Το ζήτημα της διάνοιξης οδοφραγμάτων θα είχε επιλυθεί εάν δεν επέμεινε ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης στον δρόμο του Πυροίου, υποστήριξε ο Ερσίν Τατάρ σε δηλώσεις του τα μεσάνυχτα της Πέμπτης προς Παρασκευή, μετά την ολοκλήρωση της ολομέλειας της άτυπης πενταμερούς συνάντησης στη Νέα Υόρκη.
Το πρωί της Πέμπτης, δήλωσε, πέρασαν ώρες ολόκληρες στην Νέα Υόρκη συζητώντας αυτό το θέμα και ο ΓΓ του ΟΗΕ κατέβαλε μεγάλη προσπάθεια για να βρει κοινό έδαφος όσον αφορά τα σημεία διέλευσης. Οι Ε/κ, είπε, επέμειναν να περάσουν από το Πυρόϊ στο δρόμο από τη νεκρή ζώνη κι από εκεί στη Λευκωσία.
«Ωστόσο, οι αξιολογήσεις ασφαλείας και στρατιωτικού χαρακτήρα κατέδειξαν σαφώς ότι η διαδρομή μέσω της νεκρής ζώνης ήταν ακατάλληλη. Με τη συμβολή του Χακάν Φιντάν, προτείναμε επιπλέον 5 χιλιόμετρα κατά μήκος της υπάρχουσας διαδρομής (εντός της κατεχόμενης περιοχής) ως εναλλακτική λύση. Αυτό θα επέτρεπε στους Ελληνοκύπριους να διασχίσουν νότια. Ωστόσο, και αυτή η πρόταση απορρίφθηκε», είπε.
Ο κ. Τατάρ είπε ότι επειδή χιλιάδες Ε/κ μένουν σ’ εκείνη την περιοχή και θα ήθελαν να χρησιμοποιούν τον συγκεκριμένο δρόμο για να συντομεύσουν τη διαδρομή τους προς τη Λευκωσία, θέλησε να εξηγήσει ότι λόγω της στάσης της ε/κ πλευράς που επέμεινε να περνούν από τη νεκρή ζώνη, δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν τον συγκεκριμένο δρόμο.
Κι αυτό, είπε, «θεώρησα πραγματικά απογοητευτική εξέλιξη. Γιατί αν μπορούσαμε να λύσουμε αυτό το πρόβλημα, τότε η πιθανότητα ανοίγματος των 4 σημείων θα ήταν στο τραπέζι σήμερα».
Είναι πολύ, πολύ αναστατωμένος, είπε, επειδή οι Ε/κ επέμειναν να περάσουν από τη νεκρή ζώνη. «Ήμασταν προετοιμασμένοι να κατασκευάσουμε έναν ακόμη δρόμο 5 χιλιομέτρων. Και 10 χιλιόμετρα μετά, οι Ελληνοκύπριοι θα μπορούσαν να περάσουν στην άλλη πλευρά της Λευκωσίας».
«Δράττομαι της ευκαιρίας για άλλη μια φορά να καλέσω τον φίλο μου Νίκο Χριστοδουλίδη να επανεξετάσει αυτή τη λύση, επειδή πιστεύω ότι τελικά, αν είχατε καταφέρει να λύσετε αυτό το πρόβλημα, τότε το άνοιγμα 4 πυλών θα ήταν δυνατό και η συμφωνία θα είχε υπογραφεί σήμερα. Κάτι που θα έκανε τη συνάντηση στη Νέα Υόρκη πολύ πιο ουσιαστική».
Ο κ. Τατάρ είπε ότι το σημείο διέλευσης από τα Κόκκινα κρίθηκε επίσης ακατάλληλο από στρατιωτικής άποψης. «Αυτή η προσέγγιση δεν είναι συμβιβασμός, αλλά λογική επιβολής», υποστήριξε.
Νέες προτάσεις
Ο κ. Τατάρ προέβη σε δηλώσεις προς ξένους, Τούρκους και Τ/κ δημοσιογράφους στο κτίριο των ΗΕ, αρχικά διαβάζοντας από αγγλικό γραπτό κείμενο, μετά μιλώντας αγγλικά και στη συνέχεια τουρκικά απαντώντας και σε ερωτήσεις.
Μιλώντας στ’ αγγλικά, είπε ότι υπέβαλε 6 νέες προτάσεις που θα μπορούσαν να συζητηθούν τους επόμενους μήνες κι αυτές περιλαμβάνουν: 1) τη σεισμική χαρτογράφηση του νησιού γιατί η ετοιμότητα για τυχόν σεισμούς είναι βασικό ζήτημα, 2) καθαρισμός και χαρτογράφηση μικροπλαστικών, 3) συγκέντρωση χρημάτων από τους δύο ηγέτες για την πλήρη αποκατάσταση χώρων και μνημείων πολιτιστικής κληρονομιάς, καθώς και για το θέμα των αγνοουμένων, 4) παρακολούθηση της ποιότητας του αέρα, 5) συνδιαχείριση των υδάτινων πόρων του νησιού, 6) συνεργασία για την καταπολέμηση του εμπορίου ναρκωτικών, θέμα που αποτελεί πρόκληση επειδή αφορά άτομα σχεδόν όλων των ηλικιών.
