Εγχειρίδιο καλής πρακτικής, όσον αφορά τον τρόπο με τον οποίο παρουσιάζονται χρόνιες παθήσεις που επηρεάζουν χιλιάδες συμπολίτες μας, όπως είναι για παράδειγμα ο καρκίνος, προανήγγειλε χθες η βουλεύτρια του ΑΚΕΛ, και πρόεδρος της Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της Βουλής, Ειρήνη Χαραλαμπίδου. Η ίδια υπέδειξε ότι παρά το γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει βήματα, ακόμη, χωρίς να υπάρχει κακή πρόθεση εκ μέρους των λειτουργών των ΜΜΕ, γίνεται χρήση κλισέ εκφράσεων που ενισχύουν αρνητικά στερεότυπα. Πρόκειται, εξήγησε για εκφράσεις που επιβαρύνουν την ψυχολογία ανθρώπων που προσπαθούν να διαχειριστούν την καθημερινότητα και τις πιθανές ανησυχίες τους εξαιτίας της ασθένειας που βιώνουν, με τους υπόλοιπους βουλευτές μέλη της επιτροπής, να μιλούν για την ανάγκη εκπαίδευσης των δημοσιογράφων και γενικότερα της καλλιέργειας μιας πιο φιλικής προς τους χρόνιους ασθενείς κουλτούρας εντός των ΜΜΕ.
Βήματα προς τα πίσω
Εκ μέρους της Ομοσπονδίας Συνδέσμων Ασθενών Κύπρου (ΟΣΑΚ), ο γραμματέας της οργάνωσης και γενικός διευθυντής της Europa Donna Κύπρου Μάριος Χαραλαμπίδης, σημειώνοντας μεταξύ άλλων ότι τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει βήματα, έχουν περιοριστεί σε σημαντικό βαθμό οι αναφορές στον καρκίνο ως η «επάρατη νόσος», την ίδια στιγμή που βλέπουμε ανθρώπους, ακόμη και άτομα που νοσούν με μεταστατικό καρκίνο, να σπάνε τη σιωπή τους, να βγαίνουν να μιλούν ανοικτά και να στέλνουν το μήνυμα ότι μπορείς να ζήσεις μ' αυτό και να έχεις και μια καλή ποιότητα ζωής. Ωστόσο ανέφερε ότι πρόκειται για πισωγύρισμα το να γίνεται όλη αυτή η προσπάθεια ενημέρωσης, ψυχικής ενδυνάμωσης των ασθενών και των οικογενειών τους, όταν βλέπεις τέτοιου είδους αναφορές στον Τύπο. Ένα άλλο ζήτημα που θίγουν οι σύνδεσμοι είναι η λεγόμενη «πολεμική ρητορική» που υπάρχει ακόμα, με τη χρήση λέξεων και φράσεων όπως «νίκησε» ή «έχασε τη μάχη», την ίδια στιγμή που, όπως λέχθηκε από πλευράς ΠΑΣΥΚΑΦ, εντοπίζεται και το φαινόμενο της τοξικής θετικότητας. «Προβάλλεται ο καρκίνος ή κάποια άλλη ασθένεια με τρόπο που εστιάζουμε υπερβολικά στο να είναι πάντα θετική η σκέψη των ασθενών και των οικείων τους, αφαιρώντας τους αυτόματα το δικαίωμα να εκφράσουν αρνητικά συναισθήματα, γιατί η εικόνα που έχουμε σχηματίσει για τον άνθρωπο που νοσεί είναι άλλη» εξήγησε η Γεωργία Ορφανού, διευθύντρια Πρόληψης του ΠΑΣΥΚΑΦ.
Αναγκαία η εκπαίδευση
Για αναπαραγωγή στερεοτύπων, τα οποία πρέπει να αποβάλουμε, μίλησε και ο καθηγητής Δημοσιογραφίας Γιώργος Παυλίδης, προσθέτοντας ότι εκπαίδευση ως προς το πώς να χειρίζονται τέτοιου είδους ζητήματα, δεν χρειάζονται μόνο οι δημοσιογράφοι, αλλά και αυτοί που τους εκπαιδεύουν. Ανέφερε ακόμη ότι αυτό που πρέπει να γίνει είναι ένα εγχειρίδιο, προσιτό προς τους δημοσιογράφους, το οποίο όμως δεν θα τους επιβληθεί. Θέμα εκπαίδευσης των δημοσιογράφων, έθεσε και ο πρόεδρος της Ένωσης Συντακτών, Γιώργος Φράγκος, διατυπώνοντας τη θέση ότι ευθύνη στο πόσο εκπαιδευμένο ή όχι είναι το προσωπικό τους φέρουν και οι ίδιοι οι επιχειρηματίες, οι οποίοι «επιλέγουν να επενδύουν στα μηχανήματα και όχι στο προσωπικό τους και στην εκπαίδευσή του».
Στη συζήτηση παρενέβη και η δημοσιογράφος, Μαριλένα Παναγή, η οποία έχοντας 28 χρόνια εμπειρίας στο ρεπορτάζ υγείας, μίλησε για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι δημοσιογράφοι και επεσήμανε ότι εκπαίδευση δεν χρειάζονται μόνο οι δημοσιογράφοι αλλά όλοι μας. Έδωσε ως παράδειγμα δελτία Τύπου διαφόρων οργανισμών που εμπλέκονται με την υγεία που αναπαράγονται καθημερινά από τα ΜΜΕ, τα οποία αρχίζουν με πληροφορίες όπως πόσοι άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο από μια ασθένεια, χαμηλό προσδόκιμο ζωής και άλλες πληροφορίες, οι οποίες πολλές φορές αποθαρρύνουν τους πολίτες αν έχουν κάποιο σύμπτωμα, να προβούν στις κατάλληλες εξετάσεις.
