Του Άρη Γεωργίου *
Η εικόνα που προσπαθούν να καλλιεργήσουν οι προπαγανδιστές του Κρεμλίνου για τις «μεγάλες διπλωματικές επιτυχίες» του ρώσου δικτάτορα στις διεθνείς σχέσεις και ιδίως με την Κίνα, καταρρέει όταν εξετάσει κανείς τα πραγματικά δεδομένα.
Οι περιβόητες «στρατηγικές συμφωνίες» με το Πεκίνο δεν είναι τίποτα περισσότερο από σχέσεις υποτέλειας, με τον ρωσικό πλούτο να ξεπουλιέται για ένα χαμόγελο του Σι Τζινπίνγκ και μια ψευδαίσθηση διεθνούς στήριξης στον ντροπιαστικό, επεκτατικό πόλεμο κατά της Ουκρανίας.
Ο Πούτιν δεν εγκληματεί μόνο εναντίον της Ουκρανίας, ισοπεδώνοντας πόλεις, σπέρνοντας τον θάνατο ανάμεσα στους αμάχους και την προσφυγιά. Εγκληματεί και εναντίον του ίδιου του ρωσικού λαού. Ξεπουλά τον πλούτο της χώρας, καταδικάζει εκατομμύρια νοικοκυριά σε φτώχεια και ενεργειακή ανέχεια, επιτρέπει την αλύπητη αποψίλωση των δασών της Σιβηρίας, (φωτογραφίες) και παραδίδει τις στρατηγικές υποδομές της Ρωσίας στην απόλυτη εξάρτηση από την Κίνα.
Η Ρωσία του Πούτιν δεν είναι «υπερδύναμη», είναι ένα εξάρτημα πρώτων υλών, μια αποικία του Πεκίνου, που πληρώνει το τίμημα της εμμονής του δικτάτορα για απόλυτη και δια βίου διατήρηση στην εξουσία.
Πέρα από το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, ένας από τους μεγαλύτερους θησαυρούς της Ρωσίας είναι τα δάση. Η Ρωσία είναι πρώτη στον κόσμο σε έκταση δασών και σημαντικό μέρος αυτών βρίσκεται στην Άπω Ανατολή. Το 2015 στην Άπω Ανατολή συγκεντρωνόταν το 43% των δασικών εκτάσεων της Ρωσικής Ομοσπονδίας και το 25% όλων των ρωσικών αποθεμάτων ξυλείας.
Όμως λόγω της δράσης και αυθαιρεσιών κινέζικων εταιρειών κάθε χρόνο ολοένα και συρρικνώνονται. Τεράστιες περιοχές εκατοντάδων χιλιάδων εκταρίων παραχωρήθηκαν για ανεξέλεγκτη εκμετάλλευση σε κινέζικες εταιρείες για 49 χρόνια υπό μορφή ενοικίου, όπου πραγματοποιείται μία άνευ προηγουμένου αποψίλωση δασών με ανείπωτη οικολογική καταστροφή.
Η Κίνα ερημώνει τη Σιβηρία, κόβοντας δάση σε εκατομμύρια τόνους τον χρόνο. Πριν από τον πόλεμο και την εισβολή πλήρους κλίμακας στην Ουκρανία, διέρρευσαν στοιχεία για τον όγκο της εκτεταμένης οικονομικής επέκτασης της Κίνας στην Ανατολική Σιβηρία.
Δημοσιογράφοι κατάφεραν να διακριβώσουν ότι μόνο το 2020, από τη Ρωσία προς την Κίνα μέσω του Σιδηροδρόμου Ζαμπαϊκάλσκι, εξήχθησαν 4,5 εκατομμύρια τόνοι ξυλείας. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις ειδικών, το μέσο βάρος μιας αποξηραμένης πεύκης ανέρχεται περίπου στα 500 κιλά. Έτσι, οι υπολογισμοί οδηγούν στο συμπέρασμα ότι μέσα σε 12 μήνες στη Ρωσία κόπηκαν 9 εκατομμύρια δέντρα για τις ανάγκες της Κίνας.
