Όρεν Ανόλικ
Πρέσβης του Ισραήλ στην Κύπρο
Μια πρόσφατη ανοικτή επιστολή, που απευθύνεται σε εμένα και δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Πολίτης, περιέχει μια σειρά από σοβαρές κατηγορίες εναντίον του Ισραήλ, οι οποίες δεν μπορούν να μείνουν αναπάντητες. Όταν σωπαίνει κανείς μπροστά σε αναλήθειες, τους δίνεις χώρο να εδραιωθούν.
Η επιστολή κατηγορεί το Ισραήλ για «γενοκτονία» και «εθνοκάθαρση». Τέτοιου είδους ισχυρισμοί αποτελούν προσβολή στα θύματα πραγματικών γενοκτονιών στην ιστορία. Ο αγώνας του Ισραήλ δεν στρέφεται εναντίον ενός λαού· στρέφεται εναντίον της Χαμάς, μιας τρομοκρατικής οργάνωσης που ανοιχτά καλεί για την καταστροφή του Ισραήλ, κρύβεται πίσω από αμάχους, απαγάγει αθώους από τα σπίτια τους και τους κρατά ομήρους σε φρικτές, απάνθρωπες συνθήκες επί μήνες, ενώ πανηγυρίζει για τη δολοφονία πολιτών.
Η 7η Οκτωβρίου 2023 έμεινε στην ιστορία ως η πιο αιματηρή ημέρα για τους Εβραίους μετά το Ολοκαύτωμα: πάνω από 1.200 δολοφονημένοι, εκατοντάδες όμηροι, ολόκληρες οικογένειες σφαγμένες. Κι όμως, αυτή η θηριωδία – όπως και κάθε άλλο ιστορικό πλαίσιο – απουσιάζει από την αφήγηση της επιστολής. Πώς μπορεί κάποιος να διεκδικεί ηθικό κύρος όταν αγνοεί τέτοια εγκλήματα; Είναι ο πόνος των Ισραηλινών λιγότερο άξιος αναγνώρισης;
Ακόμη πιο εξοργιστική είναι η σύγκριση που γίνεται μεταξύ του Ισραήλ και των Ναζί. Αυτό δεν είναι απλώς ανακριβές· είναι χυδαίο. Οι Ναζί επιδίωκαν την ολοκληρωτική εξόντωση του εβραϊκού λαού. Το Ισραήλ είναι το έθνος που αναδύθηκε από τις στάχτες του για να διασφαλίσει ότι μια τέτοια φρίκη δεν θα συμβεί ποτέ ξανά. Το να εξισώνει κανείς τους υπερασπιστές του εβραϊκού λαού με τους δολοφόνους του αποτελεί παραχάραξη της ιστορίας και ευτελισμό του Ολοκαυτώματος. Τέτοια ρητορική μετατρέπει την ιστορία σε όπλο, παραποιείτην αλήθεια και τροφοδοτεί το ίδιο μίσος που οδήγησε στο Ολοκαύτωμα.
Η επιστολή υπονοεί επίσης ότι οι επίσημοι εκπρόσωποι του Ισραήλ πρέπει να παραμείνουν σιωπηλοί ή να απέχουν από δημόσιες τοποθετήσεις για αυτά τα θέματα. Για να γίνει σαφές: είναι καθήκον μου, ως πρέσβης του Ισραήλ, να μιλώ όταν η χώρα μου και ο λαός μου συκοφαντούνται. Οι προσπάθειες φίμωσης αυτής της φωνής δεν είναι μόνο αντιδημοκρατικές, αλλά προδίδουν τις ίδιες τις αρχές της ελευθερίας της έκφρασης. Ο διάλογος δεν επιτυγχάνεται αποκλείοντας τη μία πλευρά - επιτυγχάνεται αντιμετωπίζοντας τις διαφορές ανοιχτά, ακόμη και όταν είναι δυσάρεστες ή άβολες.
Μία από τις πιο κραυγαλέες διαστρεβλώσεις στην επιστολή είναι ο ισχυρισμός ότι έχω χαρακτηρίσει τους Κύπριους «αντισημίτες». Αυτό δεν είναι απλώς παρερμηνεία· είναι ψέμα. Ποτέ δεν έκανα έναν τέτοιο ισχυρισμό. Η μόνη φορά που αναφέρθηκα σε «αντισημιτική ρητορική» στην Κύπρο δεν είχε καμία σχέση με τη Γάζα ή με κριτική στις πολιτικές του Ισραήλ προς τους Παλαιστινίους. Αφορούσε μία συγκεκριμένη περίπτωση δημόσιων κατηγοριών που στοχοποίησαν Εβραίους, ως πιθανή απειλή για την εθνική ασφάλεια, λόγω επενδύσεων σε ακίνητα στην Κύπρο. Επιπλέον, διευκρίνισα ρητά ότι μια τέτοια ρητορική δεν είναι χαρακτηριστική στην Κύπρο. Το να παραποιείται αυτή μου η τοποθέτηση ώστε να εμφανίζομαι να χαρακτηρίζω τον κυπριακό λαό «αντισημίτη» αποτελεί σκόπιμη διαστρέβλωση των γεγονότων.
Ο στρατός του Ισραήλ λειτουργεί υπό αυστηρούς κανόνες εμπλοκής, με νομική εποπτεία ενσωματωμένη στον επιχειρησιακό σχεδιασμό. Η πρόκληση βλάβης σε αμάχους δεν είναι ποτέ στόχος. Είναι το τραγικό αποτέλεσμα της τακτικής της Χαμάς, η οποία μετατρέπει γειτονιές, σχολεία και νοσοκομεία σε ανθρώπινες ασπίδες. Παράλληλα και ενώ πολεμά έναν εχθρό που κρύβεται πίσω από παιδιά, το Ισραήλ συνεχίζει να διευκολύνει την αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα, συχνά με κίνδυνο για τους στρατιώτες του.
Ο θάνατος αθώων αμάχων με λυπεί βαθιά και πρέπει να αποφεύγεται όπου είναι δυνατόν. Πρέπει να είναι ξεκάθαρο: τα δεινά στη Γάζα μπορούν να τερματιστούν άμεσα αν η Χαμάς καταθέσει τα όπλα και απελευθερώσει όλους τους ομήρους. Είναι η Χαμάς που έχει απορρίψει τις προτάσεις των μεσολαβητών για κατάπαυση του πυρός, ενώ το Ισραήλ τις έχει αποδεχθεί. Κάθε μέρα που συνεχίζεται αυτός ο πόλεμος είναι επειδή η Χαμάς επιλέγει τη συνέχισή του.
Μπορεί κάποιος να ενδιαφέρεται βαθιά για τη δοκιμασία των Παλαιστινίων αμάχων και ταυτόχρονα να αναγνωρίζει το δικαίωμα και την υποχρέωση του Ισραήλ να υπερασπίζεται τον εαυτό του. Για να γίνει αυτό, χρειάζεται ειλικρίνεια, προσεκτική προσέγγιση της πολυπλοκότητας του ζητήματος και θάρρος να αντιμετωπίσει δυσάρεστες αλήθειες, συμπεριλαμβανομένων και το ποιος συντηρεί αυτή τη σύγκρουση και γιατί.
