Βαρύ αποτύπωμα άφησε η φονική πυρκαγιά στην ορεινή Λεμεσό, όχι μόνο για τις ανθρώπινες απώλειες και την οικολογική καταστροφή, αλλά και για τα ερωτήματα που αναδύονται σε σχέση με τη διαχείριση της κρίσης και την αποτελεσματικότητα των εναέριων μέσων. Παρ' όλο που ανακοινώθηκε πως τα πτητικά μέσα στάλθηκαν έγκαιρα για την καταπολέμηση της φωτιάς, κάτοικοι από χωριά της περιοχής καταγγέλλουν ότι, είτε δεν είδαν ελικόπτερο ή αεροπλάνο πάνω από τα σπίτια τους τις κρίσιμες ώρες, είτε υπήρξε εμφανής καθυστέρηση στην πρώτη επέμβαση από αέρος, με αποτέλεσμα οι φλόγες να είχαν ήδη πάρει ανεξέλεγκτες διαστάσεις.
Τελικά, πόσα ήταν;
Σύμφωνα με όσα είπε ο Αρχηγός της Εθνικής Φρουράς, Αντιστράτηγος Γεώργιος Τσιτσικώστας, ενώπιον της Βουλής την Τρίτη, την πρώτη ημέρα της πυρκαγιάς, δηλαδή στις 23 Ιουλίου, πέταξαν συνολικά 13 έμφορτα πτητικά μέσα. Συγκεκριμένα, όπως πληροφορήθηκε ο «Π», πέταξαν έξι air-tractor που βρίσκονται στην Κύπρο με σύμβαση, τέσσερα ελικόπτερα που είναι στην Κύπρο με συμφωνία γέφυρας (δηλαδή μηνιαία συμφωνία), δύο ορδανικά air-tractor που βρίσκονται στην Κύπρο μετά από διακρατική συμφωνία και ένα ελικόπτερο Chinook των Βρετανικών Βάσεων. Τη δεύτερη ημέρα της φονικής πυρκαγιάς, δηλαδή 24 Ιουλίου, τα πτητικά μέσα αυξήθηκαν σε 21. Συγκεκριμένα επιχείρησαν, πέραν των 13ων πιο πάνω πτητικών, και δύο αιγυπτιακά Chinook, δύο ισραηλινά C130, δύο ιορδανικά ελικόπτερα, ένα της Αστυνομίας και ένα των Βρετανικών Βάσεων.
Τι είπε ο Αρχηγός της ΕΦ
Στη συνεδρίαση των τριών Επιτροπών την Τρίτη στη Βουλή, ο Αρχηγός της Εθνικής Φρουράς, Γεώργιος Τσιτσικώστας, υποστήριξε ότι η ενεργοποίηση των μέσων έγινε μέσα σε ένα λεπτό από τη λήψη εντολής (13:49 - 13:50), ενώ η πρώτη ρίψη πραγματοποιήθηκε στις 14:18. Επεσήμανε ωστόσο ότι τα πτητικά μέσα της Κυπριακής Δημοκρατίας δεν μπορούν να σταματήσουν μια μεγάλη φωτιά -όπως αυτή στην ορεινή Λεμεσό- όταν αυτή πάρει διαστάσεις. Όπως είπε, είναι χρήσιμα για να περιορίσουν την εξάπλωση, αλλά δεν μπορούν να καταστείλουν τη φλόγα όταν ξεφύγει από τον έλεγχο, σημειώνοντας ότι το ουσιαστικό στοιχείο στον έλεγχο των πυρκαγιών είναι η αντιμετώπιση της πρώτης εστίας. Όπως ανέφερε ο Αρχηγός της ΕΦ, «τα πτητικά μέσα που διαθέτουμε είναι ιδανικά για την πρόληψη της εξάπλωσης, αλλά όταν η πυρκαγιά αποκτά μέγεθος, αποδεικνύονται ανεπαρκή». Επεσήμανε επίσης ότι η διαφορά στην πυρκαγική ένταση (π.χ. 10 τετραγωνικά σε σχέση με 2,29) καθιστά εμφανή τα όρια της οργάνωσης και αποτελεσματικότητας. Παράλληλα, δήλωσε ότι «όλα τα διαθέσιμα μέσα ενεργοποιήθηκαν εκείνη την ημέρα, αλλά μια ατυχής συγκυρία — όπως η απουσία των ιορδανικών αεροσκαφών λόγω rotation του πληρώματος — περιόρισε τις επιχειρησιακές δυνατότητες». Επιπρόσθετα, τόνισε ότι η συνδρομή ξένων χωρών ήταν ουσιαστική, με συνολικά 650 ρίψεις, χωρίς προηγούμενο αριθμό τέτοιων επιχειρήσεων. Ο κ. Τσιτσικώστας τόνισε πως έχει γίνει σημαντική πρόοδος την τελευταία χρονιά, επισημαίνοντας ότι η Εθνική Φρουρά αναβαθμίστηκε σε σχέση με μελλοντική αξιοποίηση των πτητικών μέσων. Ασκήσεις όπως η «ΠΥΡΣΟΣ» στις 16 Μαΐου και ο στρατηγικός σχεδιασμός ενίσχυσαν την επιχειρησιακή ετοιμότητα.
