Περαιτέρω εξηγήσεις και διευκρινίσεις ζητά η κοινοβουλευτική Επιτροπή Ελέγχου από το Υφυπουργείο Έρευνας και Καινοτομίας σε σχέση με τα ευρήματα του ελέγχου που διενήργησε η Ελεγκτική Υπηρεσία για το θέμα της ηλεκτρονικής ταυτότητας. Κατά την αυριανή συνεδρία της Επιτροπής Ελέγχου στο επίκεντρο αναμένεται να βρεθεί η αναφορά της Ελεγκτικής Υπηρεσίας ότι το έργο της δημιουργίας ηλεκτρονικών ταυτοτήτων έγινε με απευθείας ανάθεση στην εταιρεία που εργοδοτείτο ο υφυπουργός πριν τον διορισμό του από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας στη συγκεκριμένη θέση.
Με βάση λοιπόν τη συγκεκριμένη αναφορά στην έκθεση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, αναμένεται με ιδιαίτερο ενδιαφέρον η κοινή παρουσία στη Βουλή του Γενικού Ελεγκτή, Αντρέα Παπακωνσταντίνου, με τον υφυπουργό Έρευνας και Καινοτομίας, Νικόδημο Δαμιανού.
Υπενθυμίζεται ότι η Ελεγκτική Υπηρεσία στην έκθεσή της για τις ηλεκτρονικές ταυτότητες αναφερόταν μεταξύ άλλων ότι: «δεδομένης της ιδιάζουσας σχέσης του υφυπουργού με την ανάδοχο εταιρεία, κατά την άποψή μας, το υφυπουργείο θα έπρεπε να είχε επιδείξει μεγαλύτερη προσοχή στη διαδικασία ανάθεσης».
Η Ελεγκτική Υπηρεσία αναφέρει επίσης ότι, τον Οκτώβριο 2024, το Συμβούλιο Προσφορών ενέκρινε την ανάθεση του έργου στην εν λόγω ιδιωτική εταιρεία με εκτίμηση κόστους €3,85 εκατ., χωρίς να προηγηθεί ανοιχτή διαδικασία προσφορών. Κατά την απευθείας διαπραγμάτευση, η εταιρεία υπέβαλε προσφορά με ποσό όσο και το ποσό της εκτίμησης δαπάνης, ήτοι €3,9 εκατ. Η διαπραγμάτευση με την εταιρεία είχε ως αποτέλεσμα τη μείωση κατά €0,5 ανά ηλεκτρονική ταυτότητα, δηλαδή μείωση συνολικά €50.000, και τελικό ποσό σύμβασης τα €3,85 εκατ. Το υφυπουργείο αιτιολόγησε την απόφαση υποστηρίζοντας ότι δεν υπήρχαν άλλοι οικονομικοί φορείς με την απαιτούμενη πιστοποίηση. Όπως σημειώνει η Ελεγκτική Υπηρεσία, παρ' όλο που όντως τη δεδομένη στιγμή φαίνεται ότι δεν υπήρχε άλλος οικονομικός φορέας στην Κυπριακή Δημοκρατία, δεν είναι ξεκάθαρο ότι άλλοι οικονομικοί φορείς από την ΕΕ δεν θα μπορούσαν να συμμετάσχουν σε μια ανοιχτή προσφορά, ειδικά αν δινόταν επαρκής χρόνος με δεδομένο ότι η σχετική νομοθεσία ψηφίστηκε το 2021.
Τα ευρήματα του ελέγχου της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, που δόθηκαν στη δημοσιότητα την περασμένη βδομάδα, προκάλεσαν την έντονη αντίδραση του υφυπουργείου. Σε σχέση με την αναφορά για ιδιάζουσα σχέση του υφυπουργού με την ανάδοχο εταιρεία, το υφυπουργείο σημειώνει ότι αναφορές περί «ιδιάζουσας σχέσης» κρίνονται ατυχείς, καθώς ενέχουν τον κίνδυνο δημιουργίας εσφαλμένων εντυπώσεων και αγνοούν το ιστορικό βάθος του έργου. Προσθέτει ότι το έργο σχεδιάστηκε και εξελίχθηκε από το 2017 -υπό την εποπτεία τριών διαδοχικών κυβερνητικών σχημάτων- και ολοκληρώθηκε το 2025 και ότι η ολοκλήρωση των διαδικασιών κατά τη θητεία του νυν υφυπουργού αποτελεί φυσική συνέχεια μιας πολυετούς θεσμικής πορείας και σε καμία περίπτωση δεν συνδέεται με προσωπικές σχέσεις ή σκοπιμότητες. Στη βάση των πιο πάνω, δεν υιοθετούμε ούτε αποδεχόμαστε ισχυρισμούς που αφήνουν ερωτηματικά ή υπονοούμενα ως προς τη νομιμότητα και τη διαφάνεια της διαδικασίας, υποστήριξε το υφυπουργείο.
To υφυπουργείο είχε απαντήσει στην Ελεγκτική Υπηρεσία και για τις αναφορές σε σχέση με τη διαδικασία που ακολουθήθηκε και τον ισχυρισμό ότι δεν δόθηκε η ευκαιρία υποβολής προσφοράς και σε άλλους οικονομικούς φορείς (ΟΦ), με έδρα είτε την Κυπριακή Δημοκρατία είτε άλλο κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ). Σύμφωνα με το υφυπουργείο, η Ελεγκτική Υπηρεσία όφειλε να γνωρίζει ότι το κανονιστικό και νομικό πλαίσιο για τις εθνικές ηλεκτρονικές ταυτότητες δεν επιτρέπει σε φορείς που δεν έχουν υποδομές στην Κυπριακή Δημοκρατία και δεν έχουν αδειοδοτηθεί αρμοδίως να συμμετάσχουν και ως εκ τούτου η αναφορά σε άλλους φορείς της ΕΕ είναι παραπλανητική.
Τι είναι
Η ηλεκτρονική ταυτότητα (η-ταυτότητα) αναφέρεται στις ηλεκτρονικές μορφές ταυτοποίησης ενός ατόμου. Περιλαμβάνει πληροφορίες που επιβεβαιώνουν την ταυτότητα σε ψηφιακά περιβάλλοντα και είναι σημαντική για την ασφάλεια και την ταυτοποίηση/ιδιωτικότητα των χρηστών στο διαδίκτυο. Στην Κύπρο, η εξασφάλιση η-ταυτοτήτων γίνεται σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Κανονισμό για την Ψηφιακή Ταυτότητα (EUDI), ο οποίος στοχεύει στην απλοποίηση των διαδικασιών ταυτοποίησης και στην αύξηση της ασφάλειας.
