Το CIReN εμβαθύνει σε ένα από τα πιο σημαντικά ζητήματα που αφορούν την προστασία του περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας.
Προβαίνει σε «Fact - Check» - «Τεκμηρίωση και Επαλήθευση Γεγονότων» γύρω από την πρόσφατη απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να προσφύγει στο Δικαστήριο ΕΕ σε βάρος της Κύπρου για το κλείσιμο και την υγειονομική ταφή αποβλήτων στους ΧΑΔΑ στο Βατί και τον Κοτσιάτη.
Η Κύπρος διατάχθηκε να κλείσει και τους δύο χώρους το 2013 και, παρότι σταμάτησε να στέλνει απορρίμματα εκεί το 2017, ούτε το Βατί ούτε ο Κοτσιάτης έχουν σφραγιστεί σωστά μέχρι σήμερα. Τα σκουπίδια παραμένουν στους χώρους, διαρρέοντας τοξικές ουσίες, ενώ τα αποσυντιθέμενα απόβλητα μολύνουν την ευρύτερη περιοχή. Το CIReN ερευνά και ελέγχει την τοποθέτηση της κυπριακής κυβέρνησης και εκδίδει την ετυμηγορία του.
«Η Κύπρος εφαρμόζει πιστά χρονοδιαγράμματα και αποδεικνύει εμπράκτως τη δέσμευσή της για βιώσιμη ανάπτυξη και προστασία του περιβάλλοντος»
Ανακοίνωση Υπουργείου Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος
7 Μαΐου 2025
Είναι αυτό αλήθεια;
Οι Χώροι Ανεξέλεγκτης Διάθεσης Αποβλήτων (ΧΑΔΑ) αποτελούν σοβαρή απειλή για τη δημόσια υγεία και το περιβάλλον, καθώς προκαλούν ρύπανση του εδάφους, των υπόγειων υδάτων και της ατμόσφαιρας. Η καύση ή αποσύνθεση απορριμμάτων παράγει τοξικές ουσίες και επικίνδυνα αέρια, όπως το μεθάνιο.
Για τον λόγο αυτό, η Ευρωπαϊκή Ένωση απαιτεί το άμεσο κλείσιμο και την περιβαλλοντικά ασφαλή αποκατάσταση των ΧΑΔΑ, ως βασική προϋπόθεση για τη συμμόρφωση με το ενωσιακό δίκαιο και για την εφαρμογή μιας σύγχρονης, βιώσιμης και ασφαλούς πολιτικής διαχείρισης αποβλήτων.
Στις 2 Μαΐου 2025 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να παραπέμψει την Κύπρο στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης επειδή δεν συμμορφώθηκε με απόφαση του Δικαστηρίου σχετικά με τους κανόνες της ΕΕ για τα απόβλητα.
Στις 7 Μαΐου 2025, η κυπριακή κυβέρνηση, με ανακοίνωση του Υπουργείου Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος (ΥΓΑΑΠ), υποστήριξε ότι από τον Αύγουστο του 2024 υλοποιεί έναν ολοκληρωμένο σχεδιασμό και τηρεί πιστά χρονοδιαγράμματα για να σταματήσει να βρίσκεται σε παράβαση στα θέματα αποβλήτων.
O ισχυρισμός
H κυβέρνηση Νίκου Χριστοδουλίδη υποστηρίζει ότι:
«Υλοποιεί έναν ολοκληρωμένο σχεδιασμό ώστε η Κύπρος να σταματήσει να βρίσκεται σε παράβαση και σε αρνητική πρωτιά στα θέματα αποβλήτων».
Η Κύπρος «παρεκκλίνει εδώ και χρόνια», αλλά το θέμα «αποτελεί προτεραιότητα» για την παρούσα κυβέρνηση.
Ο σχεδιασμός εγκρίθηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο τον Αύγουστο του 2024 και περιλαμβάνει σειρά έργων και αναβαθμίσεων υποδομών «εντός συγκεκριμένου χρονοδιαγράμματος».
«Με την έγκριση και πιστή τήρηση του πλάνου και χρονοδιαγράμματος, η κυβέρνηση αποδεικνύει εμπράκτως τη δέσμευση της Κύπρου για τη βιώσιμη ανάπτυξη και την προστασία του περιβάλλοντος».
