Η Ευρώπη πρέπει να εκμεταλλευτεί το νέο ενδιαφέρον του Ντόναλτ Τραμπ για τη Μέση Ανατολή και τους στενούς δεσμούς της Κύπρου με την περιοχή, ώστε να ενισχύσει τη σχέση της με τις Ηνωμένες Πολιτείες, δήλωσε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης.
Σε συνέντευξή του στους Financial Times, στο πλαίσιο της ανάληψης της προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ τον Ιανουάριο του 2026, είπε ότι το μπλοκ πρέπει να αξιοποιήσει τον ρόλο της Κύπρου ως γέφυρα μεταξύ ΕΕ και Μέσης Ανατολής. Η πιο στενή σύμπλευση με τον Αμερικανό πρόεδρο στα θέματα της περιοχής είναι, όπως είπε, τρόπος για την Ευρώπη να παραμείνει μια φιλόδοξη «παγκόσμια δύναμη».
«Η ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής δεν είναι σημαντική μόνο για την ΕΕ — για μένα είναι σημείο σύγκλισης με τον Τραμπ και τις ΗΠΑ», πρόσθεσε στους Financial Times σε συνέντευξη στο Προεδρικό , στη Λευκωσία. «Αυτή τη στιγμή δεν έχουμε ένα ξεκάθαρο σημείο σύγκλισης με τις ΗΠΑ. Κάποιοι ηγέτες διαφωνούν σε ορισμένα θέματα με τον Τραμπ. Προσωπικά, δεν πιστεύω ότι έχει να κάνει με το αν συμφωνείς ή όχι. Είναι ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών. Πρέπει να βρούμε τρόπο να συνεργαστούμε μαζί του. Στην περιοχή μας, αυτός είναι ο ηγέτης… και βλέπουμε θετικές εξελίξεις χάρη στη δική του ηγεσία».
Η εγγύτητα της Κύπρου προς τη Μέση Ανατολή και η ιστορία των σχέσεών της με τις αραβικές και βορειοαφρικανικές χώρες της δίνουν ένα μεγαλύτερο ειδικό βάρος, ιδιαίτερα όταν τα 27 κράτη-μέλη της ΕΕ είναι διχασμένα σχετικά με τον πόλεμο του Ισραήλ στη Γάζα, τη μελλοντική σχέση με το Ιράν και τη νέα διοίκηση στη Συρία, προσθέτει το δημοσίευμα.
Ο Τραμπ έχει αποδώσει στον εαυτό του τα εύσημα για τη μεσολάβηση μιας εύθραυστης ειρηνευτικής συμφωνίας μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς. Η επιστροφή του στον Λευκό Οίκο έχει επίσης αναζωπυρώσει το ενδιαφέρον για τις Συμφωνίες του Αβραάμ, που εξομάλυναν τις σχέσεις του Ισραήλ με αρκετά αραβικά κράτη και έφεραν μέρος του αραβικού κόσμου πιο κοντά στην Ουάσιγκτον.
«Όταν ξέσπασε η κρίση μεταξύ Ιράν και Ισραήλ, ήταν ο Τραμπ που έλυσε το πρόβλημα. Ή τώρα με τη Γάζα - παρουσίασε ένα σχέδιο, όχι ιδανικό, αλλά έβαλε κάτι στο τραπέζι», είπε ο Χριστοδουλίδης, προσθέτοντας ότι η ΕΕ πρέπει να αναγνωρίσει αυτή την πραγματικότητα καθώς επιδιώκει να βρει κοινό έδαφος με την Ουάσιγκτον.
Ο Χριστοδουλίδης είπε ότι για περισσότερο από μια δεκαετία, η αντίληψη που υπήρχε στην Κύπρο και σε άλλες χώρες της Μέσης Ανατολής ήταν ότι οι ΗΠΑ είχαν «αποσυρθεί» από την περιοχή. Όμως αυτό άλλαξε με την επιστροφή του Τραμπ στον Λευκό Οίκο τον Ιανουάριο.
