Έκπληξη προκάλεσε η αναφορά του Προέδρου της Δημοκρατίας, Νίκου Χριστοδουλίδη, στο 21ο Annual Economist Cyprus Summit, για την ανάληψη πρωτοβουλίας από την Κύπρο για τη σύσταση ενός οργανισμού ασφάλειας και συνεργασίας στη Ανατολική Μεσόγειο στα πρότυπα του Οργανισμού και την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ) ή του ΝΑΤΟ, προκαλώντας σειρά ερωτημάτων για τη δυνατότητα επί του πεδίου να στηθεί ένας τέτοιος οργανισμός. Πρόσθετα, ο ΟΑΣΕ και το ΝΑΤΟ είναι δύο τελείως διαφορετικοί οργανισμοί ως προς τη φιλοσοφία και τους στόχους τους.
Τα πρώτα σχόλια που εισέπραξε ο «Π» είναι αρνητικά και αποδίδονται επικοινωνιακά κίνητρα στην εξαγγελία, η οποία ανοίγει και ένα νέο μέτωπο τριβής με την Ελλάδα.
Η τοποθέτηση του κ. Χριστοδουλίδη έφτασε μέχρι την Αθήνα όπου προκάλεσε δυσαρέσκεια, καθώς ο Έλληνας Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, έχει ήδη μιλήσει για την ανάληψη πρωτοβουλίας από την Ελλάδα για ένα φόρουμ κρατών της περιοχής της Ανατολικής Μεσογείου. Υπενθυνίζεται ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης μιλώντας στις 17/10 στη Βουλή των Ελλήνων σε συζήτηση για την εξωτερική πολιτική μίλησε για την ανάληψη πρωτοβουλίας για τη δημιουργία ενός φόρουμ των χωρών της Ανατολικής Μεσογείου, με αντικείμενο την αντιμετώπιση θεμάτων που εκτείνονται από τη μετανάστευση και το περιβάλλον μέχρι τις οριοθετήσεις των θαλασσίων ζωνών.
«Η Ελλάδα επιδιώκει τη συνεννόηση με όλους τους γείτονες, το επαναλαμβάνω, με όλους τους γείτονές μας, έχοντας πυξίδα τη νομιμότητα και ιδίως το Δίκαιο της Θάλασσας. Και είναι στις προθέσεις μας, το επόμενο διάστημα, να καλέσουμε όλα τα παράκτια κράτη σε μια κοινή συνάντηση, σε ένα φόρουμ, όπου θα μπορούμε να εξετάσουμε από κοινού όλα όσα μας απασχολούν. Η Ελλάδα δεν έχει να φοβηθεί απολύτως τίποτα από το να καθίσει στο τραπέζι με οποιονδήποτε, για να υπερασπιστεί τις θέσεις της, πάντα με σημείο αναφοράς το Δίκαιο της Θάλασσας».
Σχεδόν τρεις εβδομάδες μετά ο κ. Χριστοδουλίδης δήλωσε ότι «εργαζόμαστε, και μπορεί να ακούγεται μεγαλεπήβολος ο στόχος, προς την κατεύθυνση ωρίμανσης των αναγκαίων πολιτικών συνθηκών για τη σύσταση ενός περιφερειακού οργανισμού ασφάλειας και συνεργασίας, ενός αν θέλετε ΟΑΣΕ ή ΝΑΤΟ της ευρύτερης Μέσης Ανατολής που θα αναδεικνύει τα οφέλη μέσα από τη συνεργασία όλων μας, μέσα από την προώθηση της περιφερειακής συνεργασίας».
Ο κ. Χριστοδουλίδης δεν έδωσε στη χθεσινή του ομιλία περισσότερες λεπτομέρειες, αλλά το πρώτο ερώτημα που εγείρεται αφορά την Τουρκία και τη θέση της σε αυτό το σχήμα. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας στην ομιλία του περιέγραψε πώς βλέπει τις προκλήσεις αλλά και τις ευκαιρίες με τις οποίες βρίσκεται αντιμέτωπη η Κύπρος και πώς μπορεί να αξιοποιήσει θετικά τη γεωγραφία ώστε η Κύπρος να λειτουργήσει ως κόμβος προώθησης της περιφερειακής ανάπτυξης και σταθερότητας. Σε αυτό το πλαίσιο ενέταξε την προσπάθεια συγκρότησης ενός περιφερειακού οργανισμού ασφάλειας και συνεργασίας στην Ανατολική Μεσόγειο.
Ψηλά η ενέργεια
Πάντως, η Ανατολική Μεσόγειος αναδεικνύεται σε μια περιοχή προτεραιότητας για την Ευρώπη. Σε άλλο πάνελ, στο συνέδριο του Economist, αναδείχθηκε η σημασία που έχει για την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης
«Η περιοχή έχει αποκτήσει αναβαθμισμένο γεωπολιτικό προφίλ», μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και την αναζήτηση εναλλακτικών πηγών ενέργειας, είπε ο βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας και πρώην υφυπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας, Τάσος Χατζηβασιλείου.
Αναφερόμενος στα επόμενα βήματα, σημείωσε ότι η Ελλάδα «εργάζεται ήδη για τη δημιουργία πράσινων διαδρόμων στην Ανατολική Μεσόγειο», με προϋπόθεση τη διακρατική συνεργασία και τον απόλυτο σεβασμό στο διεθνές δίκαιο. «Η εποχή μας χρειάζεται συνεννοήσεις και συζητήσεις με αποκλειστικό γνώμονα το διεθνές δίκαιο», κατέληξε, αναδεικνύοντας τον ρόλο της Ελλάδας και της Κύπρου ως αξιόπιστων εγγυητών σταθερότητας και συνεργασίας στην ευρύτερη περιοχή.