Στο ειδικότερο ζήτημα που αφορά την αποκατάσταση των ΧΑΔΑ (Χώροι Ανεξέλεγκτης Διάθεσης Απορριμμάτων), η κυβέρνηση Νίκου Χριστοδουλίδη υποστηρίζει ότι:
«Ενημέρωσε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον Σεπτέμβριο του 2024 για τις ενέργειες που προωθεί προς τον σκοπό αυτό με συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα, το οποίο τηρεί».
Για την αποκατάσταση του ΧΑΔΑ Κοτσιάτη, «η ολοκλήρωση των εργασιών να αναμένεται τον Οκτώβριο του 2026».
Για την αποκατάσταση του ΧΑΔΑ στο Βατί, οι εργασίες «αναμένεται να ξεκινήσουν στις αρχές του 2026 και να ολοκληρωθούν περί το τέλος του δευτέρου τριμήνου του 2029».
«Το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα θα ενημερώσουμε την Επιτροπή για τον ολοκληρωμένο σχεδιασμό που υλοποιούμε από τον Αύγουστο του 2024».
Τα γεγονότα
H κυπριακή κυβέρνηση παραβιάζει την Οδηγία για την αποκατάσταση των ΧΑΔΑ (Directive 1999/31/EC) από την πρώτη ημέρα της ένταξής της στην ΕΕ, δηλαδή για 21 χρόνια.
Αν και ορισμένα κράτη μέλη, όπως η Πολωνία, η Λετονία και η Ρουμανία, έλαβαν συγκεκριμένες μεταβατικές περιόδους για να εκπληρώσουν ορισμένες απαιτήσεις της Οδηγίας για τις Χωματερές, δεν παραχωρήθηκαν τέτοιες ρυθμίσεις στην Κύπρο στη Συνθήκη Προσχώρησης του 2004.
Κατά συνέπεια, η Κύπρος ήταν υποχρεωμένη να συμμορφωθεί πλήρως με όλες τις διατάξεις της Οδηγίας 1999/31/ΕΚ, συμπεριλαμβανομένου του κλεισίματος και της αποκατάστασης των μη συμμορφούμενων χωματερών, από τη στιγμή της ένταξής της στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η Κύπρος δεν συμμορφώθηκε και για τον λόγο αυτό καταδικάστηκε από το Δικαστήριο της ΕΕ το 2013.
Παρά την καταδικαστική απόφαση, η Κύπρος συνέχισε τη στάση μη συμμόρφωσης.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απηύθυνε προειδοποιητική επιστολή προς την Κύπρο στις 28 Απριλίου 2017.
Τότε η Κύπρος αποφάσισε τελικά να σταματήσει τη λειτουργία αυτών των δύο ανεξέλεγκτων ΧΑΔΑ.
Παρά το γεγονός ότι δεν στέλνονται απόβλητα στους δύο ΧΑΔΑ για περισσότερα από έξι χρόνια, αυτοί δεν έχουν κλείσει και δεν έχουν ακόμη αποκατασταθεί, όπως απαιτείται από την Οδηγία για τους χώρους υγειονομικής ταφής, σύμφωνα με την Επιτροπή.
Η Επιτροπή υποστηρίζει ότι η κυβέρνηση «έχει αναβάλει χρονοδιαγράμματα συμμόρφωσης πολλές φορές», παρά την προειδοποιητική επιστολή που έλαβε από το 2017, δηλαδή πριν από 8 χρόνια.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις 2 Μαΐου 2025 αποφάσισε να προσφύγει ξανά στο ΔΕΕ, ζητώντας αυτή τη φορά την επιβολή οικονομικών κυρώσεων.
Η παρούσα κυβέρνηση υπό τον Νίκο Χριστοδουλίδη ανέλαβε καθήκοντα τον Μάρτιο του 2023.
Στην ανακοίνωσή της στις 7 Μαΐου 2025, υποστηρίζει ότι είναι «εμπράκτως δεσμευμένη στο θέμα του τερματισμού των παραβάσεων του ενωσιακού δικαίου για τα απόβλητα και το χαρακτηρίζει ως 'προτεραιότητα'».
