Οι τελευταίες διεθνείς επιχειρήσεις της Eurojust και της Europol αποκάλυψαν ένα ανησυχητικό μοτίβο: η Κύπρος εξακολουθεί να χρησιμοποιείται από εγκληματικά δίκτυα ως σημείο φιλοξενίας εταιρικών σχημάτων που διευκολύνουν οικονομικά εγκλήματα. Η πρόσφατη υπόθεση απάτης με κρυπτονομίσματα, στην οποία οι δράστες απέσπασαν πάνω από 600 εκατομμύρια ευρώ από επενδυτές παγκοσμίως, και η τεράστια υπόθεση με ψευδείς πλατφόρμες πληρωμών που ζημίωσε 4,3 εκατομμύρια κατόχους καρτών, φωτίζουν σκιώδεις διαδρομές του χρήματος και αποκαλύπτουν κενά στο κυπριακό σύστημα εγγραφής εταιρειών και παρακολούθησης των δραστηριοτήτων τους.
Το σοβαρότερο στοιχείο είναι ότι, παρά την προσπάθεια των τελευταίων ετών για να αλλάξει η εικόνα της Κύπρου και τις θετικές εκθέσεις αξιολόγησης από διεθνούς οργανισμούς, εξακολουθούν να υφίστανται στην Κύπρο εταιρείες-σφραγίδες χωρίς ουσιαστική δραστηριότητα και με αδιαφανές ιδιοκτησιακό καθεστώς. Το πρόβλημα δεν είναι μόνο θεσμικό· είναι συστημικό. Δυστυχώς η Κύπρος παραμένει ένας δημοφιλής προορισμός για απατεώνες.
Η Κύπρος έχει κάνει βήματα για την ενίσχυση της διαφάνειας, αλλά το πρόβλημα επιμέλειας δεν λύνεται με νομοθετικές ρυθμίσεις μόνο. Χρειάζεται αυστηρή εποπτεία και συντονισμός των διωκτικών Αρχών, της Κεντρικής Τράπεζας, της ΜΟΚΑΣ και του εφόρου Εταιρειών. Ειδικά σε ό,τι αφορά τον έφορο Εταιρειών, η πλήρης δημοσιοποίηση του αρχείου του ώστε να μην υπάρχουν εμπόδια στην πρόσβαση σε εταιρικές πληροφορίες, θα δημιουργήσει έναν επιπλέον μηχανισμό ελέγχου από την αγορά και τους δημοσιογράφους.
Αν δεν ενισχυθούν οι μηχανισμοί παρακολούθησης και ανταλλαγής πληροφοριών, η Κύπρος κινδυνεύει να θεωρηθεί ξανά «χαλαρός κρίκος» στην ευρωπαϊκή αλυσίδα καταπολέμησης του οικονομικού εγκλήματος.
Η διεθνής διάσταση των πρόσφατων υποθέσεων δείχνει ότι τα εγκληματικά δίκτυα προσαρμόζονται ταχύτερα απ’ ό,τι οι θεσμοί. Χρησιμοποιούν εξελιγμένες πλατφόρμες, εταιρικά πλέγματα και ψευδείς οικονομικές προσόψεις. Αν οι κυπριακές υπηρεσίες δεν κινηθούν με την ίδια ταχύτητα και τεχνογνωσία, θα συνεχίσουν να αντιδρούν εκ των υστέρων, αφού το χρήμα έχει ήδη διασχίσει σύνορα και λογαριασμούς.
Η διαφάνεια δεν είναι πολυτέλεια, είναι ασπίδα για την αξιοπιστία της χώρας. Η καταπολέμηση της διαφθοράς και του ξεπλύματος χρήματος δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται ως διεθνής υποχρέωση αλλά ως εθνική προτεραιότητα. Η Κύπρος μπορεί να είναι επιχειρηματικός κόμβος, αλλά όχι καταφύγιο για απάτες. Και όσο οι ελεγκτικές Αρχές καθυστερούν να το αποδείξουν με πράξεις, τόσο πιο δύσκολα θα αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη των εταίρων και των διεθνών αγορών.