Επιπλέον, οι ειδικοί σημειώνουν ότι αυτά είναι μόνο τα επίσημα στοιχεία μέσω ενός μεθοριακού σταθμού μεταξύ Ρωσίας και Κίνας. Δεν είναι δυνατόν να εκτιμηθεί ο όγκος της υλοτομίας και της εξαγωγής ξυλείας προς την Κίνα, λαμβάνοντας υπόψη και το λαθρεμπόριο, ωστόσο οι ντόπιοι ισχυρίζονται ότι το κόψιμο δέντρων προσλαμβάνει διαστάσεις βιβλικής καταστροφής.
Περιορίζοντας αυστηρά τη δική της υλοτομία, η Κίνα στράφηκε στις εισαγωγές, οι οποίες σε τέτοιο βαθμό μπορούν να καταστρέψουν ακόμη και τη δασοφόρο Ρωσία. Το κίνημα διαμαρτυρίας κατά της υλοτομίας και ιδιαίτερα κατά των κινεζικών δασικών συγκομιδών στην περιοχή Ιρκούτσκ και στην περιφέρεια Χαμπάροφσκ κατεστάλη από το καθεστώς λίγο πριν την εισβολή στην Ουκρανία.
Ενέργεια σε τιμές ξεπουλήματος
Οι συζητήσεις με την Κίνα για το νέο αγωγό με την ονομασία «Ισχύς Σιβηρίας 2» παρατείνονται εδώ και χρόνια. Στη Σαγκάη δεν υπογράφηκε τελικό συμβόλαιο, παρά μόνο Μνημόνιο Συνεργασίας. Η Κίνα απαίτησε να της χορηγηθεί φυσικό αέριο σε τιμές εσωτερικής αγοράς της Ρωσίας.
Για να εξασφαλίσει τη συναίνεση της Κίνας για τον νέο αγωγό και νέες συμβάσεις με την Κίνα, ο ρώσος δικτάτορας συμφώνησε σε εξευτελιστικές τιμές μόλις 110–130 δολάρια ανά χίλια κυβικά μέτρα, δηλαδή τιμή εσωτερικής ρωσικής αγοράς. Την ίδια στιγμή, στην Ευρώπη το ίδιο αέριο αποτιμάται προς 350–450 δολάρια.
Πρόκειται για τριπλάσια διαφορά που μεταφράζεται σε δισεκατομμύρια απωλειών για τον ρωσικό προϋπολογισμό.
Σαν να μην έφτανε αυτό, όλες οι υποδομές (αγωγοί, εγκαταστάσεις, δίκτυα) κατασκευάζονται με έξοδα της Μόσχας, ενώ το Πεκίνο απολαμβάνει τους καρπούς χωρίς να δαπανά τίποτα. Αυτό αφορά το μέλλον.
Για το 2025 μέσω του υφιστάμενου αγωγού «Ισχύς Σιβηρίας» η Ρωσία αναμένεται να εισπράξει από την Κίνα $261 ανά 1000 κυβικά μέτρα φυσικού αερίου, την ίδια στιγμή που προμηθεύει την Τουρκία με $340 αντιστοίχως. Για το 2027 η Κίνα επέβαλε επιπλέον έκπτωση και η τιμή μειώθηκε στα $235,4 ανά 1000 κυβικά μέτρα.
Δεν είναι τυχαίο που οι τιμές της GAZPROM στο χρηματιστήριο της Μόσχας σημείωσαν απότομη πτώση μετά την υπογραφή του Μνημονίου.
Από ενεργειακή δύναμη σε υποτελή
Το αποτέλεσμα είναι προφανές. Η Ρωσία, που κάποτε καμάρωνε για την ενεργειακή της ισχύ, έχει μετατραπεί σε ενεργειακό δορυφόρο της Κίνας. Αντί να αξιοποιήσει τον πλούτο της για την ανάπτυξη της χώρας και την ευημερία του λαού της, τον ξεπουλά σε τιμές κάτω του κόστους.