Επικαλείται ένα σχέδιο δράσης που αποφάσισε το Υπουργικό Συμβούλιο τον Αύγουστο του 2024 με συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματά του, αλλά τότε δεν εξέδωσε κάποια ανακοίνωση.
Το σχέδιο δράσης με συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα, όπως το επικαλείται η κυβέρνηση, εκπονήθηκε 18 μήνες μετά την ανάληψη των καθηκόντων της.
Σύμφωνα με την ανακοίνωσή της, η κυβέρνηση ενημέρωσε την Επιτροπή γι' αυτά έναν μήνα αργότερα, δηλαδή τον Σεπτέμβριο του 2024.
Τα χρονοδιαγράμματα που υποβλήθηκαν δεν έγιναν γνωστά.
Το ζήτημα των χρονοδιαγραμμάτων για συμμόρφωση με το ενωσιακό δίκαιο ειδικά για τα ΧΑΔΑ Βατί και Κοτσιάτη εγέρθη προηγουμένως, τον Μάρτιο του 2024, από τον βουλευτή των Πρασίνων Χαράλαμπο Θεοπέμπτου με ερώτησή του προς την αρμόδια υπουργό.
Στις 5 Δεκεμβρίου 2024, απαντώντας στον Χ. Θεοπέμπτου, η υπουργός Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος Μαρία Παναγιώτου αναφέρθηκε σε χρονοδιαγράμματα, ως ακολούθως:
Οι κατασκευαστικές εργασίες αποκατάστασης του ΧΑΔΑ Κοτσιάτη «αναμένεται να ολοκληρωθούν αρχές του β΄ εξαμήνου του 2025».
Οι κατασκευαστικές εργασίες αποκατάστασης του ΧΑΔΑ στο Βατί «αναμένεται να αρχίσουν αρχές του α΄ εξαμήνου του 2026 και να διαρκέσουν 37 μήνες» - δηλαδή ο χρόνος αποπεράτωσης υπολογίστηκε για τις αρχές του α΄ εξαμήνου του 2029.
Στην πρόσφατη ανακοίνωσή του (7/5/2025) το ΥΓΑΑΠ αναφέρεται στα εξής χρονοδιαγράμματα:
Για τον Κοτσιάτη η ολοκλήρωση των εργασιών αναμένεται τον Οκτώβριο του 2026, δηλαδή ήδη καταγράφεται τουλάχιστον ένας χρόνος καθυστέρηση.
Για το Βατί οι εργασίες αναμένεται να ξεκινήσουν στις αρχές του 2026 και να ολοκληρωθούν περί το τέλος του δευτέρου τριμήνου του 2029, δηλαδή ήδη καταγράφονται τουλάχιστον άλλοι 3 μήνες καθυστέρηση.
Η κυβέρνηση Νίκου Χριστοδουλίδη υποστηρίζει ότι το συνολικότερο ζήτημα τερματισμού των παραβιάσεων ενωσιακού δικαίου για τα απόβλητα είναι προτεραιότητα.
Εκτός από την Οδηγία για τους ΧΑΔΑ, η κυπριακή κυβέρνηση παραβιάζει και μια σειρά από άλλες οδηγίες της ΕΕ. Ξεχωρίζει η παραβίαση της άμεσα συνυφασμένης Οδηγίας για τα απόβλητα, η Οδηγία Πλαίσιο για τα Απόβλητα (Waste Framework Directive (2008/98/EC).
Τον Δεκέμβριο του 2021, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απέστειλε προειδοποιητική επιστολή (INFR(2021)2217) και επειδή δεν υπήρξε συμμόρφωση κατέληξε σε αιτιολογημένη γνώμη τον Δεκέμβριο του 2024, το τελευταίο στάδιο πριν από την παραπομπή της Κύπρου στο ΔΕΕ.
Η Κύπρος δεν έχει διασφαλίσει ότι τα απόβλητα τυγχάνουν κατάλληλης επεξεργασίας πριν από την υγειονομική ταφή. Η Επιτροπή εντόπισε ελλείψεις σε τρεις χώρους υγειονομικής ταφής, που αφορούν επίσης ανεπαρκή ικανότητα επεξεργασίας για τα μεικτά αστικά απόβλητα.
