Η σημερινή συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Παιδείας αναμένεται να είναι καθοριστική για το μέλλον της αξιολόγησης των εκπαιδευτικών στη χώρα μας. Τα μέλη της Επιτροπής θα κληθούν να αξιολογήσουν την αναθεωρημένη πρόταση του Υπουργείου Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας, η οποία έχει ήδη προκαλέσει έντονες αντιδράσεις από τις δύο εκ των τριών εκπαιδευτικών οργανώσεων (ΠΟΕΔ και ΟΕΛΜΕΚ), οι οποίες εξήγγειλαν ήδη απεργιακά μέτρα. Η σημερινή συνεδρίαση αποκτά ιδιαίτερη σημασία, καθώς οι αποφάσεις που θα ληφθούν θα καθορίσουν όχι μόνο την εφαρμογή της μεταρρύθμισης αλλά και το μέλλον του διαλόγου μεταξύ υπουργείου και εκπαιδευτικών οργανώσεων. Η πρόκληση για τα μέλη της Επιτροπής είναι να γεφυρώσουν το βαθύ χάσμα που παρατηρείται ανάμεσα στις δύο πλευρές και να βρουν κοινό έδαφος σε μια σειρά από θεμελιώδη ζητήματα.
Οι διαφωνίες
Ανάμεσα στα βασικά προβλήματα που θα πρέπει να αντιμετωπιστούν είναι οι εξής διαφωνίες:
1 Συμμετοχή διευθυντή στην αξιολόγηση: Οι εκπαιδευτικές οργανώσεις ζητούν να μην συμμετέχει καθόλου ο διευθυντής στην αριθμητική αξιολόγηση των εκπαιδευτικών, θεωρώντας ότι η παρουσία του μπορεί να δημιουργεί υποκειμενικές κρίσεις. Το υπουργείο αντιτείνει ότι ο διευθυντής, ως άμεσος προϊστάμενος, έχει θεσμική υποχρέωση να συμμετέχει στην αξιολόγηση, η οποία αποτελεί αναπόσπαστο μέρος των εποπτικών του καθηκόντων. Ως συμβιβαστική λύση, μειώνεται η βαρύτητα της συμμετοχής από 30% σε 20% και η εφαρμογή της θα γίνει μετά τη μεταβατική περίοδο.
2 Σύνθεση Δευτεροβάθμιου Σώματος Ενστάσεων: Οι οργανώσεις ζητούν μεγαλύτερη ανεξαρτησία και συμμετοχή τρίτων μελών εκτός υπουργείου προκειμένου να διασφαλιστεί η αμεροληψία των ενστάσεων. Το υπουργείο διατήρησε τον έλεγχο, ορίζοντας πρόεδρο τον γενικό διευθυντή και μέλη έναν πρώην δικαστικό και ένα πρώην στέλεχος του υπουργείου. Ωστόσο, εισάγεται πρόβλεψη ότι, εάν οι δύο αξιολογήσεις αποκλίνουν άνω του 20%, θα παρεμβαίνει τρίτος αξιολογητής προκειμένου να διασφαλιστεί η δικαιοσύνη της διαδικασίας.
3 Βαθμολογική κλίμακα αξιολόγησης:Οι οργανώσεις ζητούν η κλίμακα να παραμείνει στο 1–40, καθώς θεωρούν ότι η αύξηση στο 1–100 δημιουργεί υποκειμενικότητα και ανασφάλεια. Το υπουργείο επιμένει στη χρήση της κλίμακας 1–100 προκειμένου να επιτευχθεί μεγαλύτερη διακριτότητα στις βαθμολογίες και να αποφευχθεί η «ισοπεδωτική αξιολόγηση». Για σκοπούς προαγωγών, η βαθμολογία θα μετατρέπεται στην κλίμακα 1–40.
4 Ρόλος της Επιτροπής Παρακολούθησης: Οι οργανώσεις ζητούν περισσότερες διευκρινίσεις σχετικά με τις αρμοδιότητες και τη συμμετοχή τους στις αποφάσεις. Το υπουργείο δέχεται να περιγράφουν οι αρμοδιότητες με σαφήνεια και να συμμετέχουν οι οργανώσεις στη συνδιαμόρφωση του τελικού σχεδίου υπηρεσίας, χωρίς, όμως, να έχουν αποφασιστικό ρόλο.
5 Επαγγελματική μάθησηΗ ΠΟΕΔ και η ΟΕΛΜΕΚ εκφράζουν αντιρρήσεις για τον φόρτο των εκπαιδευτικών, ζητώντας μείωση των υποχρεωτικών ωρών επιμόρφωσης. Το υπουργείο διατηρεί τις 50 ώρες ανά τριετία αντί διετία και καθορίζει ότι θα πραγματοποιούνται σε εργάσιμο χρόνο, ως μέτρο μετριασμού του φόρτου.
6. Όρια «ικανοποιητικής» αξιολόγησης: Η ΟΕΛΜΕΚ ζητούσε να θεωρείται ικανοποιητική η επίδοση με 40% αντί 50%. Το υπουργείο αποδέχθηκε την πρόταση, αποτελώντας μία από τις λίγες πλήρεις παραχωρήσεις στην όλη διαδικασία.
7 Συχνότητα αξιολογήσεων και φόρτος εργασίας: Η ΠΟΕΔ θεωρεί ότι η νέα πρόταση αυξάνει τον αριθμό των αξιολογήσεων και το εργασιακό άγχος. Το υπουργείο αντιτείνει ότι οι επισκέψεις παραμένουν ίδιες και ότι η διαμορφωτική αξιολόγηση δεν είναι επιβαρυντική αλλά υποστηρικτική διαδικασία.
8 Προγράμματα παιδαγωγικής κατάρτισης και νεοεισερχομένων: Η ΟΕΛΜΕΚ ζήτησε συγχώνευση ή κατάργηση ενός εκ των δύο προγραμμάτων. Το υπουργείο απέρριψε το αίτημα, τονίζοντας ότι πρόκειται για δύο διακριτά προγράμματα με διαφορετικούς στόχους, όπως τεκμηριώνεται από το Πανεπιστήμιο Κύπρου.
9 Θέματα κόστους και πρόσθετων αιτημάτων: Οι οργανώσεις έθεσαν αιτήματα για νέες θέσεις, μειώσεις διδακτικού χρόνου, προαγωγές και άλλα οικονομικά ζητήματα. Το υπουργείο απορρίπτει κάθε επιπλέον οικονομική επιβάρυνση, καθώς το κόστος της μεταρρύθμισης ανέρχεται ήδη στα €12,9 εκατ. και η υλοποίησή της αποτελεί ορόσημο του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης. Η μη ψήφιση των κανονισμών θα μπορούσε να επιφέρει πρόστιμο περίπου €60 εκατ. από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.