Αγώνας δρόμου για φοιτητική στέγη στην Κύπρο, καθώς εκατοντάδες οικογένειες προσπαθούν να εξασφαλίσουν κατάλυμα για τα παιδιά τους ενόψει της έναρξης της νέας ακαδημαϊκής χρονιάς. Η άνοδος των ενοικίων τα τελευταία χρόνια σε συνδυασμό με τη μικρή προσφορά έχουν κάνει την αναζήτηση στέγης σχεδόν έναν μικρό άθλο. Πρακτικά ομιλούντες πριν αποφασίσεις να πας στο Πανεπιστήμιο θα πρέπει να εχεις προϋπολογισμό για ενοικίαση διαμερίσματος. Στο πλαίσιο αυτό, μια νέα τάση εμφανίζεται μεταξύ των φοιτητών, που πλέον στρέφονται στη συγκατοίκηση, κάτι που παλιότερα ήταν σπάνιο για Κύπριους φοιτητές, σε αντίθεση με το εξωτερικό όπου η πρακτική είναι συνηθισμένη.
Οι τιμές στη Λεμεσό, που έχει καταστεί η πιο ακριβή φοιτητουπόλη της Κύπρου, προκαλούν εντύπωση, αν και, σύμφωνα με τον πρόεδρο του Συμβουλίου Εγγραφής Κτηματομεσιτών Μαρίνο Κυναιγείρου, η αγορά δείχνει σημάδια σταθεροποίησης, χωρίς σημαντικές αυξήσεις, παρά τη συνεχιζόμενη ζήτηση. Σύμφωνα με τα στοιχεία που παραχώρησε στην εφημερίδα μας ο κ. Κυναιγείρου, τα ενοίκια για διαμέρισμα ενός υπνοδωματίου κυμαίνονται από €500 έως €550 στην Πάφο και τη Λάρνακα, €600-€650 στη Λευκωσία έως €1.000 στη Λεμεσό, ενώ για τρία υπνοδωμάτια ξεκινούν από €800 στην Πάφο και φτάνουν τις €2.000+ στη Λεμεσό.
Λεμεσός
Η Λεμεσός παραμένει η πιο ακριβή πόλη για στέγαση, κάτι που, σύμφωνα με τον κ. Κυναιγείρου, οφείλεται στη δυναμική οικονομική και επιχειρηματική ανάπτυξη της περιοχής. Η πόλη έχει καθιερωθεί ως διεθνές επιχειρηματικό κέντρο, προσελκύοντας εταιρείες και εξειδικευμένο προσωπικό από το εξωτερικό, με αποτέλεσμα η ζήτηση για ποιοτικές κατοικίες να υπερβαίνει την προσφορά.
Λευκωσία
Η πρωτεύουσα, με τον μεγαλύτερο αριθμό πανεπιστημίων στην Κύπρο, διατηρεί μια ζωντανή αγορά ενοικίων, ιδιαίτερα γύρω από εκπαιδευτικά ιδρύματα, ενώ, όπως είπε ο κ. Κυναιγείρου, «η ανάπτυξη νέων οικιστικών μονάδων και υποδομών για φοιτητές έχει συμβάλει στη συγκράτηση των τιμών, παρά τη συνεχή ζήτηση».
Πάφος
Όσον αφορά την Πάφο, ο κ. Κυναιγέιρου είπε ότι η λειτουργία φοιτητικών εστιών έχει βοηθήσει στην αποσυμφόρηση της αγοράς και στη συγκράτηση των τιμών, ακόμη και σε δημοφιλείς τουριστικές περιοχές.
Συγκατοίκηση
Η πίεση που καταγράφεται αναγκάζει πολλούς φοιτητές να αναζητούν στέγη σε περιφερειακές περιοχές ή να συγκατοικούν, μια πρακτική που τα τελευταία δύο με τρία χρόνια φαίνεται να έχει εδραιωθεί. Ενδεικτικά, στην ομάδα «Δίκτυο Ιδιωτικών Διαμερισμάτων ΤΕΠΑΚ» στο Facebook, δεν είναι σπάνιο οι νέοι να αναζητούν συγκάτοικο για να μειώσουν το κόστος, αφού οι φοιτητικές εστίες δεν επαρκούν για να καλύψουν όλες τις ανάγκες, ιδιαίτερα των πρωτοετών, και καθώς τα περισσότερα ιδρύματα δίνουν προτεραιότητα σε φοιτητές με οικονομικές δυσκολίες, ενώ το κόστος για ένα μονόκλινο δωμάτιο κυμαίνεται από 250 έως 350 ευρώ τον μήνα.