Τον Ιούλιο του 2024, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κίνησε τη διαδικασία επί παραβάσει εναντίον της Κύπρου (INFR(2024)2131) γιατί απέτυχε να εκπληρώσει τους στόχους ανακύκλωσης που θέτουν δύο άλλες Οδηγίες για τα υλικά συσκευασίας και τα απόβλητα ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού (Directive (EU) 2018/852 και Directive (EU) 2024/8840).
Η αξιολόγηση της Επιτροπής έδειξε ότι η Κύπρος δεν πέτυχε τα απαιτούμενα ποσοστά ανακύκλωσης για τα υλικά συσκευασίας και τα απόβλητα ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού.
Παράλληλα, η κυπριακή κυβέρνηση αποτυγχάνει να εφαρμόσει το ενωσιακό δίκαιο και σε άλλα συναφή ζητήματα περιβάλλοντος όπως τα πιο κάτω:
Οδηγία για την Επεξεργασία Αστικών Λυμάτων (91/271/ΕΟΚ):
Η Κύπρος δεν κατάφερε να διασφαλίσει ότι όλα τα αστικά λύματα συλλέγονται και υποβάλλονται σε κατάλληλη επεξεργασία πριν από την απόρριψή τους. Με καταδικαστική απόφαση, το ΔΕΕ το 2020 διαπίστωσε τη μη συμμόρφωση σε 31 οικιστικές περιοχές (agglomerations). Πολλές περιοχές εξακολουθούν να μην διαθέτουν τις απαραίτητες εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυμάτων.
Στις 19 Απριλίου 2023, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απέστειλε επίσημη προειδοποίηση στην Κύπρο, καλώντας τη χώρα να εφαρμόσει αποτελεσματικά την απόφαση του ΔΕΕ του 2020. Η Επιτροπή εξέφρασε ανησυχία για την αργή πρόοδο, έθεσε προθεσμία για συμμόρφωση και ενδέχεται να παραπέμψει εκ νέου την υπόθεση στο ΔΕΕ, προτείνοντας την επιβολή χρηματικών κυρώσεων.
Η Κύπρος αντιμετωπίζει πολλαπλές διαδικασίες επί παραβάσει από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στους τομείς της ποιότητας του αέρα, της κλιματικής πολιτικής και της ενέργειας:
• Ποιότητα Αέρα (Οδηγία 2016/2284): Τον Ιανουάριο 2023, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ξεκίνησε διαδικασία παραβίασης κατά της Κύπρου για υπέρβαση των ορίων εκπομπών πέντε βασικών ρύπων. Τον Νοέμβριο 2023 εκδόθηκε αιτιολογημένη γνώμη, επιβεβαιώνοντας ότι η χώρα δεν τήρησε τις δεσμεύσεις της για μείωση των εκπομπών.
• Κλίμα και Ενέργεια - Εθνικά Σχέδια για την Ενέργεια και το Κλίμα (NECPs): Τον Νοέμβριο 2024, η Επιτροπή απέστειλε προειδοποιητική επιστολή στην κυπριακή κυβέρνηση επειδή δεν υπέβαλε την τελική επικαιροποιημένη έκδοση του NECP, όπως απαιτείται από τον Κανονισμό για τη Διακυβέρνηση της Ενεργειακής Ένωσης και της Δράσης για το Κλίμα.
• Εκπομπές από την Αεροπορία - Οδηγία για το ETS (2023/958): Η κυπριακή κυβέρνηση πολύ πρόσφατα, στις 7 Μαΐου 2025 έλαβε επίσης αιτιολογημένη γνώμη για τη μη ενσωμάτωση της Οδηγίας για το Σύστημα Εμπορίας Εκπομπών της ΕΕ στον τομέα της αεροπορίας, η οποία στοχεύει στη μείωση των αερίων του θερμοκηπίου. Έπρεπε να ενσωματωθεί σε νόμο από τον Δεκέμβριο του 2023.
Οι εξελίξεις αυτές καταδεικνύουν σοβαρά και συνεχιζόμενα προβλήματα συμμόρφωσης της Κύπρου με βασικές υποχρεώσεις της περιβαλλοντικής και κλιματικής πολιτικής της ΕΕ.
