Το ότι υπάρχει σοβαρό θέμα διακυβέρνησης του τόπου, όσο και αν θέλουμε να το κρύψουμε, είναι πασιφανές. Όταν ένας Πρόεδρος έχει πενιχρή αποδοχή από τον λαό (αυτό θα επιβεβαιωθεί στην πρώτη μέτρηση μετά την καταστροφική πυρκαγιά), τότε τίθεται σοβαρότατο ζήτημα τάξης. Νομικά και συνταγματικά δεν υπάρχει κανένα θέμα, αλλά, όπως και να το κάνουμε, βιώνουμε μια πολιτική κρίση. Οι επιλογές για ανατροπή αυτής της κατάστασης ανύπαρκτες. Βάσει Συντάγματος, ο ΠτΔ είναι ο απόλυτος άρχων για μια πενταετία. Το Σύνταγμα της Ζυρίχης προνοούσε το «checks and balances», δηλαδή ένα σύστημα κατανομής εξουσιών και μηχανισμών ελέγχου μεταξύ των διαφορετικών οργάνων της κυβέρνησης με στόχο την αποτροπή της συγκέντρωσης υπερβολικής εξουσίας σε ένα και μόνο άτομο. Αυτό διασφαλιζόταν με τη συμμετοχή των Τουρκοκυπρίων, αλλά σήμερα κάτι τέτοιο δεν υφίσταται.
Το ερώτημα συνεπώς είναι το πώς θα κυβερνηθεί ο τόπος μέχρι την 1ην Μαρτίου του 2028. Υπάρχει η θεωρία ότι όλα αυτά θα ξεχαστούν και θα γυρίσουμε στην κανονικότητα. Αν κανονικότητα εννοούμε να συνεχίσουν τα ίδια απαράδεκτα που συνέβησαν τον τελευταίο χρόνο, αυτό ονομάζεται ανωμαλία και όχι κανονικότητα.
Η ανάγκη για διορθωτικές κινήσεις και τομές γίνεται πολύ πιο επιτακτική αν αναλογιστούμε το γεγονός ότι το κράτος μας είναι μια μισή πατρίδα που υποτίθεται αγωνίζεται για απαλλαγή από την κατοχή και επανένωση.
Το ότι χρειάζεται αλλαγή είναι το αυτονόητο. Όταν λέω αλλαγή δεν εννοώ αυτόν τον λαϊκίστικο όρο, που συχνά αναφέρεται από την αντιπολίτευση, σε μια γενικά δημοκρατική χώρα, και εννοούν εκλογές για ανάδειξη νέας ηγεσίας. Εννοώ αλλαγή στις τακτικές, πρακτικές και εμμονές του νυν Προέδρου. Δηλαδή αυτό που χρειάζεται είναι η αλλαγή στην πολιτική του συμπεριφορά. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας «ασθενεί». Σε κάθε ασθένεια, το πρώτιστο είναι η ορθή διάγνωση και θεραπεία, υπό την προϋπόθεση βέβαια ότι ο «ασθενής» αντιλαμβάνεται τη σοβαρότητα της κατάστασής του. Αν δεν το αντιλαμβάνεται, τότε αναμφίβολα θα επέλθει το «μοιραίο». Ακόμα, μια προϋπόθεση, για αποτελεσματική θεραπεία, είναι ο ίδιος ο ασθενής να είναι κατά τα άλλα «υγιής». Στην προκειμένη περίπτωση έχουμε έναν γενικά «υγιή ασθενή», ο οποίος όμως δεν είναι σίγουρο αν αντιλαμβάνεται την ανάγκη θεραπείας της «ψύχωσης για επανεκλογή», που ταλαιπωρεί τον ίδιο και όλους εμάς.
Αυτός είναι ο λόγος που ο λαός του αποδίδει χαρακτηριστικά, άλλα αδίκως και άλλα δικαίως, που στην πολιτική όμως είναι σημαντικότατα.