Μέχρι την επόμενη συνάντησή τους, συνέχισε, όπως ανακοίνωσε και ο ΓΓ του ΟΗΕ θα συζητήσουν για το συμβουλευτικό σώμα των ΜΚΟ, ανταλλαγή πολιτιστικού πλούτου, παρακολούθηση της ποιότητας αέρα και τα μικροπλαστικά.
Εξι πρωτοβουλίες
Αναφερόμενος στις 6 πρωτοβουλίες του Μάρτη, ο κ. Τατάρ έκανε ειδική αναφορά στη δημιουργία της Τεχνικής Επιτροπής για τη Νεολαία και είπε ότι οι εργασίες αποκατάστασης των νεκροταφείων από την Τεχνική Επιτροπή για την Πολιτιστική Κληρονομιά προχωρούν ομαλά με βάση τον συμφωνημένο κατάλογο.
Για την κλιματική αλλαγή, συνέχισε, η Τεχνική Επιτροπή Περιβάλλοντος άρχισε να εργάζεται για τις πιθανές επιπτώσεις, ενώ για την αποναρκοθέτηση δήλωσε ότι παραμένει «αφοσιωμένος σε μια Κύπρο απαλλαγμένη από νάρκες, χωρίς αν ή αλλά. Εκτιμώ ιδιαίτερα αυτόν τον στόχο ως συμβολή στην ανθρωπότητα για την επίτευξη ενός κόσμου απαλλαγμένου από νάρκες».
Για το ηλιακό πάρκο στη νεκρή ζώνη ισχυρίστηκε ότι η πρόοδος έχει παρεμποδιστεί από την επιμονή της ε/κ πλευράς στον άμεσο έλεγχο όλης της παραγωγής και στην αποκλειστική μεταφορά της ενέργειας στην ε/κ πλευρά. Ο κ. Τατάρ επανέλαβε ότι και οι δύο πλευρές πρέπει να λαμβάνουν συμφωνημένα το μερίδιο ενέργειας απευθείας. «Αυτό είναι μόνο δίκαιο».
Συλλήψεις για σφετερισμό
Ο Τ/κ ηγέτης είπε ότι στη σημερινή συνάντηση και στις «διμερείς συναντήσεις» που είχε, εξέφρασε βαθιά απογοήτευση για την "ατυχή σειρά" περιστατικών που έλαβαν χώρα στο νησί μετά τη Γενεύη. «Ήμουν πεπεισμένος ότι η ε/κ πλευρά θα προσπαθούσε επίσης να καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια για να διατηρήσει αυτή τη νέα ατμόσφαιρα, η οποία θα συμπλήρωνε και θα διευκόλυνε το έργο μας στις 6 πρωτοβουλίες για την οικοδόμηση εμπιστοσύνης μεταξύ του τ/κ και του ε/κ λαού», είπε.
Η ε/κ ηγεσία, πρόσθεσε, μετά τη συνάντηση της Γενεύης, έχει εντείνει τις ποινικές διώξεις κατά του «λαού» του σε σχέση με ε/κ περιουσίες. «Αυτές οι ενέργειες της ε/κ πλευράς είναι σίγουρα επιζήμιες για τις σχέσεις των δύο λαών και στοχεύουν στη ζημιά της οικονομίας και του τουρισμού μας», υποστήριξε.
Από τη μία πλευρά, συνέχισε, προσπαθούν να δημιουργήσουν εμπιστοσύνη και με διαπροσωπικές επαφές και με αλληλεπίδραση, αλλά «οι ενέργειες της ε/κ ηγεσίας προκαλούν άγχος, πίεση και αυξανόμενη απειλή στους Τουρκοκύπριους. Πολλοί Τουρκοκύπριοι φοβούνται ότι θα συλληφθούν ή θα κρατηθούν σε περίπτωση που περάσουν στη νότια Κύπρο ή αν ταξιδέψουν στο εξωτερικό».
Όλα αυτά, ανέφερε, πραγματοποιούνται παρά την ύπαρξη της «επιτροπής ακίνητης περιουσίας», όπου οι Ε/κ μπορούν να υποβάλουν αίτηση για ακίνητη περιουσία τους και η οποία «επιτροπή» παρέχει ένα αποτελεσματικό εσωτερικό ένδικο μέσο και έχει εγκριθεί από το ΕΔΑΔ.
«Ως πρόεδρος της τδβκ, είναι καθήκον μου να προστατεύω τον λαό μου. Επιπλέον, το θεωρώ επίσης καθήκον μου να εργαστώ για ένα βιώσιμο μέλλον στο νησί μας, γι' αυτό και επέδειξα αυτοσυγκράτηση σήμερα και δεν προχώρησα σε αντίστοιχες ενέργειες. Γνωρίζω ότι οι σχετικές με την ιδιοκτησία ενέργειες της ε/κ ηγεσίας έχουν επίσης τροφοδοτήσει με αισθήματα δυσαρέσκειας τους Ε/κ για τους Τ/κ», είπε.
