Η συζήτηση για τα παναΰρκα περί δημοσιονομικής χαλάρωσης ώστε να ενισχυθεί η άμυνα της ΕΕ μου θυμίζουν το επίπεδο – δάπεδο των ζητήσεων περί δήθεν εισδοχής της παγκόσμιας οικονομίας σε μια μακροχρόνια περίοδο με σταθερά χαμηλό πληθωρισμό και επιτόκια. Μια προσέγγιση από άτομα που μαθαίνουν, αλλά δεν αντιλαμβάνονται.
Αν ένα κράτος αντιμετωπίζει κίνδυνο του τύπου που αντιμετωπίζει η Ουκρανία, σίγουρα (μεταξύ των δύο) η προτεραιότητα είναι ο εξοπλισμός και όχι η δημοσιονομική σταθερότητα. Όπως όμως μας έχει (μάλλον όχι) διδάξει η Ιστορία, οι αυτοκρατορίες και τα κράτη διαλύονται συνήθως γιατί κάποιος τρίτος τα κατακτά και τα διαλύει. Για να επιτευχθεί η κατάκτηση, ο επιτιθέμενος είναι συνήθως πολύ ισχυρότερος από τον αμυνόμενο. Ένας από τους παράγοντες, ίσως ο σημαντικότερος, που καθορίζει τη διαφορά ισχύς είναι η δημοσιονομική δύναμη. Αυτή είναι η δύναμη που επιτρέπει στα κράτη να εξοπλιστούν και να αμυνθούν ή να αντέξουν έναν πόλεμο ή να συντηρήσουν την επικράτειά τους. Μεταξύ των αμέτρητων παραδειγμάτων, το Βυζάντιο, η Βρετανική Αυτοκρατορία, η ΕΣΣΔ, κατέρρευσαν (με διαφορετικό τρόπο) αλλά για τον ίδιο λόγο. Δεν μπορούσαν δημοσιονομικά να στηρίξουν την απαιτούμενη για τη βιωσιμότητά τους στρατιωτική δύναμη και κρατική μηχανή.
Το να έρχεται κάποιος σήμερα και να λέει πως θα χαλαρώσει τους δημοσιονομικούς κανόνες (που θεωρητικά αποσκοπούν στη διασφάλιση της δημοσιονομικής σταθερότητας) με στόχο να ενισχύσει την άμυνα και την ασφάλεια αποτελεί μια πολύ επικίνδυνη κίνηση.
Δεν είμαι στρατιωτικά ειδικός, αλλά αν έχουν κρίνει οι ειδικοί πως είναι αναγκαία η αμυντική ενίσχυση της ΕΕ, δεν έχω πρόβλημα με αυτό. Με αυτό που έχω πρόβλημα, είναι με τη μυωπική κίνηση να τρέξει όλη η ΕΕ να δαπανήσει μέσα σε 4-5 χρόνια ποσά που δεν διαθέτει σε οπλικά συστήματα και στη συνέχεια να εισέλθει σε μια δημοσιονομική κρίση η οποία θα περιορίσει τη δυνατότητά της στο μέλλον να συντηρεί αυτόν τον εξοπλισμό, να αναπτύσσεται οικονομικά και μαζί στρατιωτικά, με αποτέλεσμα σε 1-2 δεκαετίες να βρεθεί σε πολύ χειρότερη θέση.
Επιπρόσθετα, ας μην ξεχνάμε και κάτι άλλο. Το πάθημα που δεν έχει γίνει μάθημα με τις δαπάνες για Έρευνα και Ανάπτυξη. Όπου καθορίζονται ποσοτικοί στόχοι δαπανών και κάποιοι στις Βρυξέλλες και στις πρωτεύουσες των κρατών μελών θεωρούν πως με την επίτευξη της δαπάνης επιτυγχάνεται και ο στόχος της οικονομικής ανάπτυξης. Με απλά λόγια, δεν είναι αρκετό να δαπανήσει κάποιος για την άμυνα αλλά να δαπανήσει αποτελεσματικά, και σε αυτό υστερεί σημαντικά και η ΕΕ και ατομικά τα κράτη μέλη της. Επαναλαμβάνω, δεν είμαι ειδικός, αλλά ήδη διαβάσαμε ότι από τα εξοπλιστικά προγράμματα της ΕΕ θα αποκλειστούν κάποιες χώρες. Μπορεί δηλαδή η Βρετανία να κατασκευάζει τον καλύτερο και φθηνότερο πύραυλο, αλλά εμείς θα αγοράζουμε τον κυπριακό και θα κάνουμε παναΰρκα ότι αυξήθηκαν οι δαπάνες μας και μαζί η αμυντική μας ικανότητα.
Ελπίζω αυτή η δημοσιονομική χαλάρωση να είναι οριακή και αν προχωρήσει να είναι ορθολογιστική, διαφορετικά να μου επιτρέψετε να ανησυχώ ότι η πρωτεύουσα της ΕΕ θα μεταφερθεί σε 1-2 δεκαετίες από τις Βρυξέλλες στη Βουδαπέστη.