Με βάση πρόσφατη νομολογία για υπόθεση ΧΑΔΑ σε βάρος της Κροατίας το ΔΕΕ επέβαλε εφάπαξ πρόστιμο €1.000.000 και ημερήσιο πρόστιμο €6.500 ανά ημέρα συνεχιζόμενης μη συμμόρφωσης από 7/3/2025. Το ύψος του προστίμου όμως, δυνατόν να είναι διαφορετικό και πιο βαρύ για την Κύπρο καθώς η Κροατία εντάχθηκε στην ΕΕ 9 χρόνια μετά την Κύπρο, το 2013.
Με βάση τα πιο πάνω γεγονότα:
1. Η κυπριακή κυβέρνηση δεν αποδεικνύει εμπράκτως τη δέσμευσή της για τη βιώσιμη ανάπτυξη και την προστασία του περιβάλλοντος.
2. Συχνά συμβαίνει το αντίθετο, δηλαδή παραβιάζει σημαντικές Οδηγίες της ΕΕ για τις οποίες αντιμετωπίζει καταδίκες από το ΔΕΕ ή βρίσκεται στο τελικό στάδιο καταδίκης και επιβολής προστίμων.
3. Παρά τις συνεχείς προειδοποιήσεις δεν συμμορφώνεται σε σειρά από κρίσιμα θέματα που αφορούν την προστασία του περιβάλλοντος και τη βιώσιμη ανάπτυξη.
4. Ειδικά για τους ΧΑΔΑ στον Κοτσιάτη και το Βατί, η Κύπρος έχει καταδικαστεί από το ΔΕΕ και τώρα η Επιτροπή ζητά να της επιβληθεί χρηματικό πρόστιμο.
5. Η άρνησή της να συμμορφωθεί συνιστά κίνδυνο για την ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον.
6. Ο ισχυρισμός ότι η κυπριακή κυβέρνηση τηρεί πιστά χρονοδιαγράμματα είναι παραπλανητικός.
7. Η Κύπρος παραβιάζει όλα τα χρονοδιαγράμματα που υποσχέθηκε εδώ και χρόνια.
8. Της δόθηκαν πολλαπλές παρατάσεις και προειδοποιήσεις. Ειδικά για τους ΧΑΔΑ στο Βατί και τον Κοτσιάτη, η κυπριακή κυβέρνηση δεν συμμορφώνεται από το 2004, δηλαδή εδώ και 21 χρόνια.
9. Όταν η κυβέρνηση Χριστοδουλίδη ανακοίνωσε ένα σχέδιο δράσης, είχαν περάσει 18 μήνες από την ανάληψη της εξουσίας. Λαμβάνοντας υπόψη τα δικά της χρονοδιαγράμματα, προκύπτουν καθυστερήσεις ενός έτους για τον Κοτσιάτη και τριών μηνών για το Βατί. Αυτό ισοδυναμεί με καθυστερήσεις που φθάνουν σε 30 μήνες για τον Κοτσιάτη και τουλάχιστον 21 μήνες για το Βατί.
10. Τα προηγούμενα χρονοδιαγράμματα που γνωστοποιήθηκαν τον Δεκέμβριο δεν τηρούνται. Μεσολάβησαν μόλις 4 μήνες και παρουσιάζουν ήδη απόκλιση.
11. Τα νέα χρονοδιαγράμματα που τώρα ανακοινώθηκαν δεν κρίθηκαν επαρκή. Ο εκπρόσωπος της Επιτροπής Maciej Berestecki, δήλωσε στο CIREN πως «λαμβάνοντας υπόψη τη χρονική διάρκεια της παράβασης, περαιτέρω αναβολές δεν είναι αποδεκτές».
12. Η ανακοίνωση του ΥΓΑΑΠ στις 7 Μαΐου 2025 παρασιωπεί εντελώς το γεγονός ότι η Κύπρος κινδυνεύει πλέον με χρηματικές κυρώσεις.
