Στην Ολομέλεια της Βουλής κατατέθηκαν χθες τα τρία νομοσχέδια που εγκρίθηκαν πρόσφατα από το Υπουργικό Συμβούλιο για τη σύσταση της Εθνικής Μονάδας Εφαρμογής Οικονομικών Κυρώσεων.
Η Εθνική Μονάδα Εφαρμογής Οικονομικών Κυρώσεων θα είναι μία νέα Διεύθυνση του Υπουργείου Οικονομικών, με αρμοδιότητες την καθοδήγηση και τον συντονισμό της εφαρμογής οικονομικών κυρώσεων με τις αρμόδιες εποπτικές αρχές και τη λήψη πληροφοριών και καταγγελιών για πιθανές παραβάσεις κυρώσεων.
Όπως αναφέρεται στην εισηγητική έκθεση, σκοπός της προτεινόμενης δέσμης νομοσχεδίων, η οποία ετοιμάστηκε από το Υπουργείο Οικονομικών σε συνεργασία με ιδιωτικό νομικό οίκο είναι η ενίσχυση του νομοθετικού πλαισίου για τις κυρώσεις και των περιοριστικών μέτρων και η αποτελεσματική εφαρμογή των κανονισμών(ΕΕ) 269/2014 και 833/2014 καθώς και η εναρμόνιση με την πράξη της EE της Οδηγίας 2024/1226 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με τον ορισμό των ποινικών αδικημάτων και των κυρώσεων για την παραβίαση των περιοριστικών μέτρων της Ένωσης και τροποποίηση της Οδηγίας 2018/1673.
Τα τρία νομοσχέδια είναι:
Α. «Ο περί της Εφαρμογής των διατάξεων των Κυρώσεων και περιοριστικών μέτρων στη Δημοκρατία και Σύσταση Εθνικής Μονάδας Κυρώσεων)»
Β. «Ο περί του ορισμού ποινικών αδικημάτων και κυρώσεων για την παραβίαση των περιοριστικών μέτρων»
Γ. «Ο περί της Προστασίας Προσώπων που Αναφέρουν Παραβάσεις του Ενωσιακού και Εθνικού Δικαίου (Τροποποιητικός) Νόμος του (2025)»
Σκοπός τoυ πρώτου νομοσχεδίου είναι η ενίσχυση του νομοθετικού πλαισίου για τις κυρώσεις και των περιοριστικών μέτρων και της αποτελεσματικής εφαρμογής των Κανονισμών(ΕΕ) 269/2014 και 833/2014 , σχετικά με τα περιοριστικά μέτρα για τις ενέργειες που υπονομεύουν ή απειλούν την εδαφική ακεραιότητα, την κυριαρχία και την ανεξαρτησία της Ουκρανίας όπως έχουν τροποποιηθεί.
Με το νομοσχέδιο συστήνεται η Εθνική Μονάδα Εφαρμογής Οικονομικών Κυρώσεων (ΕΜΕΚ) ως νέα Διεύθυνση εντός του Υπουργείου Οικονομικών.
Στις αρμοδιότητες της ΕΜΕΚ θα συμπεριληφθούν οι αρμοδιότητες της Συμβουλευτικής Επιτροπής Κυρώσεων (ΣΕΟΚ) και της Μονάδας Εφαρμογής Κυρώσεων (ΜΕΚ) για αδειοδότηση (παροχή εγκρίσεων στη βάση των διακριτικών ευχερειών που παρέχουν οι ενωσιακοί Κανονισμοί) καθώς και καθοδήγηση και συντονισμός της εφαρμογής οικονομικών κυρώσεων με τις αρμόδιες εποπτικές αρχές και η λήψη και ο συντονισμός πληροφοριών και καταγγελιών για πιθανές παραβάσεις κυρώσεων.
Παράλληλα, δίνονται εξουσίες για ανταλλαγή πληροφοριών με / από εποπτικές αρχές, υπόχρεες και μη-υπόχρεες οντότητες, καθορίζονται οι ρόλοι και οι αρμοδιότητες των εμπλεκόμενων φορέων ενώ παρέχονται εξουσίες επιβολής διοικητικών ποινών και αξιολόγηση υποθέσεων.
Στις αρμοδιότητες της ΕΜΕΚ συμπεριλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, η συλλογή πληροφοριών, συνεργασία με άλλες κρατικές αρχές και φορείς στη Δημοκρατία, με αρμόδιες αρχές του εξωτερικού και με άλλους οργανισμούς, και η ανταλλαγή στοιχείων και πληροφοριών με αυτούς, η επιβολή διοικητικών προστίμων και η αξιολόγηση υποθέσεων.
Σκοπός του δεύτερου νομοσχεδίου είναι η εναρμόνιση με την πράξη της EE της Οδηγίας 2024Π226 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με τον ορισμό των ποινικών αδικημάτων και των κυρώσεων για την παραβίαση των περιοριστικών μέτρων της Ένωσης και τροποποίηση της Οδηγίας 2018/1673.
Με το νομοσχέδιο καθορίζονται ποινικά αδικήματα και ποινές για την παραβίαση των περιοριστικών μέτρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ προβλέπεται η εισαγωγή αποτρεπτικών προστίμων και διευκόλυνση της διερεύνησης και δίωξης τέτοιων συμπεριφορών με την εισαγωγή προνοιών συνεργασίας, ανταλλαγής πληροφοριών αλλά και συγκεκριμένων αναφορών σε δέσμευση περιουσιακών στοιχείων, στο πλαίσιο και σύμφωνα με τις πρόνοιες της Οδηγίας.
Σκοπός του τρίτου νομοσχεδίου είναι η εναρμόνιση με το άρθρο 14 της Οδηγίας ΕΕ2024/1226 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με τον ορισμό των ποινικών αδικημάτων και των κυρώσεων για την παραβίαση των περιοριστικών μέτρων της Ένωσης και τροποποίηση της Οδηγίας 2018/1673.
Το νομοσχέδιο αποσκοπεί στην προστασία των προσώπων που αναφέρουν παραβιάσεις περιοριστικών μέτρων (που παρατίθενται στα άρθρα 3 και 4 της πιο πάνω Οδηγίας) υπό τους όρους που καθορίζονται στην Οδηγία (EE) 2019/1937.
Στόχος η αποκατάσταση ονόματος Κύπρου
Όπως δήλωσε πρόσφατα ο υπουργός Οικονομικών, Μάκης Κεραυνός, στις προγραμματικές εξαγγελίες της Κυβέρνησης περιλαμβανόταν η ενίσχυση του πλαισίου των κυρώσεων και η καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες.
«Βασικός στόχος αυτής της πρωτοβουλίας της Κυβέρνησης είναι η πλήρης αποκατάσταση του ονόματος της Κύπρου ως μιας ευνομούμενης πολιτείας και ενίσχυσης του νομοθετικού πλαισίου για κυρώσεις και της αποτελεσματικής εφαρμογής των Κανονισμών της ΕΕ», σημείωσε.
