Πολλοί άνθρωποι πιστεύουν πως όσο μεγαλώνουν, τόσο πιο έντονη γίνεται η «τιμωρία» της επόμενης μέρας μετά από μια έξοδο με αλκοόλ. Πονοκέφαλος, ναυτία, άγχος, κόπωση, τα κλασικά συμπτώματα του hangover μοιάζουν συχνά πιο βαριά σε μεγαλύτερες ηλικίες. Όμως ισχύει πραγματικά αυτό;
Παρά τις έντονες προσωπικές μαρτυρίες, η επιστήμη δεν έχει ακόμη καταλήξει σε σαφές συμπέρασμα. Όπως εξηγεί ο Aaron White, επικεφαλής του Κλάδου Επιδημιολογίας και Βιομετρίας του Εθνικού Ινστιτούτου Κατάχρησης Αλκοόλ και Αλκοολισμού των ΗΠΑ, «δεν είναι ξεκάθαρο αν τα hangover γίνονται χειρότερα για όσους μεγαλώνουν ή μόνο από κάποιους. Δεν υπάρχει ακόμη επαρκής έρευνα πάνω στο θέμα».
Γιατί μπορεί να νιώθουμε χειρότερα με την ηλικία
Αν και δεν υπάρχει επιστημονική επιβεβαίωση ότι τα hangover εντείνονται με το πέρασμα του χρόνου, υπάρχουν αρκετοί πιθανοί λόγοι που θα μπορούσαν να το εξηγήσουν.
1. Αργότερος μεταβολισμός του αλκοόλ
Το αλκοόλ είναι τοξικό για τα κύτταρα και κατά τη διάσπαση του μετατρέπεται πρώτα σε μια ακόμη πιο τοξική ουσία, την ακεταλδεΰδη, πριν γίνει τελικά νερό και διοξείδιο του άνθρακα. Με την ηλικία, τα ηπατικά ένζυμα που διαχειρίζονται αυτές τις ουσίες ενδέχεται να γίνονται λιγότερο αποδοτικά. έτσι οι τοξικοί μεταβολίτες παραμένουν περισσότερο στο σώμα, προκαλώντας φλεγμονή και συμπτώματα όπως κούραση, ευερεθιστότητα, άγχος και γενική δυσφορία.
2. Περισσότερες φλεγμονές και χρόνιοι πόνοι
Οι μεγαλύτεροι σε ηλικία αντιμετωπίζουν συχνότερα παθήσεις που συνοδεύονται από φλεγμονές, όπως αρθρίτιδα, διαβήτη ή χρόνιους πόνους. Το αλκοόλ μπορεί να επιδεινώσει τη φλεγμονή, δημιουργώντας ένα «διπλό χτύπημα» στο σώμα που κάνει το hangover να φαίνεται βαρύτερο.
3. Ευκολότερη αφυδάτωση
Το αλκοόλ είναι έντονο διουρητικό. Η αφυδάτωση συνδέεται με πονοκέφαλο και κόπωση, χαρακτηριστικά συμπτώματα του hangover. Παράλληλα, μετά τα 60, το ποσοστό νερού στον οργανισμό μειώνεται φυσιολογικά, γεγονός που όχι μόνο αυξάνει το αίσθημα αφυδάτωσης, αλλά και την πραγματική συγκέντρωση αλκοόλ στο αίμα. Με άλλα λόγια, «είναι πιθανό κάθε ποτό να έχει μεγαλύτερη ένταση καθώς μεγαλώνουμε», όπως επισημαίνει ο White.
4. Χειρότερη ποιότητα ύπνου
Τόσο το αλκοόλ όσο και η φυσιολογική γήρανση επηρεάζουν αρνητικά τον ύπνο. Παρότι το αλκοόλ μπορεί να επιταχύνει το πρώτο στάδιο της νύστας, υποβαθμίζει την ποιότητα του ύπνου και συνήθως οδηγεί σε πρόωρο ξύπνημα. Δεδομένου ότι ο ύπνος χειροτερεύει από μόνος του με την ηλικία, η επίδραση του αλκοόλ γίνεται περισσότερο αισθητή την επόμενη μέρα.
Τι δείχνουν οι έρευνες; Ίσως το αντίθετο
Παρά τις παραπάνω θεωρίες, ενδιαφέρον έχει ότι ορισμένες μεγάλες έρευνες δείχνουν πως οι μεγαλύτεροι σε ηλικία αναφέρουν λιγότερα ή πιο ήπια hangover σε σύγκριση με τους νεότερους.
Μια μελέτη με περισσότερους από 50.000 συμμετέχοντες ηλικίας 18 έως 94 ετών έδειξε ότι οι μεγαλύτεροι ανέφεραν χαμηλότερη συχνότητα hangover μετά από επεισόδια υπερβολικής κατανάλωσης αλκοόλ, ανεξαρτήτως του πόσο συχνά έπιναν.
Παρόμοια αποτελέσματα ανέδειξε και μια μικρότερη έρευνα, όπου αφού λήφθηκαν υπόψη οι ποσότητες αλκοόλ, οι μεγαλύτεροι δήλωσαν πιο ήπια και σπάνια hangover. Οι ερευνητές υποθέτουν πως αυτό ίσως οφείλεται στη μείωση της ευαισθησίας στον πόνο με την ηλικία.
Ο μόνος σίγουρος τρόπος αποφυγής
Παρότι η σχέση ηλικίας και hangover παραμένει ασαφής, κάτι είναι ξεκάθαρο: η μόνη βέβαιη λύση για να αποφύγει κανείς τα συμπτώματα είναι να μην πίνει υπερβολικά. Όπως τονίζει ο White, «ο χρόνος είναι η μόνη καθολική θεραπεία για τα hangover και η αποφυγή υπερβολής, η καλύτερη στρατηγική πρόληψης».
Σε κάθε περίπτωση, είτε είστε 20 είτε 60, το μέτρο και η υπευθυνότητα παραμένουν ο χρυσός κανόνας για μια καλύτερη επόμενη ημέρα.
