Ανασχηματισμός έπρεπε να γίνει. Τουλάχιστον. Με παραιτήσεις. Γιατί όταν η χώρα καίγεται, ευρισκόμενη αντιμέτωπη με τη μεγαλύτερη καταστροφή μετά το 1974, δεν αρκεί μια τυπική συγγνώμη «εκ μέρους της Πολιτείας». Η Πολιτεία δεν είναι ένα αφηρημένο ον, ούτε μια αφηρημένη κατάσταση. Είναι πολιτικά χέρια τα οποία κρατούν το τιμόνι του κράτους, και τα οποία όφειλαν να προνοήσουν ώστε να μην χαθούν δύο ανθρώπινες ζωές και να μην γίνουν στάχτη χωριά, περιουσίες και καλλιέργειες.
Όταν καίγεται η χώρα, η συγγνώμη δεν αρκεί. Χρειάζονται τομές, αλλαγές, παραιτήσεις, παύσεις. Μόνο έτσι μπορεί να σταλεί το μήνυμα ότι το κράτος σέβεται τους πολίτες του και δεν κρύβεται πίσω από ανακοινώσεις και διαγγέλματα. Η ορεινή Λεμεσός πληγώθηκε βαριά. Δύο πολίτες δεν γύρισαν σπίτι, δεκάδες οικογένειες μένουν άστεγες, αγρότες και κτηνοτρόφοι βλέπουν τον κόπο τους να γίνεται στάχτη.
Ο Πρόεδρος, στο διάγγελμά του, έκανε αναφορά στην κλιματική αλλαγή. Και καλά έκανε. Όμως, η κλιματική αλλαγή δεν μπορεί να αποτελεί άλλοθι και ελαφρυντικό της κρατικής κυβερνητικής και πολιτειακής ανεπάρκειας καθώς προηγούνται η ελλιπής πρόληψη, οι χρόνιες αδυναμίες στον συντονισμό υπηρεσιών, οι κακοί χειρισμοί, το ανεπαρκές πλάνο. Επίσης, στο διάγγελμά του ο Προέδρος της Δημοκρατίας εξέφρασε «βαθιά θλίψη» και ανακοίνωσε μέτρα στήριξης, οικονομική βοήθεια, στέγαση, αποζημιώσεις, επαναδραστηριοποίηση επαγγελματιών, απαλλαγές από φόρους και τέλη κ.λπ. Όλα αναγκαία, όλα αυτονόητα, όλα δουλειά του κράτους (και όχι μιας κυβέρνησης, και επίσης δεν αποτελούν «χάρη»). Όμως, δεν φτάνουν. Γιατί η κοινωνία δεν ζητά μόνο επιδόματα. Ζητά να δει ευθύνη πραγματική, πολιτική. Ζητά να ξέρει ότι κάποιοι λογοδοτούν όταν η Πολιτεία αποτυγχάνει τόσο δραματικά. Διότι η ηγεσία δεν μετριέται στις λέξεις, αλλά στις πράξεις. Μετριέται με την ελλιπή πρόληψη, μετριέται με το ανεπαρκές πλάνο, μετριέται και με το ανύπαρκτο (στην Κύπρο) πανευρωπαϊκό σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης 112. Μετριέται με χιλιάδες αστοχίες.
Κανείς δεν περιμένει ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα πάει να σβήνει ο ίδιος τις φωτιές, ούτε ότι θα πιάσει την τσάπα για να κάνει αντιπυρικές ζώνες. Όμως το κράτος έχει δομές, οι οποίες ελέγχονται και διοικούνται από πολιτικούς προϊστάμενους και κρατικούς υπαλλήλους, διευθυντές κ.λπ. Η διοίκηση ενός κράτους δεν είναι one man show, ανεξάρτητα από αν κάποιοι πιστεύουν ότι οι ίδιοι «είναι το κράτος».
Ποιος θα λογοδοτήσει; Ποιος θα πει «φταίξαμε» και θα σηκωθεί να φύγει; Τουλάχιστον δύο πολιτικοί προϊστάμενοι, η υπουργός Γεωργίας και ο υπουργός Δικαιοσύνης, θα έπρεπε ήδη να είχαν παραιτηθεί, και είναι τουλάχιστον ΝΤΡΟΠΗ για τη Δημοκρατία που δεν έχουν ακόμη παραιτηθεί.
Μας είπε η κ. υπουργός Γεωργίας, «επικαλούμενη» κάποιον ειδικό σύμβουλο του ΠτΔ, ότι «για να μην υπάρχουν πυρκαγιές, πρέπει να καούν όλα». Όμως κ. Παναγιώτου, δεν είναι αυτό το σκεπτικό, και σίγουρα το γνωρίζετε. Είστε υπουργός, και αυτή είναι μια απλή άσκηση λογικής, όπως θα έλεγαν οι παλαιότεροι: Το σκεπτικό είναι το ίδιο με το «για να πάψουν να υπάρχουν τσούχτρες, θα πρέπει να εξατμιστεί η θάλασσα», ή «για να πάψει να υπάρχει το μεταναστευτικό θα πρέπει να τερματιστούν όλοι οι πόλεμοι που αποτελούν εργοστάσιο μαζικής παραγωγής μεταναστευτικών ροών (σκληρή έκφραση, σκληρότερος ο πόλεμος και οι αυτουργοί του), να σταματήσει η κλιματική αλλαγή (ναι, ταιριάζει και σε αυτή την περίπτωση η κλιματική αλλαγή) που δημιουργεί κλιματικούς μετανάστες, να πάψει να υπάρχει φτώχεια που δημιουργεί οικονομικούς μετανάστες κ.λπ. Απλά μαθηματικά: Δεν γίνεται. Εκείνο που γίνεται είναι η πρόληψη και οι σωστοί σχεδιασμοί και χειρισμοί. Από την άλλη, ο υπουργός Δικαιοσύνης, ο οποίος βρισκόταν στο συντονιστικό κέντρο, μας είπε ότι «πέραν από το ατυχές περιστατικό των δύο συνανθρώπων μας, δεν είχαμε καμία απολύτως απώλεια ζωής». Και οι δύο υπουργοί υπέπεσαν σε γλωσσικό σφάλμα; Ναι, αλλά έτερον εκάτερον, διότι το θέμα δεν είναι το γλωσσικό σφάλμα αλλά οι αρμοδιότητες των υπουργείων τους.
Η υπουργός Γεωργίας και ο υπουργός Δικαιοσύνης θα έπρεπε να είχαν ήδη παραιτηθεί. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, όμως, θα έπρεπε με τη σειρά του, ανεξαρτήτως της στάσης που τηρούν οι υπουργοί του, να είχε ήδη προχωρήσει σε -μερικό έστω- ανασχηματισμό. Όχι για το θεαθήναι, αλλά για να δείξει ότι το κράτος δεν είναι μια μηχανή που δουλεύει στον αυτόματο.
Βεβαίως, θα πρέπει να εξεταστεί ταυτόχρονα και ο ρόλος άλλων υπουργείων και άλλων πολιτικών προϊσταμένων και λοιπών αρμοδίων.
- Ίσως είναι η πρώτη φορά στα περίπου 15 χρόνια που ασκώ το λειτούργημα - επάγγελμα του δημοσιογράφου που χρησιμοποιώ θαυμαστικό (!) σε τίτλο δουλειάς μου. Και αυτό συνειδητά.