Στη σύσταση προς το Υπουργείο Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας για εφαρμογή ενός αποτελεσματικού και αξιόπιστου συστήματος εσωτερικού ελέγχου, το οποίο να διασφαλίζει την τήρηση των προνοιών της νομοθεσίας, κανονισμών και εγκυκλίων, προχώρησε η Ελεγκτική Υπηρεσία της Δημοκρατίας, μετά από έλεγχο που διενήργησε.
Στην Ειδική Έκθεση με θέμα «Έλεγχος Υπουργείου Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας» που ετοιμάστηκε, η Ελεγκτική Υπηρεσία συνιστά, επίσης, πιστή εφαρμογή των κανονισμών που διέπουν τη λειτουργία των δημόσιων σχολείων, καθώς και συμμόρφωση με γνωματεύσεις και υποδείξεις Νομικής Υπηρεσίας.
Όπως αναφέρει με βάση τα ευρήματα του οικονομικού ελέγχου, καθώς και του ελέγχου συμμόρφωσης, υπάρχει ελλιπής συμμόρφωση με τις πρόνοιες των σχετικών Νόμων και εγκυκλίων του Γενικού Λογιστηρίου και του Υπουργείου Οικονομικών, που διέπουν την παραχώρηση κρατικών χορηγιών και αδυναμίες και παραλείψεις ως προς την παρακολούθηση ανάκτησης εισπρακτέων ποσών.
Επίσης, εντόπισε αδυναμίες και παραλείψεις ως προς την παρακολούθηση και έγκαιρη τακτοποίηση ποσών κρατήσεων από πληρωμές σε εργολάβους κατασκευαστικών έργων και μη συμμόρφωση Υπουργείου Παιδείας και Πανεπιστημίου Κύπρου με υποδείξεις και γνωμάτευση του Γενικού Εισαγγελέα για αναθεώρηση Κανονισμών και αντίστοιχων Κανόνων ΠΚ, ώστε να καταστούν σύννομοι.
Με βάση τα συμπεράσματά της, η Ελεγκτικής Υπηρεσία αναφέρει ότι σύμφωνα με το άρθρο 80(1) του περί της Δημοσιονομικής Ευθύνης και του Δημοσιονομικού Πλαισίου Νόμου, κάθε οικονομικός φορέας προβαίνει στις απαραίτητες διευθετήσεις για εφαρμογή και λειτουργία συστήματος εσωτερικού ελέγχου για τις δραστηριότητες που είναι υπό την ευθύνη του.
Σύμφωνα με την έκθεσή της, η Ελεγκτική Υπηρεσίας διαπιστώνει παραχώρηση χορηγιών σε Σχολικές Εφορείες (ΣΕ) και άλλα Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου (ΝΠΔΔ), χωρίς να τηρηθεί το καθορισμένο διαδικαστικό πλαίσιο, τόσο αναφορικά με την αξιολόγηση των στοιχείων που υποβάλλονται στο ΥΠΑΝ, όσο και με την παραχώρηση χορηγιών, που δίδονται σε οργανισμούς που διαθέτουν αποθεματικό, περιλαμβανομένων τραπεζικών υπολοίπων.
Συνιστά όπως το ΥΠΑΝ εφαρμόζει τις πρόνοιες των εγκυκλίων του Γενικού Λογιστηρίου για σκοπούς παραχώρησης κρατικών χορηγιών, καθώς και της σχετικής εγκυκλίου του Υπουργείου Οικονομικών, ημερ. 8.2.2012, αναφορικά με τη διαχείριση των χορηγιών, ενώ διαπιστώνει ότι το ΥΠΑΝ δεν προέβαινε σε οποιεσδήποτε ενέργειες, ώστε να διασφαλίζει ότι οι Σχολικές Εφορείες εφαρμόζουν ένα αποδοτικό και αποτελεσματικό σύστημα εσωτερικού ελέγχου, σύμφωνα με τον περί της Λογιστικής και Δημοσιονομικής Διαχείρισης και Χρηματοοικονομικού Ελέγχου της Δημοκρατίας Νόμου.
Η Ελεγκτική Υπηρεσία καλεί το ΥΠΑΝ προβεί στις απαιτούμενες ενέργειες για συμμόρφωση με τις πρόνοιες του Νόμου, αναφορικά με την εφαρμογή αποτελεσματικών συστημάτων εσωτερικού ελέγχου στις Σχολικές Εφορείες.
