Φωτογραφία Αριστείδης Βικέτος
Την έκπτωση του μητροπολίτη Τυχικού από τον θρόνο της Πάφου αποφάσισε χθες η Ιερά Σύνοδος μετά από πολύωρη συνεδρία με αποκλειστικό θέμα σοβαρές καταγγελίες σε βάρος του συγκεκριμένου αρχιερέα. Πρόκειται για την πρώτη ιστορικά απόφαση της Ιεράς Συνόδου να απομακρύνει από τη θέση του μητροπολίτη επειδή εκδήλωνε τάσεις ζηλωτισμού και αυτό αποτελεί μια νίκη του Αρχιεπισκόπου απέναντι στον σκοταδισμό και τις μεσαιωνικές αντιλήψεις ορισμένων κύκλων στην Ορθοδοξία.
Τρεις κατηγορίες
Η Ιερά Σύνοδος συνήλθε εκτάκτως υπό την προεδρία του Αρχιεπισκόπου και λειτούργησε ως δικαστήριο, καλώντας τον μητροπολίτη Πάφου να απαντήσει στις διάφορες καταγγελίες που τέθηκαν ενώπιον των συνοδικών αρχιερέων.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση της Ιεράς Συνόδου, τρεις ήταν κυρίως οι λόγοι που οδήγησαν στην απόφαση για έκπτωση του μητροπολίτη Πάφου.
Πρώτον, ο Τυχικός υποστήριζε αποτειχισμένους οι οποίοι δεν μνημονεύουν τον Αρχιεπίσκοπο Κύπρου και τον Οικουμενικό Πατριάρχη. Μάλιστα χειροτόνησε κάποιον από τους αποτειχισμένους της Θεσσαλονίκης, ο οποίος «μέχρι σήμερα συμμετέχει ενεργά στην αποτειχιστική παρασυναγωγή και την υπηρετεί λειτουργικά υπό τη, με δόλο, συγκάλυψή του από τον μητροπολίτη Πάφου Τυχικό», επισημαίνει η Ιερά Σύνοδος.
Δεύτερο, συνέχισε να θέτει το αναβάπτισμα καθολικών και προτεσταντών ως προϋπόθεση τέλεσης μικτών γάμων με ορθόδοξους χριστιανούς, τη στιγμή που όλες οι Ορθόδοξες Εκκλησίες ανά τον κόσμο δέχονται κανονικά τους καθολικούς και τους προτεστάντες επειδή βαπτίστηκαν στο όνομα της Αγίας Τριάδας. Σημειώνεται ότι ο Τυχικός είχε δηλώσει στην Ιερά Σύνοδο του περασμένου Φεβρουαρίου ότι θα αποδέχεται τους καθολικούς και τους προτεστάντες, ωστόσο συνέχισε την ίδια πρακτική, προκαλώντας σοβαρά προβλήματα στις σχέσεις της Εκκλησίας της Κύπρου με τις κοινότητες των Μαρωνιτών και των Λατίνων αλλά και τη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία.
Ο τρίτος λόγος αφορά την απόφασή του να τελέσει εγκαίνια σε παρεκκλήσι στο χωριό του, τα Μέσανα της επαρχίας Πάφου, το οποίο αφιέρωσε σε μη αγιοκαταταγμένο που είναι ο πατήρ Νεκτάριος Βιτάλης, ο οποίος πέθανε πριν μερικά χρόνια και δεν ανακηρύχθηκε άγιος από την Εκκλησία.
Παράπονα Αθήνας
Στην ανακοίνωση που εξέδωσε η Ιερά Σύνοδος, για την απόφαση να κηρυχθεί έκπτωτος ο Τυχικός, αναφέρει ότι εξέτασε και δευτερεύουσας σημασίας καταγγελίες που αφορούν τη συνοχή και την ενότητα των πιστών της Μητρόπολης Πάφου, οι οποίες προκάλεσαν κατά καιρούς και πολλά σκωπτικά σχόλια στα ΜΜΕ. Επισημαίνει δε ότι πρόκειται για θέματα τα οποία αφορούν την ενότητα της Ορθόδοξης Εκκλησίας και τις σχέσεις της Εκκλησίας της Κύπρου με τις υπόλοιπες Εκκλησίες.