Υποστήριξε ότι από τις επίσημες δηλώσεις στην ε/κ πλευρά ίσως αυτός μπορεί στην πραγματικότητα να είναι ο επιδιωκόμενος σκοπός. «Αυτά τα αρνητικά συναισθήματα απειλούν να μας απομακρύνουν τον ένα από τον άλλον και από την οικοδόμηση εμπιστοσύνης. Γι' αυτό αυτά τα περιστατικά πρέπει να σταματήσουν πριν να είναι πολύ αργά», πρόσθεσε.
Ο κ. Τατάρ υποστήριξε ότι η ε/κ ηγεσία έχει κάνει συστηματική εκστρατεία με στόχο την αποτροπή ξένων από το να έχουν επαφές με την τ/κ πλευρά. «Θα ήθελα να υπογραμμίσω ότι η πολιτική απομόνωσης και εκφοβισμού, κατά την άποψή μου, δεν εξυπηρετεί τον στόχο μας να σημειώσουμε πρόοδο στις πρωτοβουλίες στη νέα ατμόσφαιρα. Ούτε επιτρέπει τη δημιουργία ευνοϊκής ατμόσφαιρας μεταξύ των δύο πλευρών στο νησί και απομακρύνει περαιτέρω τις δύο πλευρές».
«Δύο κράτη»
Κατά τον Ερσίν Τατάρ, στην Κύπρο υπάρχουν τα τελευταία 51 χρόνια «δύο κράτη και δύο δημοκρατίες» που αντικατοπτρίζουν τη βούληση του τ/κ και του ε/κ «λαού».
«Οποιαδήποτε μελλοντική διαδικασία μπορεί να ξεκινήσει μόνο με την επαναβεβαίωση των εγγενών δικαιωμάτων των δύο πλευρών, δηλαδή της κυριαρχικής ισότητας και του ίσου διεθνούς καθεστώτος. Εάν πρόκειται να υπάρξει μια νέα και επίσημη διαδικασία διαπραγμάτευσης, πρέπει να βασίζεται στις πραγματικότητες επί του εδάφους, αντιμετωπίζοντας τις δύο πλευρές εξίσου δίκαια και με αξιοπρέπεια», υποστήριξε.
Κάνοντας αναφορά στο ψήφισμα 186 του 1964 που αναγνωρίζει μόνο την κυβέρνηση της Κυπριακής Δημοκρατίας, είπε ότι έχουν περάσει 62 χρόνια από τότε και δυστυχώς το Κυπριακό είναι άλυτο και οι Τ/κ έκτοτε «τιμωρούνται» με «εμπάργκο» και περιορισμούς στην οικονομία, στις απευθείας πτήσεις, στις απευθείας επαφές, στο απευθείας εμπόριο, που περιλαμβάνουν τον αθλητισμό. «Αυτό είναι εντελώς απαράδεκτο και περιμένουμε αυτοί οι περιορισμοί να αρθούν».
Ανέφερε επίσης ότι θα συναντήσει τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη τον Σεπτέμβριο και πάλι στη Νέα Υόρκη και παρά τις διαφορετικές τους θέσεις, θεωρεί ότι μπορούν να συνεργαστούν «ως δύο κράτη» και να κάνουν από κοινού πράγματα προς όφελος και των Τ/κ και των Ε/κ, όπως η ενέργεια, το νερό κ.ά. «Κι ελπίζω ότι μέχρι τότε θα μπορέσουμε να κάνουμε κάτι και για τα οδοφράγματα», είπε.
Σε ερώτηση για το θέμα της αποναρκοθέτησης ο κ. Τατάρ είπε ότι το πρόβλημα είναι πως οι Ε/κ «φίλοι μας» θέλουν να γίνει αυτό σε κάποια σημεία, αλλά να μην αγγίξουν κάποια άλλα προς το παρόν. Πολιτική του, ανέφερε, είναι «να διασφαλίσουμε ότι θα είμαστε πλήρως ελεύθεροι από νάρκες».
Αναφερόμενος επίσης στα θέματα ενέργειας, επανέλαβε ότι θα μπορούσε να παράγεται ηλιακή ενέργεια στην Κύπρο και μέσω της Τουρκίας να μεταφέρεται στην ΕΕ. Εάν αυτό συμβεί, συνέχισε, τότε θα μπορούμε στην Κύπρο να παράγουμε όση ηλιακή ενέργεια θέλουμε.
Για το θέμα των υδρογονανθράκων, επανέλαβε παλαιότερο ισχυρισμό του ότι η ε/κ πλευρά αντιμετωπίζει τους Τ/κ ως μειονότητα και θεωρεί ότι της ανήκει ολόκληρο το νησί.
ΚΥΠΕ