«Τουλάχιστον δείχνει ενδιαφέρον για τη Μέση Ανατολή. Αν συγκρίνεις τον Τραμπ με την Ευρώπη, τουλάχιστον βλέπουμε ενδιαφέρον από τον Τραμπ», είπε.
Ο Χριστοδουλίδης διέψευσε ότι η αυξημένη εστίαση στην Ανατολική Μεσόγειο σημαίνει παραγκωνισμό της Ουκρανίας, η οποία, από τη ρωσική εισβολή του 2022, αποτελεί την πιο έντονη εξωτερική προτεραιότητα της Ένωσης. Είπε ότι η Ουκρανία θα «παραμείνει προτεραιότητα» και πως θα επισκεφθεί τον Πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι στο Κίεβο στις 4 Δεκεμβρίου.
«Πρέπει να μπορούμε να ασχολούμαστε ταυτόχρονα με την Ουκρανία και τη Μέση Ανατολή — αλλιώς δεν μπορούμε να μιλούμε για παγκόσμια δύναμη», είπε.
«Καταλαβαίνουμε απόλυτα την κατάσταση της Ουκρανίας. Ξέρετε, ό,τι κάνει η Ρωσία στην Ουκρανία, το ζούμε κι εμείς στην Κύπρο», είπε.
Το νησί της Μεσογείου παραμένει διχοτομημένο για πάνω από 50 χρόνια, από τότε που η Τουρκία εισέβαλε σε απάντηση του πραξικοπήματος που υποστηρίχθηκε από τη στρατιωτική χούντα της Ελλάδας. Η αυτοαποκαλούμενη Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου αναγνωρίζεται μόνο από την Άγκυρα.
Η κυπριακή προεδρία, είπε, θα επικεντρωθεί στο να υπάρξει πρόοδος στην καθυστερημένη πορεία ένταξης της Ουκρανίας στην ΕΕ.
«Πιστεύω ότι ο λαός της Ουκρανίας είναι κάπως κουρασμένος, και είναι λογικό να είναι κουρασμένος μετά από τόσα χρόνια. Πρέπει να δώσουμε ένα θετικό μήνυμα στους ανθρώπους αυτούς», είπε.
Όμως η τοποθεσία της Κύπρου και οι δεσμοί της με τις πρωτεύουσες της περιοχής δίνουν στην ΕΕ ένα πάτημα στην Ανατολική Μεσόγειο που πρέπει να αξιοποιηθεί καλύτερα, σημείωσε.
Ο Χριστοδουλίδης αναφέρθηκε στο κυπριακής πρωτοβουλίας σχέδιο Αμάλθεια για αποστολή βοήθειας προς τη Γάζα — που υποστηρίχθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και αναπτύχθηκε με τη στήριξη των ΗΠΑ και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων — ως απόδειξη ότι η Κύπρος μπορεί να λειτουργήσει ως γέφυρα ανάμεσα στην Ευρώπη και την περιοχή.
Οι Βρυξέλλες έχουν ενισχύσει τη συνεργασία τους με χώρες της Ανατολικής Μεσογείου, όπως η Αίγυπτος και η Αλγερία, κυρίως στο πλαίσιο των προσπαθειών για περιορισμό της μαζικής μετανάστευσης προς την ΕΕ. Τον περασμένο μήνα παρουσίασαν μια πρωτοβουλία που περιλαμβάνει και αναζήτηση επενδυτικών έργων σε μεσογειακές χώρες-εταίρους.
«Το μήνυμα που παίρνουμε από την περιοχή είναι ότι δεν χρειάζονται άλλες κοινές δηλώσεις και ανακοινώσεις· χρειάζονται έργα», είπε ο Χριστοδουλίδης. Ανέφερε ως παράδειγμα το σχέδιο για το καλώδιο μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας από την Ελλάδα προς την Κύπρο και στη συνέχεια προς το Ισραήλ, καθώς και έργα με την Ινδία στο πλαίσιο του προτεινόμενου διαδρόμου που θα ενώνει τη Μέση Ανατολή με την Ευρώπη.
