Του Σάββα Ηλιοφώτου*
Οι ανησυχίες που εκφράζει η ΕΔΕΚ για τις λεγόμενες «εκλογές» στα κατεχόμενα είναι κατανοητές και, σε μεγάλο βαθμό, δικαιολογημένες.
Κανείς δεν μπορεί να παραγνωρίσει το γεγονός ότι η τουρκική κατοχή συνεχίζεται και ότι το παράνομο καθεστώς στα κατεχόμενα δεν έχει διεθνή νομιμότητα. Αυτή είναι μια σταθερή θέση, που δεν χρειάζεται κάθε φορά να επαναβεβαιώνεται για να ισχύει.
Ωστόσο, το κρίσιμο σήμερα δεν είναι να επαναλαμβάνουμε μόνο το τι δεν αναγνωρίζουμε, αλλά να αναζητήσουμε πώς μπορούμε να επηρεάσουμε — με ψυχραιμία, αξιοπρέπεια και στρατηγική — τις εξελίξεις υπέρ της πατρίδας μας και όλων των Κυπρίων.
1. Η ανθρωπιστική διάσταση και η πολιτική της επαφής
Η αναφορά και η επικοινωνία με Τουρκοκύπριους ηγέτες ή προσωπικότητες δεν συνιστά αναγνώριση. Αντιθέτως, είναι πράξη πολιτικής διορατικότητας και ανθρωπιστικού ρεαλισμού.
Η ειρήνη και η επανένωση δεν θα προκύψουν μέσα από την απομόνωση ή την περιφρόνηση, αλλά μέσα από την επικοινωνία, τον διάλογο και την καλλιέργεια εμπιστοσύνης — χωρίς ποτέ να υποχωρούμε από τις αρχές μας.
Η πρόσφατη έκκληση μου προς τον κ. Τουφάν Ερχουρμάν για την απελευθέρωση των πέντε Ελληνοκυπρίων που κρατούνται στα κατεχόμενα, δεν είναι ούτε πολιτική πράξη «αναγνώρισης», ούτε ρομαντική χειρονομία.
Είναι μια καθαρά ανθρωπιστική πρωτοβουλία, που μπορεί να λειτουργήσει ως συμβολική γέφυρα καλής θέλησης και να αποδείξει ότι, πέρα από τη σύγκρουση, υπάρχουν ακόμη άνθρωποι που πιστεύουν στη συμφιλίωση.
2. Ο ρεαλισμός απέναντι στην κατοχή
Ναι, η Τουρκία είναι η δύναμη κατοχής και η κύρια υπεύθυνη για τη διαιώνιση του προβλήματος.
Αυτό, όμως, δεν αναιρεί το γεγονός ότι στην άλλη πλευρά του συρματοπλέγματος ζουν συμπολίτες μας — Τουρκοκύπριοι που, παρά την επιρροή της Άγκυρας, διατηρούν την κυπριακή τους ταυτότητα και αγωνίζονται για αξιοπρέπεια, ελευθερία και ειρήνη.
Η συλλήβδην απόρριψη ή απαξίωση κάθε Τουρκοκύπριου πολιτικού ως «υποτελούς» ή «όργανου της Τουρκίας» απλώς ενισχύει τη διχοτόμηση που υποτίθεται ότι θέλουμε να αποτρέψουμε.
3. Από τη διαμαρτυρία στη στρατηγική
Η Κύπρος δεν έχει ανάγκη από περισσότερες δηλώσεις οργής, αλλά από συνολική στρατηγική:
Που θα υπερασπίζεται μεν τη νομιμότητα και την κυριαρχία της Κυπριακής Δημοκρατίας, αλλά ταυτόχρονα θα αναζητά συμμαχίες, ανθρωπιστικές κινήσεις και πράξεις εμπιστοσύνης που θα σπάσουν τη στασιμότητα.
Η αναφορά σε μια πράξη ανθρωπισμού, όπως η απελευθέρωση κρατουμένων, δεν αποδυναμώνει τη θέση μας — την ενισχύει, γιατί δείχνει ότι εμείς παραμένουμε πιστοί στις αξίες του δικαίου και της ειρήνης.
Η Κύπρος χρειάζεται λιγότερη ρητορική και περισσότερη διορατικότητα.
Δεν πρέπει να εγκλωβιστούμε στο «όχι σε όλα», αλλά να κρατήσουμε το βλέμμα στραμμένο στο ναι στη λύση, ναι στη δικαιοσύνη, ναι στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια.
*Πρώην Δήμαρχος Στροβόλου
