Τη θέσπιση διαφορετικού πλαισίου καθορισμού των μισθών μεταξύ εργοδοτών και συντεχνιών που να λαμβάνει υπόψη παραμέτρους όπως η παραγωγικότητα, ο πληθωρισμός και η ανταγωνιστικότητα, εισηγείται το Συμβούλιο Οικονομίας και Ανταγωνιστικότητας (ΣΟΑΚ).
Εν μέσω των συζητήσεων και διαφορετικών τοποθετήσεων για την ΑΤΑ, το Συμβούλιο εισηγείται τη θέσπιση ενός πλαισίου διαμόρφωσης απολαβών και τη σύσταση ενός ανεξάρτητου Παρατηρητηρίου Παρακολούθησης Μισθών και Παραγωγικότητας, που θα υπολογίζει τις βασικές παραμέτρους που θα χρησιμοποιούνται. Η διαμόρφωση των μισθών σε μια οικονομία, τονίζεται σε σχετική ανακοίνωση, πρέπει να συνδέεται με την παραγωγικότητα και δεν πρέπει να οδηγεί στη συστηματική διάβρωση της ανταγωνιστικότητάς της.
Παράλληλα, σημειώνεται ότι ένα σωστά σχεδιασμένο πλαίσιο διαμόρφωσης των μισθών φιλοδοξεί να ισορροπήσει μεταξύ της προστασίας της αγοραστικής δύναμης των μισθών, του μεριδίου της εργασίας στο ΑΕΠ και της διατήρησης/βελτίωσης της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας.
Όχι σε υποχρεωτική και καθολική ρύθμιση
Ο πρόεδρος του Συμβουλίου, Δημήτρης Γεωργιάδης, δήλωσε στον «Π» ότι «για μας έπρεπε να ισχύει ένα διαφορετικό πλαίσιο καθορισμού των μισθών και των διαπραγματεύσεων μεταξύ των εργαζομένων και των εργοδοτών ή εκπροσώπων τους που να λαμβάνει υπόψη παραμέτρους όπως η παραγωγικότητα και η ανταγωνιστικότητα».
Κληθείς να απαντήσει πώς βλέπει το «ΑΤΑ για όλους», απάντησε ότι «οποιοσδήποτε μηχανισμός δεν μπορεί να είναι υποχρεωτικός και καθολικός λόγω ιδιαζουσών συνθηκών ανά τομέα, ανά επαρχία και σε προσωπικό επίπεδο».
«Δεν σημαίνει», προσέθεσε, «ότι οι συλλογικές συμβάσεις είναι λανθασμένες και μπορώ να πω ότι σε αρκετές περιπτώσεις είναι ωφέλιμες, τόσο για τους εργαζομένους όσο και για τους εργοδότες». «Στις περιπτώσεις που είναι ωφέλιμες», τονίζει, τότε οι εργαζόμενοι και οι εργοδότες θα επιθυμούν από μόνοι τους να συμμετέχουν και να εκπροσωπούνται.
Στο ερώτημα ποια θα είναι τελικά η λύση για την ΑΤΑ, επεσήμανε «ότι εργαζόμενοι και εργοδότες θα πρέπει να καθίσουν από κοινού να συμφωνήσουν σε ένα θεσμικό πλαίσιο πιο ορθολογιστικό που να βασίζεται σε όσα έχουμε αναφέρει και μετά εάν χρειαστούν στήριξη από την κυβέρνηση για τη διαμόρφωση του πλαισίου ή αλλιώς, τότε να παρέμβει».
Το ΣΟΑΚ στην πρότασή του αναφέρει ότι η προστασία της αγοραστικής δύναμης των μισθών συνεπάγεται ότι οι ονομαστικοί μισθοί θα πρέπει να αναπροσαρμόζονται, είτε με τον πληθωρισμό είτε με μέτρα κοινωνικής πολιτικής, τουλάχιστον για τα χαμηλά εισοδήματα τα οποία πλήττονται δυσανάλογα από τις αυξήσεις των τιμών. Την ίδια ώρα, υποδεικνύεται ότι η μεγέθυνση των μισθών θα πρέπει να αντανακλά κέρδη στην παραγωγικότητα.
Η διατήρηση της ανταγωνιστικότητας της κυπριακής οικονομίας, όπως και των διαφόρων τομέων της, τονίζεται, επιβάλλει όπως οι μισθοί δεν μεγεθύνονται ταχύτερα από την παραγωγικότητα, ώστε να μη διαβρώνεται η ανταγωνιστικότητα των κυπριακών προϊόντων και υπηρεσιών στις διεθνείς αγορές. Η παρακολούθηση της ανταγωνιστικότητας και η σύγκριση με άλλες ανταγωνιστικές με την Κύπρο χώρες, μπορεί να γίνει μέσω μιας σειράς δεικτών, όπως οι μισθοί, το μοναδιαίο κόστος εργασίας, οι πραγματικές συναλλαγματικές ισοτιμίες, και άλλοι, αναφέρει.
«Η διεθνής εμπειρία δείχνει ότι ένα αυτόματο πλαίσιο, που βασίζεται αποκλειστικά στον πληθωρισμό μπορεί να λειτουργήσει ικανοποιητικά σε ομαλές περιόδους. Ωστόσο, σε περιόδους οικονομικών κλυδωνισμών και έντονων πληθωριστικών πιέσεων, αναδεικνύονται οι αντιφάσεις μεταξύ μηχανισμών όπως της ΑΤΑ και της ανταγωνιστικότητας», αναφέρεται.
Σύμφωνα με το ΣΟΑΚ, στην Κύπρο, η συνύπαρξη μεταξύ ΑΤΑ και υψηλού πληθωρισμού αντιμετωπιζόταν στο παρελθόν μέσω περιοριστικής νομισματικής πολιτικής, εργαλείο που με την υιοθέτηση του ευρώ έχει απολεσθεί σε εθνικό επίπεδο.
«Η δημιουργία ενός συμφωνημένου θεσμικού πλαισίου μεταξύ εργοδοτών και εργαζομένων, το οποίο θα βασίζεται σε αξιόπιστα δεδομένα και πρακτικές, κρίνεται απαραίτητο για την ενίσχυση του συστήματος και τη διεξαγωγή αποτελεσματικότερων διαπραγματεύσεων», υπογραμμίζει το Συμβούλιο.
Η σχετική ανάλυση δύναται να ανατεθεί σε ένα Παρατηρητήριο Παρακολούθησης Μισθών και Παραγωγικότητας, στο οποίο θα συνεργάζονται δημόσιοι φορείς, κοινωνικοί εταίροι και ερευνητικά ιδρύματα με έμφαση στην άσκηση οικονομικής πολιτικής, προτείνει το Συμβούλιο, προσθέτοντας ότι η δικαιοδοσία του Παρατηρητηρίου θα μπορούσε να καλύψει θέματα ανισοτήτων και μετανάστευσης νέων και ταλέντων (brain drain), ειδικότερα σε περιόδους παρατεταμένης στασιμότητας των μισθών.
