Μπάχαλο επικρατεί στη δημόσια υπηρεσία με το ωράριο εργασίας. Εκτός του ότι υπάρχουν ακόμη υπουργεία, υφυπουργεία και άλλες κυβερνητικές υπηρεσίες που δεν διαθέτουν ηλεκτρονικό σύστημα καταγραφής της ώρας προσέλευσης και αποχώρησης των υπαλλήλων, οι κανονισμοί και οι διατάξεις που διέπουν τον έλεγχο του ωραρίου της δημόσιας υπηρεσίας δεν τυγχάνουν ενιαίας εφαρμογής από αριθμό κυβερνητικών τμημάτων και υπηρεσιών ή και παρερμηνεύονται από τους προισταμένους και τους υπαλλήλους, με αποτέλεσμα να παρατηρούνται συστηματικές καταχρήσεις.
Το Τμήμα Δημόσιας Διοίκησης και Προσωπικού του Υπουργείου Οικονομικών, με εγκύκλιό του προς την κρατική μηχανή, ημερομηνίας 9/3/2023, θέτει τους προϊστάμενους των τμημάτων και των υπηρεσιών προ των ευθυνών τους για τις καταχρήσεις που παρατηρούνται με το ωράριο εργασίας, όπως είναι, για παράδειγμα, το πολύ συχνό φαινόμενο δημόσιοι υπάλληλοι να έχουν στην κατοχή τους δύο ή και περισσότερες κάρτες εισόδου, με το Υπουργείο Οικονομικών να προειδοποιεί με πειθαρχικές διώξεις όσους κτυπούν την κάρτα συναδέλφων τους που απουσιάζουν. Καταχρήσεις καταγράφονται και στην παραχώρηση ειδικής άδειας απουσίας μέχρι δύο ώρες που θα έπρεπε να δίνεται μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις. Ωστόσο, η εξαίρεση έγινε κανόνας.
Συστάσεις και προειδοποιήσεις
Η διευθύντρια του Τμήματος Δημόσιας Διοίκησης και Προσωπικού του Υπουργείου Οικονομικών, κ. Έλενα Οικονομίδου – Αζίνα, με την εγκύκλιό της που απέστειλε στη δημόσια υπηρεσία προβαίνει σε υποδείξεις, συστάσεις, αλλά και προειδοποιήσεις για την πιστή τήρηση του θεσμοθετημένου ωραρίου εργασίας. Από τις τοποθετήσεις της κ. Αζίνα, που παραθέτουμε αυτούσιες πιο κάτω, αντιλαμβάνεται κανείς και το μέγεθος του προβλήματος. Συγκεκριμένα, η κ. Αζίνα αναφέρει, ανάμεσα σε άλλα, στην εγκύκλιό της:
1 Η προσέλευση και αποχώρηση έξω από το καθορισμένο ωράριο εργασίας της δημόσιας υπηρεσίας δεν επιτρέπεται παρά μόνο με βάση τις πρόνοιες των περί Δημόσιας Υπηρεσίας (Χορήγηση Αδειών) Κανονισμών. Ως εκ τούτου, οι οικείοι προϊστάμενοι απαγορεύεται να δικαιολογούν τη συστηματική προσέλευση και αποχώρηση από την εργασία εκτός του θεσμοθετημένου ωραρίου, περιλαμβανομένων και των περιπτώσεων υπαλλήλων που διαμένουν σε άλλη επαρχία και χρησιμοποιούν τα μέσα μαζικής μεταφοράς και να μεριμνούν για την ορθή τήρηση του καθορισμένου ωραρίου της δημόσιας υπηρεσίας.
2 Όταν ο υπάλληλος ζητά την έκδοση νέας κάρτας επικαλούμενος φθορά της ήδη υπάρχουσας, παραδίδει στον πρώτο γραμματέα την κάρτα που έχει φθαρεί προς αποφυγήν του πολύ συχνά παρατηρούμενου φαινομένου ένας υπάλληλος να έχει στην κατοχή του δύο ή και περισσότερες κάρτες. Η χρησιμοποίηση της κάρτας υπαλλήλου από άλλον υπάλληλο δεν επιτρέπεται και παράβαση της πρόνοιας αυτής συνεπάγεται πειθαρχική δίωξη και των δύο υπαλλήλων.
3 Ιδιαίτερη επισήμανση γίνεται, τόσο προς τους προϊστάμενους όσο και προς τους ίδιους τους υπαλλήλους, στην παρατηρούμενη κατάχρηση της παραχώρησης ειδικής άδειας απουσίας μέχρι δύο ώρες που, όπως διαπιστώνεται από τους περί Δημόσιας Υπηρεσίας Κανονισμούς, δεν αποτελεί δικαίωμα των υπαλλήλων, αλλά παραχωρείται μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις και ύστερα από άδεια του προϊστάμενού τους. Οι υπάλληλοι δεν μπορούν να παρερμηνεύουν την πρόνοια αυτή για να απουσιάζουν συστηματικά από την εργασία τους, ούτε να κάνουν χρήση αυτής για να προσέρχονται αργότερα ή να αποχωρούν νωρίτερα από την εργασία τους.