Σήμερα έχουμε έναν απαξιωμένο Πρόεδρο που η πλειοψηφία αδίκως τον θεωρεί διεφθαρμένο διότι ως άνθρωπος είναι έντιμος. Έναν Πρόεδρο που πολλοί πιστεύουν ότι, λόγω εξαρτήσεων, συγκαλύπτει τη διαφθορά, ενώ, όπως είμαι σε θέση να γνωρίζω, τη σιχαίνεται. Έναν Πρόεδρο που θεωρείται ανίκανος ενώ έχει αρκετές ικανότητες. Έναν Πρόεδρο που πολλοί τον θεωρούν αναίσθητο, ενώ σαν άνθρωπος είναι πολύ ευαίσθητος. Έναν Πρόεδρο που τον θεωρούν βλάκα ενώ είναι πέραν του μέσου όρου έξυπνος. Αξιοζήλευτα τα πιο πάνω θετικά για τον άνθρωπο Νίκο Χριστοδουλίδη, όχι όμως αρκετά για τον πολιτικό και Πρόεδρο της Δημοκρατίας Νίκο Χριστοδουλίδη. Τα αρνητικά του πολιτικού δυστυχώς επισκιάζουν τα θετικά του ανθρώπου.
Υπάρχουν όμως και άλλα που του καταλογίζουν και δεν είναι αδίκως αλλά δικαίως. Έχει την «κακή συνήθεια» να λέει στον καθένα αυτό που θέλει να ακούσει με στόχο να εξασφαλίσει την ευρύτερη δυνατή στήριξη. Εδώ και καιρό δεν ακούει και δεν σέβεται την αντίθετη άποψη. Βιάζεται να ανακοινώσει θέματα που θα τον βοηθούσαν επικοινωνιακά και στο τέλος αποδεικνύονται πολιτικά πυροτεχνήματα.
Όλα τα πιο πάνω είναι τα συμπτώματα της «ψύχωσης για επανεκλογή». Υπάρχει θεραπεία και σωτηρία για αυτόν τον νέο πολιτικό ο οποίος, αν και ξεκίνησε με τις καλύτερες προϋποθέσεις, δυόμισι χρόνια μετά στο μέσο της θητείας του, παραπαίει; Ασφαλώς μπορούν να γίνουν πολλά και η κατάσταση του Προέδρου να βελτιωθεί σημαντικά. Σίγουρα δεν πρόκειται για έναν ξοφλημένο πολιτικό, ούτε για μια χαμένη περίπτωση. Τα πάντα βέβαια εξαρτώνται από τον ίδιο ως προς το πού θέλει να πορευθεί.
Πρώτον, χρειάζεται άμεσα εκ βάθρων ανασχηματισμός του Υπουργικού του Συμβουλίου. Συναισθηματισμοί δεν χωρούν σε τέτοιες περιπτώσεις. Η συντριπτική πλειοψηφία των υπουργών του θα πρέπει άμεσα να αντικατασταθούν. Όχι μόνο οι αρμόδιοι για τη φονική πυρκαγιά αλλά και άλλοι, των οποίων η ανεπάρκεια εδώ και καιρό ταλαιπωρεί το κράτος και εκθέτει την κυβέρνηση.
Δεύτερον, χρειάζεται αντικατάσταση των στενών του συμβούλων και του προεδρικού στενού περιβάλλοντος. Άνθρωποι του «Δοξάστε με» και του «Yes Mr President», δεν του προσφέρουν το παραμικρό. Αντίθετα, τον εκθέτουν ανεπανόρθωτα. Χρειάζεται ανθρώπους που σέβονται τον εαυτόν τους και έχουν θέσεις και απόψεις. Χρειάζεται ανθρώπους που να έχουν το θάρρος να κτυπήσουν το χέρι στο τραπέζι και να του λένε, «No Mr President».
Τρίτον, χρειάζεται ριζική αλλαγή της επικοινωνιακής του τακτικής και αλλαγή των επικοινωνιολόγων του. Για παράδειγμα, το διάγγελμα, περιστοιχιζόμενος από τους κοινοτάρχες των καμένων χωριών, αν ήταν συμβουλή κάποιου επικοινωνιολόγου, τότε όχι μόνο θα πρέπει να φύγει αλλά και να του ανακληθεί η άδεια εξασκήσεως επαγγέλματος γιατί είναι άκρως επικίνδυνος.
