Η νέα πρέσβειρα της Γερμανίας Anke Schlimm στον «Π»: «Θα στηρίξω την προσπάθεια για αμοιβαία κατανόηση Ε/Κ και Τ/Κ»

 

 

Συνέντευξη στους Κώστα Κωνσταντίνου και Σταύρο Αντωνίου

Σήμερα, 3 Οκτωβρίου, μετρούμε 31 χρόνια από την επανένωση της Γερμανίας, την οποία οι Γερμανοί γιορτάζουν παντού, έστω υπό τη σκιά της πανδημίας…

Η 3η Οκτωβρίου 1990 ήταν μια ιστορική ημέρα χαράς και ευτυχίας για τον γερμανικό λαό. Οι κοινές αξίες της ελευθερίας και της δημοκρατίας κατέστησαν δυνατή την πτώση του Τείχους του Βερολίνου και άνοιξαν τον δρόμο για τη γερμανική επανένωση. Η δεξίωσή μας για την Εθνική Ημέρα θα ήταν μια μεγάλη ευκαιρία να συναντήσουμε τους εταίρους και τους φίλους μας στην Κύπρο. Δυστυχώς, ναι, λόγω της συνεχιζόμενης πανδημίας Covid-19, αυτό δεν είναι δυνατό και η ομάδα της γερμανικής πρεσβείας έχει ετοιμάσει μια ψηφιακή γιορτή στην οποία σας προσκαλώ εγκάρδια. Ωστόσο, είμαι βέβαια ότι θα υπάρξουν πολλές ευκαιρίες στο εγγύς μέλλον για να συναντηθούμε με τους Κύπριους σε προσωπική βάση.

Πώς θα περιγράφατε την τρέχουσα κατάσταση των σχέσεων μεταξύ Γερμανίας και Κύπρου και σε ποιους τομείς πιστεύετε ότι απαιτείται βελτίωση;

Η Γερμανία και η Κύπρος μοιράζονται μια μακρά ιστορία στενής φιλίας. οι σχέσεις μας είναι καλές και φιλικές. Ως Ευρωπαίοι εταίροι αντιμετωπίζουμε κοινές προκλήσεις. Υπάρχει στενή συνεργασία και εμπιστοσύνη μεταξύ των δύο χωρών μας.

Μια ιδιαίτερη προτεραιότητα για μένα θα είναι η στενότερη συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών μας στον τομέα της εκπαίδευσης και του πολιτισμού. Το πιο σημαντικό γερμανικό ίδρυμα που υποστηρίζει διμερείς πολιτιστικές σχέσεις και προωθεί τη γερμανική γλώσσα είναι το Ινστιτούτο Γκαίτε στη Λευκωσία που γιόρτασε την 60ή επέτειό του στην Κύπρο πριν από μερικούς μήνες. Σε αυτό το πλαίσιο, ο Γερμανοκυπριακός Πολιτιστικός Σύλλογος και ο Γερμανικός - Τουρκοκυπριακός Πολιτιστικός Σύλλογος θα πρέπει επίσης να αναφερθούν ως δύο πολύτιμοι συνεργάτες με τους οποίους συνεργαστήκαμε τις τελευταίες δεκαετίες. Τα τελευταία χρόνια έχει καταγραφεί μια αξιοσημείωτη αύξηση του αριθμού των νέων φοιτητών στην Κύπρο που ενδιαφέρονται να σπουδάσουν στη Γερμανία. Επιδιώκουμε να ενισχύσουμε αυτήν την εξέλιξη. Ελπίζω πολύ ότι θα είναι δυνατή η επέκταση και η εμβάθυνση των επιχειρηματικών και εμπορικών σχέσεων μεταξύ Γερμανίας και Κύπρου. Η ναυτιλία αντιπροσωπεύει έναν από τους σημαντικότερους τομείς της κυπριακής οικονομίας. διαθέτει τον δέκατο μεγαλύτερο στόλο εμπορικών θαλασσίων στον κόσμο και αποτελεί διεθνή κόμβο διαχείρισης πλοίων. Το μερίδιο των γερμανικών ναυτιλιακών εταιρειών σε αυτόν τον οικονομικό τομέα είναι ιδιαίτερα υψηλό και ανέρχεται περίπου στο 50%. Στον τουρισμό, βλέπω δυνατότητες για πολύ μεγαλύτερη συνεργασία.