Η Ιερά Σύνοδος αναφέρει ότι ο Μακαριότατος έγινε δέκτης καταγγελιών, έντονων παραπόνων και προβληματισμών από το Οικουμενικό Πατριαρχείο, την Εκκλησία της Ελλάδας, τον μητροπολίτη Νεαπόλεως Βαρνάβα και την ελληνική κυβέρνηση μέσω της υπουργού Παιδείας κατά την πρόσφατη επίσκεψή της στην Κύπρο. Προσθέτει δε ότι η ελληνική κυβέρνηση κατήγγειλε τις διασπαστικές ενέργειες στον πρέσβη της Κύπρου στην Αθήνα και ο πρέσβης μετέφερε αυτές τις καταγγελίες στην κυπριακή κυβέρνηση.
Υπέρ και κατά
Λόγω του ότι ο Τυχικός δεν έδωσε πειστικές απαντήσεις για όλα τα πιο πάνω, η Ιερά Σύνοδος με απλή πλειοψηφία αποφάσισε την έκπτωσή του από τον θρόνο της Πάφου. Πληροφορίες αναφέρουν ότι υπέρ της απόφασης τάχθηκαν δέκα μέλη της Ιεράς Συνόδου που είναι οι εξής:
- Αρχιεπίσκοπος Κύπρου Γεώργιος,
- μητροπολίτης Κιτίου Νεκτάριος,
- μητροπολίτης Κυρηνείας Χρυσόστομος,
- μητροπολίτης Κωνσταντίας-Αμμοχώστου Βασίλειος,
- μητροπολίτης Κύκκου και Τηλλυρίας Νικηφόρος,
- μητροπολίτης Ταμασού και Ορεινής Ησαΐας,
- μητροπολίτης Τριμυθούντος και Λευκάρων Βαρνάβας,
- επίσκοπος Καρπασίας Χριστοφόρος,
- επίσκοπος Χύτρων Λεόντιος,
- επίσκοπος Μεσαορίας Γρηγόριος.
Οι ίδιες πληροφορίες σημειώνουν ότι εναντίον της απόφασης τάχθηκαν έξι μέλη της Ιεράς Συνόδου που είναι τα εξής:
- Μητροπολίτης Λεμεσού Ἀθανάσιος,
- μητροπολίτης Μόρφου Νεόφυτος,
- επίσκοπος Αρσινόης Παγκράτιος,
- επίσκοπος Αμαθούντος Νικόλαος,
- επίσκοπος Λήδρας Επιφάνιος,
- επίσκοπος Νεαπόλεως Πορφύριος.
Εκκλησιαστικοί κύκλοι δήλωσαν στον «Π» ότι η απόφαση καθαίρεσης του Τυχικού απαιτούσε θετική ψήφο από τα ¾ των 17 μελών της Ιεράς Συνόδου. Δηλαδή 13 θετικές ψήφους. Η επιλογή αυτή ήταν ανέφικτη αφού εντός της Ιεράς Συνόδου υπάρχει η ομάδα των «6» αρχιερέων οι οποίοι ανέλαβαν ρόλο αντιπολίτευσης κατά του Αρχιεπισκόπου Γεώργιου και φέρνουν διάφορα προσκόμματα. Εξού και η αρνητική ψήφος στην απόφαση για έκπτωση του Τυχικού. Ωστόσο η έκπτωση ενός αρχιερέα απαιτεί απλή πλειοψηφία, γεγονός που επέτρεψε στον Αρχιεπίσκοπο να διασώσει την ενότητα στο εσωτερικό και το κύρος της Εκκλησίας στο εξωτερικό.
Παραμένει επίσκοπος
Όπως δήλωσε ο αρχιγραμματέας της Αρχιεπισκοπής, αρχιμανδρίτης Γεώργιος Χριστοδούλου, η Ιερά Σύνοδος αποφάσισε όπως ο Τυχικός «παραμείνει επίσκοπος της Εκκλησίας της Κύπρου και μέλος της Ιεράς Συνόδου». Πρόσθεσε ότι ο Τυχικός «τίθεται στη διάθεση της Εκκλησίας, η οποία θα τον αξιοποιήσει όπου δει, θα του δοθεί τίτλος και θέση από την Ιερά Σύνοδο».