Τέταρτον, να σκέφτεται πριν να μιλά. Οι πρόχειροι αυτοσχεδιασμοί στην πολιτική είναι καταστροφικοί. Για παράδειγμα, να μην τολμήσει ξανά να αποκαλέσει όποιον διαφωνεί μαζί του στο εθνικό θέμα, μειοδότη. «Αυτοί που διαφωνούν με το θέμα των σφετεριστών ταυτίζονται με τις τουρκικές επιδιώξεις». Τέτοιες δηλώσεις, όχι μόνο πρέπει να αποφεύγονται, αλλά απαγορεύονται. Κανένας δεν δικαιούται να εκδίδει ταυτότητες πατριωτών και μειοδοτών.
Πέμπτον, να δηλώσει δημοσίως τις θέσεις του στο Κυπριακό. Είτε διαλλακτικές είτε απορριπτικές, ο Κύπριος πολίτης, για να σεβαστεί αυτόν που διαπραγματεύεται το μέλλον του, θα πρέπει πρώτα να γνωρίζει επακριβώς και συγκεκριμένα τις θέσεις του. Ορισμοί όπως συμφωνημένο πλαίσιο, για να καλύπτει τους πάντες, ασάφειες και λεκτικές αλχημείες απαγορεύονται όταν πρόκειται για εθνικά θέματα. Ο Γλαύκος Κληρίδης έλεγε πάντα: «Όταν πρόκειται για ύψιστα εθνικά θέματα, ο σωστός πολιτικός παίρνει σαφή θέση. Αν του βγει, καλώς, αν όχι,. πηγαίνει στο σπίτι του». Για παράδειγμα, γνωρίζει κανείς αν ο ΠτΔ αποδέχεται την πολιτική ισότητα όπως καθορίζεται από τις εκθέσεις και τα ψηφίσματα των ΗΕ και ειδικότερα αν αποδέχεται την μια θετική ψήφο σε όλες ανεξαιρέτως τις αποφάσεις του Υπουργικού Συμβουλίου της κεντρικής κυβέρνησης; Αν η θέση του είναι ότι είναι έτοιμος να συζητήσει την πολιτική ισότητα τότε αυτοαναιρείται, γιατί είναι και αυτός εκτός του λεγόμενου συμφωνημένου πλαισίου το οποίο επικαλείται.
Υπάρχουν και πολλά άλλα που θα πρέπει να αντιληφθεί ο ΠτΔ αν θέλει να υπάρξει ηρεμία στον ίδιο άλλα και στον τόπο. Τα πιο πάνω δεν είναι κακόβουλη κριτική αλλά θέματα που αν ο ίδιος είναι διατεθειμένος να κάνει μια αυστηρή και αντικειμενική αυτοκριτική θα καταλήξει στα ίδια συμπεράσματα. Οι θεωρίες των υστερόβουλων συνεργατών του, παρατρεχάμενων και σφουγκοκωλάριων, ότι όλη αυτή η κριτική είναι σχέδιο οργανωμένο των αντιπάλων του, αν και έχει μια βάση, δεν θα ήταν εφικτό χωρίς τη συνδρομή του ιδίου με τα λάθη και τις παραλείψεις του.
«Ένδον σκάπτε», (σκάβε μέσα σου), κατά τον Χίλων τον Λακεδαιμόνιο, εκ των 7 σοφών της Αρχαίας Ελλάδας. «Σκάψε» πρώτος εσύ κύριε Πρόεδρε πριν σκάψουν οι άλλοι. Πάντα τα ξένα «σκαψίματα» είναι συνήθως άτσαλα, κακόβουλα και πληγώνουν. Πρόλαβε πριν σε προλάβουν οι άλλοι και πρωτίστως πριν σε προλάβει η Ιστορία της οποίας τα «σκαψίματα» είναι βαθιά και ενίοτε πολιτικά «θανατηφόρα».