Δυσλειτουργίες στο συλλογικό σύστημα ανακύκλωσης της Green Dot, οι οποίες απασχόλησαν τη δημόσια συζήτηση τη Μεγάλη Εβδομάδα, μετά τη δημιουργία κενών στην αλυσίδα ανακύκλωσης συσκευασιών και άλλων υλικών σε Λεμεσό και Πάφο, αλλά και τη διακοπή της συλλογής ανακυκλώσιμων από την Green Dot στη Λευκωσία με αποτέλεσμα να δημιουργηθούν σωροί από ανακυκλώσιμα στα πεζοδρόμια, θα εξετάσει την προσεχή Τετάρτη η Επιτροπή Περιβάλλοντος της Βουλής.
Οι αντιδράσεις δημάρχων
Υπενθυμίζεται ότι το πρώτο θέμα, το οποίο σχετίζεται με τη διακοπή της συνεργασίας μεταξύ της Green Dot και εταιρείας διαχείρισης αποβλήτων με την οποία συνεργαζόταν, υπήρξε η αφορμή για έντονη αντίδραση από πλευράς τοπικών αρχών. Ο μεν δήμαρχος Κουρίου, Παντελής Γεωργίου, σε παρέμβασή του στο κρατικό κανάλι (14 Απριλίου 2025) έκανε λόγο για καθεστώς «ομηρείας» των τοπικών αρχών από τις δύο ιδιωτικές εταιρείες, που, όπως υποστήριξε, ανταγωνίζονται μεταξύ τους χωρίς να εξασφαλίζεται το δημόσιο συμφέρον, καλώντας την κυβέρνηση να απομακρύνει τους ιδιώτες από την καρδιά του προβλήματος. Ο δε δήμαρχος Πάφου, Φαίδωνας Φαίδωνος, κατήγγειλε δημόσια (ΡΙΚ, 14 Απριλίου 2025) και τις δύο εταιρείες για υπερχρεώσεις στο παρελθόν, οδηγώντας τον δήμο σε αγωγή κατά της Green Dot το 2016. Εδώ τόνισε ότι πολλά από τα σημερινά προβλήματα θα ήταν λυμένα, εάν το Δικαστήριο δεν καθυστερούσε μέχρι σήμερα με την εκδίκαση της υπόθεσης. Επίσης είπε ότι σημερινά προβλήματα πηγάζουν από το γεγονός ότι η Green Dot κατέχει το μονοπώλιο, ενώ, κατά την άποψή του, θα έπρεπε να υπήρχαν τουλάχιστον δύο συστήματα.
Την ίδια ώρα, με αφορμή το δεύτερο ζήτημα, που αφορούσε τη διακοπή στη συλλογή ανακυκλώσιμων σε περιοχές της Λευκωσίας εντός της Μεγάλης Εβδομάδας προκαλώντας αναστάτωση στους επηρεαζόμενους πολίτες, ο δήμαρχος Λευκωσίας, Χαράλαμπος Προύντζος (15 Απριλίου 2025), αφού ανακοίνωσε ότι ο δήμος θα προχωρούσε κατ΄εξαίρεση σε αποκομιδή των ανακυκλώσιμων όπου χρειαζόταν με οικονομικό κόστος στην Green Dot, στράφηκε προς την κυβέρνηση, αναφέροντας ότι επείγει η λήψη σοβαρών αποφάσεων από το κράτος για το θέμα.
Στη συνεδρίαση στην Επιτροπή αναμένεται οι βουλευτές να ζητήσουν εξηγήσεις τόσο από την Green Dot (σύμπραξη εταιρειών που διοχετεύουν στην αγορά συσκευασίες), αλλά και το κράτος, δήλωσε στον «Π» ο πρόεδρος της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Χαράλαμπος Θεοπέμπτου, κάνοντας λόγο για το άνοιγμα μίας βεντάλιας θεμάτων με κοινό παρονομαστή το πώς λειτουργεί σήμερα το όλο σύστημα της Green Dot.
Η εγκατάλειψη συνεργατών και οι νέοι σχεδιασμοί
Ένα κύριο θέμα που θα θιχτεί, το οποίο συνδέεται με το πρόβλημα στην αλυσίδα ανακύκλωσης στη Λεμεσό και την Πάφο, είναι οι σχεδιασμοί της Green Dot να δημιουργήσει δικές τις μονάδες ανακύκλωσης. Όπως αντιλαμβάνεται ο κ. Θεοπέμπτου, αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η Green Dot έχει αρχίσει να εγκαταλείπει τους ανακυκλωτές με τους οποίους μέχρι σήμερα συνεργαζόταν για τον διαχωρισμό των ανακυκλώσιμων, καθώς η ίδια δεν διαθέτει εγκαταστάσεις. Εξέφρασε τον προβληματισμό του για την εγκατάλειψη εκείνων που μέχρι σήμερα στήριζαν το σύστημα της, χωρίς την ίδια ώρα η Green Dot να έχει δώσει πειστικές εξηγήσεις για το πού θα καταλήγουν αυτά τα υλικά. Αυτή η εγκατάλειψη, τόνισε, δημιουργεί σήμερα εντάσεις.