Η Γερμανία διατηρεί ένα σχετικά χαμηλό προφίλ έναντι του Κυπριακού. Πιστεύετε ότι υπάρχουν τρόποι με τους οποίους το Βερολίνο θα μπορούσε να λάβει πιο ενεργό ρόλο στην προσπάθεια επίλυσης του προβλήματος; Και τι πρέπει να περιμένει η τουρκοκυπριακή κοινότητα από τη Γερμανία επί των ημερών σας;

Η Γερμανία και η Κυπριακή Δημοκρατία συνεργάζονται στενά στην εξωτερική πολιτική ως κράτη μέλη εντός της ΕΕ. Ως φίλη της Κύπρου και του λαού της, η Γερμανία υποστηρίζει τις προσπάθειες των Ηνωμένων Εθνών να διασφαλίσει την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων για το Κυπριακό. Είναι οδυνηρό να σκεφτόμαστε ότι η Κύπρος έχει διαιρεθεί εκ των πραγμάτων από την τουρκική εισβολή το 1974 και ότι δεν ήταν ακόμη δυνατό να θεραπευτεί αυτός ο διχασμός. Υπό το πρίσμα της ιστορίας μας ως κάποτε διαιρεμένης χώρας υποστηρίζουμε πλήρως τις προσπάθειες του ΟΗΕ να φέρει κοντά τα μέρη της κυπριακής σύγκρουσης με στόχο την επανένωση της Κύπρου.

Ταυτόχρονα είμαστε επίσης σε επαφή με την τουρκοκυπριακή κοινότητα. Η Γερμανία δεσμεύεται να ενισχύσει τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης μεταξύ των δύο κοινοτήτων. Το Ομοσπονδιακό Υπουργείο Εξωτερικών υποστηρίζει ενεργά το έργο «Φανταστείτε» το οποίο υλοποιείται από την Ένωση Ιστορικού Διαλόγου και Έρευνας υπό την αιγίδα της δικοινοτικής τεχνικής επιτροπής για την εκπαίδευση. Το έργο στοχεύει στην οικοδόμηση εμπιστοσύνης και στην προώθηση της συμφιλίωσης μεταξύ εκπαιδευτικών και μαθητών από την ελληνοκυπριακή και την τουρκοκυπριακή κοινότητα, φέρνοντάς τους μαζί σε μια προσπάθεια διασύνδεσης των καθημερινών εμπειριών τους. Η τέχνη, ο πολιτισμός και η εκπαίδευση μπορούν να χτίσουν πολύτιμες γέφυρες διαλόγου. Η γνώση και η προσέγγιση τόσο της ε/κ όσο και της τ/κ κοινότητας και η εξεύρεση τρόπων εμβάθυνσης της αμοιβαίας κατανόησης θα είναι σημαντική για μένα κατά τη διάρκεια της θητείας μου ως πρέσβειρα της Γερμανίας.

Πώς βλέπει η Γερμανία την ιδέα ενός ευρωπαϊκού στρατού και της αμυντικής συνεργασίας μεταξύ των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης;

Υποστηρίζουμε την προσπάθεια για έναν «Ευρωπαϊκό Στρατό» ο οποίος είναι συμπληρωματικός του ΝΑΤΟ. Ο «Ευρωπαϊκός Στρατός» αποτελεί επί του παρόντος ένα όραμα και, ταυτόχρονα, μια πολύ συγκεκριμένη εικόνα για το πόσο πιο μακροπρόθεσμα θα μπορούσε να μοιάζει η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση στον τομέα της ασφάλειας και της άμυνας. Τα τελευταία χρόνια, η ΕΕ έχει σημειώσει πρόοδο με την ίδρυση της PESCO, του Ευρωπαϊκού Ταμείου Άμυνας και του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Ειρήνης. Ωστόσο, πολλά απομένουν να γίνουν.

H πρόεδρος της Κομισιόν κάλεσε πρόσφατα εκ νέου τα κράτη μέλη να βρουν κοινό έδαφος στο ζήτημα των προσφύγων. Ποια είναι η θέση της Γερμανίας σε αυτό;

Η Γερμανία συνεχίζει να υποστηρίζει μια μεταρρύθμιση του Κοινού Ευρωπαϊκού Συστήματος Ασύλου που θα βασίζεται σε μια δίκαιη ισορροπία μεταξύ αλληλεγγύης και ευθύνης. Οι τρέχουσες εξελίξεις υπογραμμίζουν ότι επείγει να σημειώσουμε πρόοδο και όλα τα κράτη μέλη πρέπει να είναι ανοιχτά σε συμβιβασμούς. Δεν μπορούμε να αντέξουμε τη συνεχή στασιμότητα σε αυτόν τον τομέα. Και για μια αποτελεσματική και βιώσιμη ευρωπαϊκή πολιτική μετανάστευσης, πρέπει επίσης να λάβουμε υπόψη την εξωτερική διάσταση. Πρέπει να προχωρήσουμε με ολοκληρωμένες εταιρικές σχέσεις μετανάστευσης με βασικές χώρες προέλευσης αλλά και διέλευσης.