Πάντως στην ανακοίνωση της Ιεράς Συνόδου αναφέρεται ότι λήφθηκε κατά πλειοψηφία η εξής απόφαση: «Ο εν λόγω αρχιερέας τίθεται στη διάθεση της Εκκλησίας, η οποία θα τον αξιοποιήσει όπου δει, αφού προηγουμένως υποβάλει, γραπτώς, ομολογία πίστεως, στην οποία να περιλαμβάνεται καταδίκη του αποτειχισμού».
Νέες εκλογές
Ο Τυχικός με τις ενέργειές του δημιούργησε κλίμα διχόνοιας και ίντριγκες εντός της μητροπολιτικής περιφέρειας της Πάφου. Ως εκ τούτου, αναμένεται ότι ο Αρχιεπίσκοπος, που από χθες ανέλαβε χρέη τοποτηρητή της Μητρόπολης Πάφου, θα επισκεφθεί την πόλη τις επόμενες ημέρες και θα έχει επαφές με τοπικούς παράγοντες, επιχειρώντας να επαναφέρει το κλίμα της ενότητας και της εμπιστοσύνης προς την Εκκλησία της Κύπρου.
Η απόφαση της Ιεράς Συνόδου να κηρύξει έκπτωτο τον Τυχικό από τον θρόνο της Πάφου ανοίγει τον δρόμο για εκλογή νέου μητροπολίτη. Ωστόσο, πηγή εντός της Εκκλησίας δήλωσε ότι είναι ακόμη νωρίς για να τεθούν ονόματα στο τραπέζι αφού κανείς δεν ανέμενε την έκπτωση του μητροπολίτη Πάφου. «Το σίγουρο», είπε, «είναι ότι θα διεκδικήσουν τη θέση του μητροπολίτη Πάφου χωροεπίσκοποι και αρχιμανδρίτες». Βέβαια επεσήμανε και την πιθανότητα να υπάρξει ενδιαφέρον και από κάποιον μητροπολίτη. «Αυτό πιθανόν να συμβεί», τόνισε, «διότι ο εκάστοτε μητροπολίτης Πάφου είναι ταυτόχρονα και τοποτηρητής του αρχιεπισκοπικού θρόνου».
Με βάση το άρθρο 30 του Καταστατικού της Εκκλησίας της Κύπρου, εκλόγιμοι για τη θέση του μητροπολίτη είναι οι άγαμοι κληρικοί που έχουν τα εξής προσόντα:
- Πτυχίο αναγνωρισμένης ορθόδοξης θεολογικής σχολής.
- Δεκαετή ευδόκιμη διακονία με την ιδιότητα του κληρικού ή του μοναχού.
- Συμπλήρωσε τα τριάντα πέντε έτη ηλικίας.
Αντιδράσεις
Η απόφαση της Ιεράς Συνόδου προκάλεσε την αντίδραση περιθωριακών ομάδων στην Πάφο, με την πολιτική κίνηση «Αλλάζουμε Πορεία» να εκδίδει ανακοίνωση υπέρ του Τυχικού. Σύμφωνα πάντως με την ανταποκρίτρια του «Π» στην Πάφο Κική Περικλέους, ο τέως μητροπολίτης Πάφου Τυχικός μετά την απόφαση της Ιεράς Συνόδου επέστρεψε στη Μητρόπολη όπου πήρε τα πράγματα μπαίνοντας από την πίσω πόρτα και πληροφορίες αναφέρουν ότι αναχώρησε για το πατρικό του στο χωριό Μέσανα.
Προτού αναχωρήσει για το χωριό του, ο Τυχικός δήλωσε σε όσους συγκεντρώθηκαν στη Μητρόπολη ότι «οι ώρες είναι δύσκολες, ως νέος μητροπολίτης, νέος στην ηλικία, έκανα λάθη και ζήτησα συγχώρεση, να με δουν με επιείκεια, ζήτησα μια δεύτερη ευκαιρία, μια τελευταία ευκαιρία». Πρόσθεσε δε ότι δηλώνει υπακοή και πως δεν έκανε κάτι μεμπτό που να βαραίνει τη συνείδησή του, λέγοντας ότι από τώρα και στο εξής πρέπει να επικρατήσει ειρήνη και ομόνοια.