Επιπλέον, παρατηρεί ότι το ΥΠΑΝ, σε συγκεκριμένη περίπτωση, δεν ακολούθησε τη συνήθη πρακτική, που εφαρμόζεται για τα συμβόλαια των κατασκευαστικών έργων, αναφορικά με τη προβλεπόμενη διάρκεια ισχύος των Εγγυήσεων Προκαταβολής και Πιστής Εκτέλεσης και δεν προχώρησε με την ανανέωση των σχετικών εγγυητικών και αναφέρει πως έχει συστήσει όπως το ΥΠΑΝ μεριμνά για την έγκαιρη ανανέωση των εγγυητικών επιστολών, σύμφωνα με τους όρους των συμβολαίων.
Επίσης, διαπιστώνει ότι το ΥΠΑΝ δεν υπέβαλε στο Γενικό Λογιστήριο την κατάσταση υπολοίπων τμηματικών λογαριασμών καταθέσεων, την κατάσταση υπολοίπων τμηματικών λογαριασμών και προκαταβολών και την κατάσταση εισπρακτέων ποσών, κατά την 31η Δεκεμβρίου 2021 και συνέστησε όπως το ΥΠΑΝ ετοιμάζει και ελέγχει έγκαιρα τις εν λόγω καταστάσεις και τηρεί τα χρονοδιαγράμματα που τίθενται από το ΓΛ για την ετοιμασία και υποβολή τους.
Επιπρόσθετα παρατηρεί ότι συνέχισαν να παραμένουν σε εκκρεμότητα, για σειρά ετών, ποσά που κρατούνται από τις πληρωμές προς εργολάβους για κατασκευαστικά έργα, ενώ λόγω της συσσώρευσης μεγάλου αριθμού περιπτώσεων και συνολικά μεγάλου ποσού (€2.457.361 στις 31.12.2020) και της παρέλευσης μεγάλου χρονικού διαστήματος από την ολοκλήρωση των έργων, δυσχεραίνεται η εξέταση κατά πόσο αυτά θα πρέπει να επιστραφούν στους εργολάβους ή να μεταφερθούν στα έσοδα του Κράτους.
Συνιστά όπως το ΥΠΑΝ προβεί στις κατάλληλες ενέργειες για τακτοποίηση των ποσών που εκκρεμούν.
Επισημαίνει, παράλληλα ότι το ΥΠΑΝ δεν προέβη σε τροποποίηση των περί Υπεράριθμων Θέσεων σε Ειδικές Κατηγορίες στα Πανεπιστήμια Κύπρου Κανονισμών (Κ.Δ.Π. 266/2009) που επιτρέπουν την εισαγωγή στα δημόσια πανεπιστήμια με μη σύννομα κριτήρια, όπως για παράδειγμα με τη φυλετική καταγωγή ενός υποψηφίου, παρά τη γνωμάτευση του Γενικού Εισαγγελέα, ημερ. 3.10.2017, για πλήρη αναθεώρησή τους, αφού δεν είναι σύννομοι, καθώς και ότι το ΠΚ δεν προέβη σε αναθεώρηση του Κανόνα 1.6 των Κανόνων Προπτυχιακής Φοίτησης.
«Θεωρήσαμε σημαντικό να αναδείξουμε τη διαφορετική προσέγγιση της Κυβέρνησης ως προς τον σεβασμό στις γνωματεύσεις του Γενικού Εισαγγελέα. Στην περίπτωση των εισακτέων στα δημόσια πανεπιστήμια, η Κυβέρνηση έχει στα χέρια της γνωμάτευση που λέει ότι οι Κανονισμοί είναι αντισυνταγματικοί και θα πρέπει να προωθήσει τροποποίησή τους, αλλά επιλέγει να αγνοήσει τον Γενικό Εισαγγελέα», αναφέρει η Ελεγκτική Υπηρεσία.
Υπενθυμίζουμε, προσθέτει, ότι σε αντιδιαστολή το Γενικό Λογιστήριο της Δημοκρατίας, παρά τη ρητή πρόνοια της νομοθεσίας που επιβάλλει την αναστολή συντάξεων όταν ένας πρώην Υπουργός ή Βουλευτής αναλάβει άλλο αξίωμα στη Δημοκρατία, διενεργεί πληρωμές σε συνταξιούχους Υπουργούς που υπηρετούν σε άλλα αξιώματα, επικαλούμενο γνωμάτευση του Γενικού Εισαγγελέα ότι ο νόμος είναι αντισυνταγματικός και ότι δεν θα πρέπει να εφαρμόζεται».
Εξάλλου, συνιστά όπως το Πανεπιστήμιο Κύπρου και το ΥΠΑΝ προβούν στις απαραίτητες τροποποιήσεις των σχετικών Κανόνων και Κανονισμών, αντίστοιχα, ως οι σχετικές υποδείξεις του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας.