Αξίζει να σημειωθεί ότι μετά την καταστροφική πυρκαγιά στις 16 Ιουλίου 2023 σε αδειοδοτημένη μονάδα διαχείρισης αποβλήτων στη βιομηχανική περιοχή Γερίου, η οποία μέχρι τότε παραλάμβανε τα ανακυκλώσιμα υλικά του προγράμματος από σπίτι σε σπίτι στις επαρχίες Λευκωσίας, Λάρνακας και Αμμοχώστου, η Green Dot αποφάσισε να μεταφέρει τα υλικά αυτά στην ΟΕΔΑ Κόσιης, ως προσωρινή λύση, την οποία έκρινε ως την καταλληλότερη υπό τις περιστάσεις. Σύμφωνα με τον κ. Θεοπέμπτου, θα ζητήσουν να ενημερωθούν για τους λόγους που πάρθηκε αυτή η απόφαση και αν υπήρχαν εναλλακτικές επιλογές, δεδομένου ότι η ΟΕΔΑ Κόσιης έχει εδώ και καιρό ξεπεράσει τα όριά της, θάβοντας παράνομα 70 χιλιάδες τόνους αποβλήτων τον χρόνο.
Θα κληθεί να λογοδοτήσει και το κράτος
Παράλληλα η Green Dot θα κληθεί να δώσει απαντήσεις σε σχέση με το τι γίνεται με την ανακύκλωση σε περιοχές και κοινότητες που είναι μακριά από τα μεγάλα αστικά κέντρα, αρνούμενη να τις εξυπηρετεί. Ωστόσο, όπως τόνισε ο κ. Θεοπέμπτου, για το ίδιο θέμα θα κληθεί να λογοδοτήσει και το Τμήμα Περιβάλλοντος του Υπουργείου Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, διότι κάθε φορά που η Green Dot δέχεται επικρίσεις για μη επέκταση των προγραμμάτων της, επικαλείται το κόστος σε συνάρτηση με πολλές εταιρείες, οι οποίες παρανόμως αρνούνται να εγγραφούν σε αυτή, ώστε να πληρώνουν το τέλος ανακύκλωσης για την εισαγωγή στην αγορά συσκευασμένων προϊόντων, με το Τμήμα Περιβάλλοντος να είναι ενήμερο, χωρις να προβαίνει σε ενέργειες για να τις «μαζέψει». Τον Οκτώβριο του 2023, όταν συζητήθηκε το θέμα στην Επιτροπή Περιβάλλοντος, η Green Dot ενημέρωσε ότι περίπου 1000 εταιρείες παρανομούν σήμερα στην Κύπρο, με την ανοχή του κράτους. Στην ίδια συνεδρίαση η Green Dot έκανε λόγο για 88% ως προς τη γεωγραφική κάλυψη, εξυπηρετώντας περίπου 735.000 κατοίκους.
Εξάλλουν στον απόηχο του προβλήματος των σωρών σκουπιδιών στη Λευκωσία κατά τη Μεγάλη Εβδομάδα, τα μέλη της Επιτροπής θα ελέγξουν τι προνοούν οι όροι των συμβολαίων που υπογράφει η Green Dot με εταιρείες στις οποίες αναθέτει τη συλλογή, τόνισε ο κ. Θεοπέμπτου.
Το μονοπώλιο
Εκτός από τα πιο πάνω, θα εξεταστεί το αίτημα από πλευράς τοπικών αρχών για τερματισμό του μονοπωλίου στη συλλογή και διαχείριση των ανακυκλώσιμων συσκευασίας. Εδώ ο κ. Θεοπέμπτου εξέφρασε τον προβληματισμό του για αυτή τη δυνατότητα, κάνοντας λόγο για πρόβλημα βιωσιμότητας, διότι σε αντίθεση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες η Κύπρος δεν είναι μεγάλος τόπος και τα ανακυκλώσιμα πωλούνται στο εξωτερικό με μεγαλύτερα έξοδα μεταφοράς, μέσω πλοίων.
Για το θέμα κλήθηκαν να παραστούν στη Βουλή εκπρόσωποι του Υπουργείου Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, του Τμήματος Περιβάλλοντος του ίδιου υπουργείου, η Green Dot (Cyprus) Public Co Ltd, η Επίτροπος Περιβάλλοντος και Ευημερίας των Ζώων, ο Επίτροπος Ανάπτυξης Ορεινών Κοινοτήτων, εκπρόσωποι των Επαρχιακών Οργανισμών (ΕΟΑ) Λευκωσίας, Λεμεσού, Αμμοχώστου, Λάρνακας και Πάφου, της Ένωσης Δήμων Κύπρου, της Ένωσης Κοινοτήτων Κύπρου, του Κυπριακού Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου (ΚΕΒΕ), της Ομοσπονδίας Εργοδοτών και Βιομηχάνων (ΟΕΒ), του Συνδέσμου Ανακυκλωτών Κύπρου, του Συνδέσμου Βιομηχάνων Ανακύκλωσης και Συνεργατών Κύπρου, της Αναπτυξιακής Εταιρείας Τροόδους, της Ομοσπονδίας Περιβαλλοντικών Οργανώσεων Κύπρου (ΟΠΟΚ), του Κυπριακού Ιδρύματος Προστασίας του Περιβάλλοντος (Terra Cypria), της Οικολογικής Κίνησης Κύπρου και της περιβαλλοντικής οργάνωσης «Φίλοι της Γης Κύπρου».
