Καταλυτική θεωρείται η ρίψη επιβραδυντικού υλικού από τα δύο ισραηλινά C-130 που πέταξαν πάνω από το Όμοδος το βράδυ της Τετάρτης, ενισχύοντας τις κυπριακές προσπάθειες κατάσβεσης της μεγάλης πυρκαγιάς, αλλά πρωτίστως να προστατευτεί από τυχών εξάπλωση φωτιάς, το Τρόοδος.
Τα χημικά επιβραδυντικά πυρκαγιών είναι ειδικά διαμορφωμένα μίγματα, συνήθως με βάση φωσφορικά άλατα αμμωνίου, που δημιουργούν προστατευτική ζώνη μπροστά από το μέτωπο της φωτιάς, μειώνοντας την έντασή της και επιτρέποντας στις επίγειες δυνάμεις να παρέμβουν αποτελεσματικά
Τέτοιου τύπου υλικά χρησιμοποιούνται εκτενώς σε χώρες όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Αυστραλία, και διάφορες ευρωπαϊκές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Ιταλίας, Ισπανίας και Γαλλίας – ειδικά σε περιπτώσεις όπου το νερό μόνο δεν επαρκεί ή όταν απαιτείται ανάσχεση σε περιαστικές και ορεινές ζώνες
Το πιο γνωστό παράδειγμα είναι η σειρά προϊόντων Phos‑Chek (π.χ. LC‑95A), που παρασκευάζεται στην Αμερική και περιέχει διαλύτες φωσφορικών και θειικών αλάτων, πηκτικά στοιχεία και φυσικές χρωστικές – χαρακτηριστική είναι η κόκκινη απόχρωση που βοηθά στον οπτικό εντοπισμό της ρίψης από αέρος
Οι αεροπορικές επιχειρήσεις χρησιμοποιούν κυρίως αεροσκάφη τύπου Ι (με ικανότητα άνω των 12.000 λίτρων) ή τύπου ΙΙ (4.000–12.000 λίτρα), τα οποία, ρίχνοντας το επιβραδυντικό – ή και επιβραδυντικό με νερό – δημιουργούν μια ζώνη που “πυροδοτείται” ελέγχοντας το μέτωπο πριν πλησιάσει σε σπίτια ή οικισμούς
Η χρησιμότητα του επιβραδυντικού έγκειται στη θεαματική επίδρασή του στην επιβράδυνση του ρυθμού καύσης – ακόμα και αφότου το νερό εξατμιστεί – διευκολύνοντας την επέμβαση του επίγειου προσωπικού και μειώνοντας την ανάγκη για συνεχή ρίψη νερού ή χρωστικών
Ωστόσο, χρήζει προσοχής
Μελέτες στις ΗΠΑ και την Αυστραλία αναφέρουν ότι περιοχές κοντά σε ρεύματα υδάτων μπορούν να δέχονται αυξημένες συγκεντρώσεις φωσφορικών, ακόμη και βαρέων μετάλλων (όπως κάδμιο, χρώμιο, βανάδιο), με πιθανές επιπτώσεις σε υδρόβιους οργανισμούς
Γι’ αυτό συνήθως απαγορεύονται οι ρίψεις κοντά σε ευαίσθητα οικοσυστήματα, εκτός αν υπάρχει άμεσος κίνδυνος για ανθρώπινες ζωές ή περιουσίες
Σημασία για την Κύπρο
Η χρήση επιβραδυντικού απόψε στο Όμοδος ενισχύει σημαντικά τις προσπάθειες της επίγειας πυρόσβεσης, δημιουργώντας ζωτικής σημασίας χρόνο και ζώνη προστασίας. Πρόκειται για μία μέθοδο που έχει αποδειχθεί αποδοτική διεθνώς, αλλά απαιτεί προσεκτικό σχεδιασμό ώστε να ελαχιστοποιεί πιθανές περιβαλλοντικές επιπτώσεις.