Η ισχυρή και αποτελεσματική διακυβέρνηση των τραπεζών είναι ζωτικής σημασίας για τις κατάλληλες πρακτικές διαχείρισης κινδύνων, οι οποίες διασφαλίζουν την ευρωστία των τραπεζών και διαφυλάσσουν την παγκόσμια χρηματοπιστωτική σταθερότητα, αναφέρει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
Σε έγγραφο εργασίας που υπογράφουν οι Vivian van Breemen, Francesca Faella, Christopher Scheins και Claudia Schwarz, αναφέρεται ότι τα καλά διοικητικά συμβούλια των τραπεζών παρουσιάζουν επίσης καλύτερες επιδόσεις όσον αφορά την κερδοφορία τους, η οποία συνήθως μετράται με βάση την απόδοση των περιουσιακών στοιχείων (ROA).
Οι εποπτικές και ρυθμιστικές αρχές έχουν θεσπίσει κανόνες και κανονισμούς για να διασφαλίσουν ότι τα διοικητικά όργανα των τραπεζών διοικούνται από καλά και κατάλληλα μέλη, κάτι που σύμφωνα με τους συντάκτες, είναι καθοριστικό για την καλλιέργεια μιας υγιούς κουλτούρας διακυβέρνησης στις τράπεζες.
«Ενώ οι τράπεζες έχουν την εξουσία να επιλέγουν τα δικά τους διοικητικά όργανα, η ΕΚΤ, μαζί με τις εθνικές αρμόδιες αρχές είναι υπεύθυνες για την αξιολόγηση της καταλληλότητας και της ορθότητας των διοικητικών οργάνων των τραπεζών και την έγκριση του διορισμού», επισημαίνεται.
Ο Ενιαίος Εποπτικός Μηχανισμός (SSM) μπορεί να ζητήσει από την οντότητα ή τον διορισμένο να λάβει ορισμένα διορθωτικά μέτρα σε περίπτωση που έχει ανησυχίες σχετικά με τον διορισμό. Σε περίπτωση πολύ σοβαρών ανησυχιών, μπορεί επίσης να απορρίψει έναν διορισμό. Ως εκ τούτου, τονίζεται, οι επόπτες είναι οι «φύλακες» της εισόδου στα διοικητικά συμβούλια των εποπτευόμενων οντοτήτων τους.
Ανέλυσαν διορισμούς 15.537 μελών στα ΔΣ τραπεζών
Για να διερευνήσουν κατά πόσον αυτές οι εποπτικές ενέργειες είναι αποτελεσματικές και συμβάλλουν θετικά στη διασφάλιση ενός ασφαλούς και υγιούς τραπεζικού τομέα, οι συντάκτες ανέλυσαν 15.537 διορισμούς στα ΔΣ ευρωπαϊκών τραπεζών που έχουν αξιολογηθεί από τον SSM από το 2014 έως το 2023.
Διαπιστώνεται ότι τα διορισμένα μέλη διοικητικών οργάνων με ανησυχίες σχετικά με την καταλληλότητά τους είχαν αρνητικό αντίκτυπο στην απόδοση της τράπεζας και αυτό οφείλεται κυρίως σε ανησυχίες σχετικά με πιθανές συγκρούσεις συμφερόντων και εμπειρία.
Επιπλέον, καταδεικνύεται ότι όταν ελέγχουν τους διορισμένους με σοβαρές ανησυχίες (δηλαδή, αυτούς που έχουν λάβει ένα βοηθητικό μέτρο από τον Επόπτη), η επίδραση για τους διορισμένους με μη σοβαρές ανησυχίες εξαλείφεται.
Παράλληλα, ενώ δεν διαπιστώνεται αρνητική επίδραση από τους διορισμένους που έλαβαν ένα νομικά δεσμευτικό μέτρο για την αντιμετώπιση εντοπισμένων ανησυχιών, «είναι ενδιαφέρον ότι, ιδίως οι διορισμένοι που έχουν λάβει μια μη δεσμευτική βοηθητική σύσταση, τείνουν να έχουν αρνητικές επιπτώσεις στην απόδοση της τράπεζας (RoA)». «Αυτό υποδηλώνει μια αποτελεσματική και ταχεία αποκατάσταση όταν οι επόπτες ενεργούν πιο δυναμικά», τονίζεται.
Σημειώνεται ότι η ΕΚΤ έχει αλλάξει το πλαίσιό της για τα βοηθητικά μέτρα, ώστε να χρησιμοποιεί τα νομικά δεσμευτικά μέτρα όποτε είναι δυνατόν βάσει της ενωσιακής και εθνικής νομοθεσίας.
Θετικός ο αντίκτυπος γυναικών στην απόδοση τραπεζών
Όσον αφορά την ποικιλομορφία των φύλων, δεν διαπιστώνεται καμία διαφορά μεταξύ γυναικών και ανδρών διορισμένων που έχουν ανησυχίες. Ωστόσο, επισημαίνεται ότι «γενικά, οι γυναίκες διορισμένες τείνουν να έχουν θετικό και σημαντικό αντίκτυπο στην απόδοση της τράπεζας».
«Τα ευρήματά μας υπογραμμίζουν τη σημασία της ύπαρξης διαφοροποιημένων διοικητικών συμβουλίων με διορισμένους που δεν έχουν σοβαρές ανησυχίες. Επιπλέον, δείχνουμε ότι οι διορισμένοι που επισημαίνονται με ανησυχίες τείνουν να μειώνουν την ανάληψη κινδύνων από την τράπεζά τους, πιθανώς ως απάντηση στον αυξημένο εποπτικό έλεγχο», τονίζεται. Παρ 'όλα αυτά, ακόμη και αφού ληφθεί υπόψη αυτή η πιο συντηρητική προσέγγιση, προστίθεται, οι τράπεζές τους συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν μείωση της κερδοφορίας.
Υπογραμμίζεται ότι αυτές οι νέες γνώσεις δεν είναι σημαντικές μόνο για τις τράπεζες που τείνουν να βελτιστοποιούν την κερδοφορία τους, αλλά και για τις τραπεζικές εποπτικές αρχές.