13. Το επιχείρημα ότι η Κύπρος «παρεκκλίνει εδώ και χρόνια» είναι έωλο γιατί οι κυβερνήσεις παραβιάζουν το ενωσιακό δίκαιο, ενώ οι πολίτες πληρώνουν το τίμημα σε βάρος του περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας, ενώ θα πληρώσουν και πρόστιμο.
14. Η ΕΕ αντιμετωπίζει τα κράτη μέλη με άξονα την κυβερνητική συνέχεια. Ο επικεφαλής της τωρινής κυβέρνησης, Νίκος Χριστοδουλίδης υπηρέτησε κρίσιμα πόστα ως μέλος και των δύο προηγούμενων κυβερνήσεων υπό τον Νίκο Αναστασιάδη, ως κυβερνητικός εκπρόσωπος (2014-2018) και υπουργός Εξωτερικών (2018-2022).
Σημειώνεται ότι ο αρμόδιος υπουργός Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος (2013-2018), ήταν ο νυν επίτροπος Αλιείας Κώστας Καδής. Τώρα ο Κ. Καδής είναι μέλος της Επιτροπής που ζητά από το ΔΕΕ να επιβάλει χρηματικό πρόστιμο!
O βουλευτής των Πρασίνων Χαράλαμπος Θεοπέμπτου υποστηρίζει ότι η Κύπρος βρίσκεται υπό την απειλή επιβολής χρηματικών κυρώσεων «γιατί κανένας δεν ασχολήθηκε σοβαρά με τη σωστή διαχείριση των αποβλήτων και (οι διαδοχικές κυβερνήσεις) προσποιούνταν ότι όλα είναι υπό έλεγχο». Αναφέρει επίσης ότι η Κύπρος αντιμετωπίζει σε συναφή ζητήματα «έντεκα διαδικασίες επί παραβάσει» και προειδοποιεί ότι «η επόμενη προσφυγή της Επιτροπής στο ΔΕΕ εναντίον της Κύπρου για χρηματικές κυρώσεις θα αφορά τα αποχετευτικά συστήματα που υποσχεθήκαμε ότι θα κάνουμε και δεν τα κάναμε».
Η ετυμηγορία: Παραπλανητική
Η ανασκόπηση των πραγματικών στοιχείων δείχνει ότι οι ισχυρισμοί της κυπριακής κυβέρνησης είναι παραπλανητικοί στο ειδικό ζήτημα της μη συμμόρφωσης με το ενωσιακό δίκαιο για τα απόβλητα και γενικότερα σε σχέση με τo επίπεδο δέσμευσή της για την προστασία του περιβάλλοντος.
Τα γεγονότα αναδεικνύουν ένα διαρκές μοτίβο καθυστερήσεων, το οποίο εμποδίζει την εναρμόνιση της Κύπρου με την περιβαλλοντική νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με απτά ρίσκα για τη δημόσια υγεία και το περιβάλλον.
Εδώ και αρκετά χρόνια, οι κυπριακές αρχές βάζουν συνεχώς νέα χρονοδιαγράμματα.
Η προσέγγιση επί της παρούσας κυβέρνησης δεν έχει αλλάξει κι ας έχουν περάσει 21 χρόνια από την ένταξη. Στο μέσο της θητείας της παρουσιάζει τα ίδια παθογενή φαινόμενα: αναβλητικότητα, καθυστερήσεις, χρονοδιαγράμματα που δεν τηρούνται.
Το αποτέλεσμα αυτής της επίμονης μη συμμόρφωσης αποτυπώνεται σε:
• Καταδίκες από το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ)
• Συνεχιζόμενες διαδικασίες παραβίασης από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και
• την απειλή επιβολής σημαντικών χρηματικών προστίμων.
EMIF
Το CIREN υλοποιεί το πρόγραμμα «Αντιμετώπιση των ψευδών ειδήσεων και της προπαγάνδας σε νησιωτικά κράτη» με την υποστήριξη του European Media and Information Fund (EMIF). Την αποκλειστική ευθύνη για οποιοδήποτε περιεχόμενό του φέρουν οι συντάκτες του πρoγράμματος και αυτό ενδέχεται να μην αντανακλά κατ’ ανάγκην τις θέσεις του EMIF και των εταίρων του Ταμείου, του Ιδρύματος Calouste Gulbenkian και του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημιακού Ινστιτούτου.