4 Σε ό,τι αφορά τα υπουργεία, υφυπουργεία, τμήματα και υπηρεσίες στα οποία δεν λειτουργεί ηλεκτρονικό σύστημα, επισημαίνεται ότι δεν μπορεί να εφαρμόζεται ελαστικό ωράριο, γιατί δεν παρέχεται τρόπος ελέγχου του συνολικού αριθμού των ωρών της εβδομαδιαίας εργασίας. Στις περιπτώσεις αυτές πρέπει να τηρείται μητρώο παρουσιών, στο οποίο όλοι οι υπάλληλοι να καταχωρούν την ώρα προσέλευσης και αποχώρησής τους. Το μητρώο παρουσιών θα αποσύρεται από τον λειτουργό που ορίζεται από τον οικείο προϊστάμενο ως υπεύθυνος μετά από παρέλευση πέντε λεπτών το αργότερο από την καθορισμένη ώρα έναρξης της εργασίας (7.30π.μ.) και θα επανατοποθετείται από τον ίδιο στην ακριβή ώρα που λήγει η εργασία (3.00μ.μ.).
Στη Βουλή το νέο ωράριο
Με βάση το υφιστάμενο ωράριο της δημόσιας υπηρεσίας, οι υπάλληλοι υποχρεούνται να εργάζονται 37,5 ώρες την εβδομάδα με δυνατότητα μιας ώρας ελαστικού ωραρίου, ήτοι από Δευτέρα έως Παρασκευή 7.30π.μ./8.30π.μ. μέχρι 3.00μ.μ./4.00μ.μ.
Από μεγάλο αριθμό δημοσίων υπαλλήλων που διαμένουν εκτός Λευκωσίας υποβάλλονται αιτήματα όπως τους παραχωρούνται διευκολύνσεις για να προσέρχονται και αποχωρούν από την εργασία τους νωρίτερα από το θεσμοθετημένο ωράριο για να μπορούν να χρησιμοποιούν τα μέσα μαζικής μεταφοράς, τα δρομολόγια των οποίων είναι προγραμματισμένα κατά συγκεκριμένο ωράριο για να αποφεύγουν την αυξημένη τροχαία κίνηση. Δεδομένου, όμως, ότι οι υφιστάμενοι κανονισμοί δεν προβλέπουν καμία εξαίρεση για προσέλευση και αποχώρηση των υπαλλήλων εκτός του πλαισίου του θεσμοθετημένου ωραρίου αποφασίστηκε, για σκοπούς διευκόλυνσης των δημοσίων υπαλλήλων, η τροποποίηση των πιο πάνω κανονισμών με την έναρξη του ωραρίου της δημόσιας υπηρεσίας κατά μισή ώρα πιο νωρίς με παράλληλη διεύρυνση του ελαστικού ωραρίου ως εξής: Από Δευτέρα έως Παρασκευή: 7.00 π.μ./8.30π.μ. - 2.30μ.μ./4.00μ.μ. Παράλληλα, αποφασίστηκε η τροποποίηση του ωραρίου των υπαλλήλων της Βουλής με τη διεύρυνση του ελαστικού ωραρίου από μισή ώρα που είναι σήμερα σε μία ώρα. Τέλος, συμπεριλήφθηκε πρόνοια για να μην επηρεαστεί από τις προωθούμενες αλλαγές το ωράριο των υπηρεσιών στις οποίες δεν εφαρμόζεται ελαστικό ωράριο.
Οι σχετικοί κανονισμοί που επιφέρουν τις πιο πάνω αλλαγές στο ωράριο εργασίας κατατέθηκαν στη Βουλή περί τα τέλη του 2022 και εκκρεμούν προς ψήφιση.
Θα μειωθεί η τροχαία κίνηση
Με την έναρξη του ωραρίου της δημόσιας υπηρεσίας κατά μισή ώρα πιο νωρίς, όπως προτείνεται στους κανονισμούς που κατατέθηκαν στη Βουλή, αναμένεται ότι θα επέλθει σε κάποιο βαθμό μείωση της τροχαίας κίνησης που παρατηρείται τις ώρες έναρξης και λήξης του ωραρίου της δημόσιας υπηρεσίας, αφού αυτή θα καταμεριστεί σε μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Πέραν των δημόσιων υπαλλήλων που διαμένουν εκτός Λευκωσίας, αναμένεται να επωφεληθούν και υπάλληλοι που αντιμετωπίζουν προβλήματα υγείας οι ίδιοι ή εξαρτώμενοί τους, από τους οποίους, επίσης, υποβάλλονται αιτήματα για διευκολύνσεις ως προς τον χρόνο προσέλευσης και αποχώρησής τους.