Η Πράσινη Συμφωνία είναι ένας ρεαλιστικός στόχος της ΕΕ;

Ήταν ένα σημαντικό βήμα στην ιστορία της ΕΕ ότι συμφωνήσαμε σε τόσο φιλόδοξους στόχους για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και τις υπαρξιακές απειλές που τη συνοδεύουν. Το είδαμε καθαρά αυτό το καλοκαίρι - με πυρκαγιές στην Κύπρο και άλλες χώρες της περιοχής, καθώς και τις πλημμύρες στη Γερμανία. Ο προϋπολογισμός της ΕΕ επιτρέπει δαπάνες συνολικού ύψους 1,8 τρισεκατομμυρίων ευρώ για τον πράσινο μετασχηματισμό, το οποίο είναι τεράστιο χρηματικό ποσό αλλά αποτελεί επένδυση στο μέλλον. Ωστόσο, κάθε κράτος μέλος και ο καθένας/καθεμία από εμάς, θα έλεγα, πρέπει να κάνει αυτό που το αναλογεί. Η ΕΕ έχει ήδη αποδείξει την ικανότητά της να μειώνει σημαντικά τις εκπομπές ρύπων, τις μείωσε κατά σχεδόν 25% σε σύγκριση με το 1990, ενώ ταυτόχρονα πέτυχε οικονομική ανάπτυξη σχεδόν 62%. Και με το πακέτο Fit for 55 να μπαίνει σε διαπραγμάτευση τους επόμενους μήνες, η ΕΕ δείχνει με πολύ συγκεκριμένες προτάσεις πολιτικής πώς υλοποιούνται οι φιλόδοξοι στόχοι της Πράσινης Συμφωνίας και ανοίγει ο δρόμος προς την κλιματική ουδετερότητα της Ευρώπης έως το 2050. Σε αυτό το πλαίσιο: ναι, οι στόχοι του EU Green Deal είναι με κάθε τρόπο ρεαλιστικοί.

Τον Ιανουάριο κλείνουν δύο χρόνια από το Brexit. Όσον αφορά τη θέση της Γερμανίας εντός της Ένωσης, θα λέγατε ότι έχει γίνει ισχυρότερη ή ασθενέστερη μετά το Brexit;

Η αποχώρηση του Ηνωμένου Βασίλειου από την ΕΕ αποτέλεσε βέβαια ένα σημείο καμπής στην ευρωπαϊκή πολιτική - για την ΕΕ στο σύνολό της καθώς και για όλα τα κράτη μέλη. Για τη Γερμανία, μια πρόσθετη πρόκληση ήταν ότι οι διαπραγματεύσεις για τη μελλοντική σχέση μεταξύ ΕΕ και Ηνωμένου Βασιλείου πραγματοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια της γερμανικής προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ - επιπρόσθετα με την αντιμετώπιση της πανδημίας του Covid-19 και τη συμφωνία για ένα νέο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο. Αλλά για εμάς το κρίσιμο ερώτημα δεν είναι τόσο αν η θέση της Γερμανίας εντός της ΕΕ έχει αλλάξει: Πάντα ήμασταν και είμαστε πρόθυμοι να αναλάβουμε την ευθύνη από κοινού με τους εταίρους μας για μια ισχυρή, κυρίαρχη και δίκαιη Ευρώπη. Αυτό που είναι το πιο σημαντικό για εμάς είναι ότι η ΕΕ απέδειξε επίσης τα τελευταία δύο χρόνια την ικανότητά της να ξεπερνά τις προκλήσεις ακόμη και ιστορικής διάστασης. Αυτό ήταν δυνατό μόνο λόγω της ισχυρής ενότητας της ΕΕ και όλων των κρατών μελών που ενεργούν από κοινού. Αυτό είναι κάτι που η Γερμανία πάντα θα επιδιώκει. Και πρέπει να συνεχίσουμε από κοινού σε αυτόν τον δρόμο, κυριαρχώντας στην πράσινη και ψηφιακή μετάβαση, καθώς και ενισχύοντας την ευρωπαϊκή κυριαρχία και την ικανότητά μας να ενεργούμε στη διεθνή σκηνή.

Είστε εδώ από τις αρχές Αυγούστου. Πώς ήταν μέχρι στιγμής σε προσωπικό επίπεδο η εμπειρία;

Ήταν με μεγάλη χαρά που ανέλαβα τον νέο μου ρόλο. Νιώθω ήδη πολύ εξοικειωμένη με τον τόπο και τους φιλικούς ανθρώπους που θέλω να γνωρίσω και να καταλάβω καλύτερα κατά τη διάρκεια των τεσσάρων ετών μου εδώ στην Κύπρο. Είμαι φίλη της φύσης, μου αρέσει η πεζοπορία και το ποδήλατο καθώς και η εξερεύνηση νέων τόπων, επομένως ανυπομονώ να ανακαλύψω αυτό το όμορφο νησί και να συναντήσω τους ανθρώπους προσωπικά. Έχω μάθει επίσης κάποια ελληνικά και μου αρέσει το φαγητό εδώ. Ως πρέσβειρα θα κάνω ό,τι μπορώ για να εμβαθύνω περαιτέρω τους δεσμούς μεταξύ των δύο χωρών μας και να ενισχύσω τη συνεργασία μας ως κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης η οποία μας δεσμεύει ως μια κοινότητα κοινών αξιών.