εξέλιξη θα έχει σίγουρα αρνητικό αντίκτυπο στον χρηματοπιστωτικό τομέα ενώ θα επιβραδύνει και την επιστροφή στη δημοσιονομική ισορροπία.



Ανεργία

Η έκθεση κρούει τον κώδωνα του κινδύνου τονίζοντας ότι θα υπάρχει κατάργηση πολλών θέσεων εργασίας, κυρίως σε υπηρεσίες διαμεσολαβητικού χαρακτήρα και σε κλάδους έντασης εργασίας χαμηλής εξειδίκευσης.

«Αναπόφευκτα», συνέχισε ο Στουρνάρας, «οι πτωχεύσεις, η αύξηση της ανεργίας και η μείωση του προσωπικού εισοδήματος θα οδηγήσουν σε αύξηση του ιδιωτικού χρέους και νέα αύξηση του ήδη μεγάλου όγκου μη εξυπηρετούμενων δανείων».



Μόνη απάντηση η ανάπτυξη

Το μεγάλο στοίχημα για να αντιμετωπιστούν τα δεινά του κορωνοϊού για την ελληνική οικονομία είναι, σύμφωνα πάντα με τον Γ. Στουρνάρας, η καταγραφή υψηλών ρυθμών αύξησης του ΑΕΠ.

Σε αυτό το πλαίσιο, η Κεντρική Τράπεζα είναι σχετικά αισιόδοξη για το 2021, προβλέποντας ρυθμό ανάπτυξης 4,2%. Ωστόσο, όπως σημείωσε ο Στουρνάρας, αυτή η πρόβλεψη εμπεριέχει αβεβαιότητα, εξαιτίας των κινδύνων που συνδέονται με την εξέλιξη της πανδημίας, αλλά και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της ελληνικής οικονομίας. 



Τα 3 «κλειδιά»



Τρεις είναι οι βασικοί παράγοντες που επί της ουσίας θα καθορίσουν την ταχύτητα με την οποία θα ανακάμψει η οικονομία. Ο πρώτος αφορά την επιτάχυνση των εμβολιασμών σε εθνικό, αλλά και σε παγκόσμιο επίπεδο. Ο δεύτερος σχετίζεται με τη διατήρηση σε εφαρμογή, μέχρι να εδραιωθεί η ανάκαμψη, των δημοσιονομικών παρεμβάσεων και των έκτακτων μέτρων από τις τράπεζες, στοχευμένων σε κατηγορίες εργαζομένων και παραγωγικούς κλάδους που επλήγησαν βαρύτερα, αλλά παραμένουν υγιείς. Και ο τρίτος, και ίσως πιο σημαντικός από όλους, είναι η ταχύτητα ενεργοποίησης του εθνικού σχεδίου ανάκαμψης.



Έλλειμμα και προκλήσεις

Είναι, πια, δεδομένο ότι η υγειονομική κρίση θα αφήσει σημαντικό δημοσιονομικό αποτύπωμα. Η Τράπεζα της Ελλάδος εκτιμά ότι το δημοσιονομικό έλλειμμα για το 2020 θα φτάσει στο 7% του ΑΕΠ. Την ίδια ώρα, το δημόσιο χρέος θα «εκτοξευθεί» στο 205% του ΑΕΠ. Για το 2021, εκτιμάται ότι το πρωτογενές έλλειμμα θα διαμορφωθεί στο 5,3% του ΑΕΠ.

Δύο είναι οι μεγάλες προκλήσεις για την ελληνική οικονομία την επόμενη μέρα. Όπως επισημαίνει στην έκθεσή της η ΤτΕ, η πρώτη αφορά την επίσπευση του ολικού μετασχηματισμού της με στόχο την αύξηση της παραγωγικότητας ενώ η δεύτερη σχετίζεται με την ταυτόχρονη και ολική αντιμετώπιση του προβλήματος των μη εξυπηρετούμενων δανείων και των αναβαλλόμενων φορολογικών υποχρεώσεων.



Αβεβαιότητα και σε διεθνές επίπεδο

Το διεθνές περιβάλλον στο οποίο θα κληθεί να αναπτυχθεί τα επόμενα χρόνια η ελληνική οικονομία θα έχει σημαντικά ζητήματα να αντιμετωπίσει, σύμφωνα με όσα ανέφερε ο Γ. Στουρνάρας. Όπως τόνισε, εκτός από την αύξηση των πτωχεύσεων και της ανεργίας, προβλέπεται αύξηση της φτώχειας και διευρυνόμενες κοινωνικές και οικονομικές ανισότητες, τόσο μεταξύ των χωρών όσο και μεταξύ νοικοκυριών εντός των χωρών. Σε αυτό, πρέπει να προσθέσουμε και την αύξηση τόσο του ιδιωτικού όσο και του δημοσίου χρέους.



Ευρωπαϊκή στήριξη

Αναφερόμενος στους θεσμούς της ΕΕ, ο Γ. Στουρνάρας τάχθηκε υπέρ μιας μόνιμης δυνατότητας κοινής δημοσιονομικής στήριξης στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτή η κοινή προσπάθεια θα μπορούσε να στηριχθεί σε μια κοινή έκδοση ομολόγων για τη χρηματοδότηση παραγωγικών επενδύσεων.

Παράλληλα, τάχθηκε υπέρ της μεταρρύθμισης του συμφώνου σταθερότητας στην κατεύθυνση της απλοποίησης και της ενίσχυσης αντικυκλικών πολιτικών.