Την ίδια στιγμή, εκατομμύρια ρωσικά νοικοκυριά παραμένουν χωρίς πρόσβαση σε υγραέριο και βασικές ενεργειακές υποδομές ενώ οι αγωγοί κατευθύνονται στην Κίνα.Ο ενεργειακός κολοσσός GAZPROM βρίσκεται σε καθοδική πορεία, με το μέλλον του αβέβαιο, καθώς οι ευρωπαϊκές συναλλαγές απέφεραν πολλαπλάσια κέρδη σε σχέση με τις σημερινές πωλήσεις στην Κίνα και την Ινδία.
Η ίδια κατάσταση και στο θέμα των πετρελαίων. Η Κίνα προμηθεύεται κυρίως μέσω αγωγού, ρωσικό πετρέλαιο πολύ καλής ποιότητος με τεράστιες όμως εκπτώσεις.
Την ίδια στιγμή η Ρωσία αντιμετωπίζει σοβαρή ενεργειακή κρίση, με τις επιθέσεις από ουκρανικά drones να έχουν διαταράξει περίπου το 17% της ικανότητας διυλιστηρίων της χώρας. Οι τιμές της βενζίνης έχουν αυξηθεί κατά 54% από τον Ιανουάριο και σε περιοχές όπως η Άπω Ανατολή, η Κριμαία και ο Νότος, τα αποθέματα στα βενζινάδικα δεν αναπληρώνονται , οδηγώντας σε περιορισμούς και παράνομες πωλήσεις.
Η σιωπηρή συναλλαγή - Πόλεμος με αντάλλαγμα υποτέλεια
Γιατί αυτή η αυτοκαταστροφική πολιτική; Η απάντηση είναι απλή, για να εξασφαλίσει την πολιτική κάλυψη και τη στρατιωτικο-τεχνολογική υποστήριξη του Πεκίνου στον πόλεμο κατά της Ουκρανίας. Ο Σι Τζινπίνγκ προσφέρει στην Μόσχα ημιαγωγούς,εξελιγμένα μηχανήματα παραγωγής που χρησιμοποιούνται και στην πολεμική βιομηχανία (πριν τον πόλεμο μόνο 12%,σήμερα πάνω από το 70% του συνόλου) και κρίσιμη τεχνολογία για τα drones και τον στρατιωτικό εξοπλισμό.
Σε αντάλλαγμα, ο Πούτιν ξεπουλά το φυσικό αέριο, το πετρέλαιο και τα δάση της Σιβηρίας, καταδικάζοντας τη Ρωσία σε ρόλο αποικίας πρώτων υλών της Κίνας.
Η βάση αυτού του «συμμαχικού καθεστώτος» της οικονομικής αλλά και πολιτικής υποταγής στη Κίνα είναι η ενεργειακή και τεχνολογική εξάρτηση. Η Ρωσία που κάποτε εξασφάλιζε ευημερία μέσω των εξαγωγών στη Δύση, σήμερα διαφημίζει ως πολιτική νίκη την υποταγή και την οικονομική συρρίκνωση.
Την ίδια ώρα, στο εσωτερικό της χώρας, οι πολίτες πληρώνουν το τίμημα, με φτώχεια στερήσεις, με ελλείψεις, με νέους που στέλνονται στον πόλεμο για να σκοτώσουν και να σκοτωθούν στην Ουκρανία. Ο Πούτιν εγκληματεί διπλά σκορπώντας τον θάνατο στη γειτονική χώρα, αλλά και λεηλατώντας τα ίδια τα θεμέλια της Ρωσίας.
Η υποταγή του Κρεμλίνου στο Πεκίνο δεν είναι διπλωματική «επιτυχία», είναι εθνική ταπείνωση και το πιο τραγικό είναι ότι όλη αυτή η επαίσχυντη πορεία υπηρετεί έναν μόνο σκοπό, τη διατήρηση δια βίου του Ρώσου δικτάτορα στην εξουσία.
* Πρώην εμπορικός ακόλουθος της Κυπριακής Πρεσβείας στη Μόσχα
