Ο πρόσφατος ανασχηματισμός επαναφέρει στο δημόσιο διάλογο ένα πολυσυζητημένο σενάριο. Ότι, ενόψει των προεδρικών εκλογών του 2028, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, συμπλέει με το ΕΛΑΜ. Σε τέτοιες στιγμές, είναι σημαντικό να μιλούμε καθαρά, χωρίς υπεκφυγές, αλλά και χωρίς κραυγές που θολώνουν την ουσία.
Πρώτον, να είμαστε ξεκάθαροι ότι η Δημοκρατική Παράταξη δεν συγκυβερνά με το ΕΛΑΜ. Ούτε άμεσα, ούτε έμμεσα, ούτε με οποιαδήποτε μορφή πολιτικής σύμπλευσης. Η ΔΗΠΑ είναι δύναμη του δημοκρατικού κέντρου, με σταθερό ευρωπαϊκό προσανατολισμό και δημοκρατικό πλαίσιο που δεν χωρά καμία κανονικοποίηση της ακροδεξιάς.
Δεύτερον, εμείς στη ΔΗΠΑ βλέπουμε την ουσία και δεν πολιτευόμαστε με εντυπώσεις, ούτε με εύηχα συνθήματα. Κρίνουμε τη διακυβέρνηση από τις πολιτικές που παράγει και τα αποτελέσματα που φέρνει για τον πολίτη. Και σε αυτό το επίπεδο, οφείλουμε να αναγνωρίσουμε ότι ο Πρόεδρος υιοθετεί σε μεγάλο βαθμό πολιτικές θέσεις της Παράταξης σε κρίσιμα ζητήματα. Στη θεσμική σοβαρότητα, στον κοινωνικό φιλελευθερισμό, σε προσεγγίσεις για μεταρρυθμίσεις, αλλά και στη γενικότερη ανάγκη για σταθερότητα και υπευθυνότητα. Η συμβολή της ΔΗΠΑ σε αυτή την κατεύθυνση, είναι συγκεκριμένη και μετρήσιμη, γιατί επιλέγουμε να δρούμε παραγωγικά και όχι να σχολιάζουμε από απόσταση.
Ακριβώς γι’ αυτό, όμως, είναι εξίσου σημαντικό να παρακολουθούμε στενά κάθε ενδεχόμενο κανονικοποίησης της ακροδεξιάς, γιατί αυτό θα αποτελεί πολιτική διολίσθηση που ξεκινά με “σιωπηρές ανοχές” και καταλήγει σε μετατόπιση ατζέντας, υιοθέτηση ρητορικής, επιλογές που υπονομεύουν την κοινωνική συνοχή, τα ανθρώπινα δικαιώματα και την ίδια τη δημοκρατική κουλτούρα της χώρας.
Χρειάζεται επίσης να βάλουμε ένα σημαντικό όριο. Δεν θα εισέλθουμε στη λογική της επιφανειακής αντιπαράθεσης. Η πολιτική δεν κρίνεται με συμβολισμούς που φτιάχνουν πρωτοσέλιδα. Σίγουρα μας ενοχλούν οι ενέργειες όπως η κατάθεση στεφάνων στον Γρίβα ή η ανέγερση μνημείων πεσόντων πραξικοπηματιών. Όμως, κριτήριο μας δεν είναι αυτού του είδους τα επικοινωνιακά πυροτεχνήματα τα οποία αποπροσανατολίζουν. Αυτά μπορεί να τροφοδοτούν τον θόρυβο, αλλά δεν είναι το πεδίο όπου κρίνεται η κατεύθυνση μιας χώρας.
Το δικό μας κριτήριο είναι τα θέματα ουσίας. Η λύση του Κυπριακού στη βάση της ΔΔΟ με βάση τα ψηφίσματα του ΟΗΕ και με βάση το ευρωπαϊκό κεκτημένο. Η μεταναστευτική πολιτική χωρίς ξενοφοβικές κορώνες και χωρίς παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η δημόσια ασφάλεια με αποτελεσματικότητα και σεβασμό στους θεσμούς, η παιδεία που ενώνει αντί να στοχοποιεί, η κοινωνική πολιτική που προστατεύει αντί να διχάζει και η ευρωπαϊκή πορεία της Κύπρου χωρίς υπόγειες συναλλαγές με αντιευρωπαϊκές αντιλήψεις.
Και επειδή η δημοκρατία δεν προστατεύεται με μισόλογα, αν αντιληφθούμε ότι σε ζητήματα ουσίας υπάρχει όντως εξέλιξη προς κανονικοποίηση της ακροδεξιάς ή προς υιοθέτηση πολιτικών που ακουμπούν σε ακροδεξιά ατζέντα, τότε θα αντιδράσουμε ανάλογα. Με πολιτική ευθύνη, με θεσμικό τρόπο, αλλά και με αποφασιστικότητα.
Πρώτη η ΔΗΠΑ και με παρρησία, έτεινε χείρα για πιθανή συνεργασία με κόμματα του κέντρου και του δημοκρατικού τόξου, στα μεγάλα θέματα που ταλανίζουν τους Κύπριους πολίτες και με γνώμονα την αντιμετώπιση του φαινομένου της ανόδου ακροδεξιών συνόλων. Συνεργασία και όχι συνένωση. Γνώμονας πάντα το κοινό καλό, με προκλήσεις που απαιτούν συνεννόηση και δεν επιτρέπουν λάθη. Η ΔΗΠΑ πορεύεται αυτόνομα και θα τα καταφέρει, με σοβαρότητα και σταθερότητα. Οι σκόρπιες εξαγγελίες της τελευταίας στιγμής που αποσκοπούν στη δημιουργία επιφανειακής κρίσης, για να εξυπηρετηθούν αλλότρια συμφέροντα, δεν μπορεί να λαμβάνονται σοβαρά υπόψη. Δεν ενδίδουμε σε πρόσκαιρους τακτικισμούς ή παγίδες της τελευταίας στιγμής που φέρουν το σύνθημα, συμμαχία του κέντρου ή κάθοδος με κοινό ψηφοδέλτιο. Πόσο μάλλον έξι μήνες πριν από κρίσιμες βουλευτικές εκλογές, στις οποίες κρινόμαστε όλοι ανεξαιρέτως.
Η ΔΗΠΑ δεν είναι και δεν θα γίνει συμπλήρωμα ούτε λευκή επιταγή κανενός. Είναι πολιτική δύναμη με άποψη, με αρχές, με όρια. Συμμετέχουμε για να υπηρετούμε το δημόσιο συμφέρον και για να προωθούμε πολιτικές τις οποίες πιστεύουμε, όχι για να “βολευόμαστε” σε οποιαδήποτε εξουσία. Τις αρχές και τις αξίες μας, δεν τις θυσιάζουμε για καμία νομή ή διαμοιρασμό της εξουσίας. Γιατί, πολύ απλά, ούτε καιροσκοπικές συμπεριφορές α λα Γιακουμή υιοθετούμε, αλλά ούτε τις ανεχόμαστε.
*Ο Γιάννος Λακκοτρύπης είναι Αντιπρόεδρος της Δημοκρατικής Παράταξης