Η φωνή των φοιτητών
Για το ζήτημα της φοιτητικής στέγασης μίλησε στον «Π» ο Αλέξης Παναγιώτου, επικεφαλής της Προοδευτικής Κίνησης Φοιτητών, επισημαίνοντας ότι το πρόβλημα με το υψηλό κόστος ενοικίων κοντά στις πανεπιστημιουπόλεις εντοπίζεται κυρίως σε Λευκωσία και Λεμεσό. Όπως ανέφερε, δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις φοιτητών του Πανεπιστημίου Κύπρου που αναγκάζονται να αναζητήσουν στέγη σε πιο απομακρυσμένες περιοχές, όπως το Καϊμακλί, όπου τα ενοίκια είναι ελαφρώς χαμηλότερα. Στη Λεμεσό, ερωτηθείς για την ύπαρξη «φθηνότερων» καταλυμάτων που διαφημίζονται διαδικτυακά, όπως στα 500 ευρώ, σημείωσε ότι τέτοιες περιπτώσεις αφορούν συχνά μικρά στούντιο περίπου 30 τ.μ., σε απόσταση μισής ώρας από το πανεπιστήμιο. «Το ζητούμενο είναι οι φοιτητές να ζουν με αξιοπρέπεια. Και δεν είναι μόνο το ενοίκιο αλλά και το συνολικό κόστος διαβίωσης», τόνισε. Όσο αφορά το φαινόμενο της συγκατοίκησης παρατήρησε ότι «το 2019, όταν σπούδαζα στην Αθήνα, δεν υπήρχε περίπτωση Κύπριος φοιτητής να μοιραστεί διαμέρισμα. Όλοι έψαχναν για μονάρι. Σήμερα, η τάση αυτή εδραιώνεται. Δεν είναι κακή επιλογή, όμως δεν πρέπει να αποτελεί άλλοθι για τα υψηλά ενοίκια». Ο Αλέξης Παναγιώτου τόνισε ότι η κυβέρνηση βραχυπρόθεσμα μόνο μέσω της επιδοματικής πολιτικής μπορεί να παρέχει ανακούφιση, ωστόσο θα πρέπει να γίνουν μακροπρόθεσμα σχέδια.
Ο Χρίστος Φωτίου, πρόεδρος της Εκτελεστικής Επιτροπής της ΦΠΚ Πρωτοπορία, ανέφερε στον «Π» ότι το βασικό πρόβλημα δεν είναι η έλλειψη επιλογών αλλά η δυσκολία να βρει κάποιος διαμέρισμα σε λογικές τιμές.
«Το πρόβλημα δεν είναι να βρεις κάτι αλλά να βρεις κάτι οικονομικά προσιτό», ανέφερε ο Χρίστος Φωτίου, σημειώνοντας μάλιστα ότι οι τιμές των ενοικίων στη Λεμεσό και σε άλλες πόλεις οδηγούν κάποιους φοιτητές σε επιλογές συγκατοίκησης ή ακόμα και σε επιλογή πανεπιστημίου κοντά στον τόπο διαμονής τους, ώστε να αποφύγουν τα έξοδα στέγασης. «Υπάρχουν φοιτητές που αναγκάζονται να συγκατοικήσουν για να αντεπεξέλθουν οικονομικά», πρόσθεσε ο Χρίστος Φωτίου, προσθέτοντας ότι η ΦΠΚ Πρωτοπορία προσπαθεί να διευκολύνει τη διαδικασία, φέρνοντας σε επαφή φοιτητές και ιδιοκτήτες σπιτιών. «Οι φοιτητικές εστίες μπορούν να ανακουφίσουν αλλά δεν λύνουν το πρόβλημα πλήρως», σημείωσε και πρότεινε να δοθούν κίνητρα για τους ιδιώτες ώστε να επενδύσουν σε φοιτητικά διαμερίσματα, καθώς και για τη βελτίωση και διεύρυνση των υφιστάμενων σχεδίων προσιτής στέγης. «Το σχέδια ενοικίων τρέχουν ήδη αλλά πρέπει να ανταποκρίνονται και στην πραγματικότητα», σημείωσε.
Όσον αφορά τη Β’ Φάση των εστιών του Πανεπιστημίου Κύπρου, και οι δύο εκπρόσωποι των παρατάξεων επεσήμαναν την ανάγκη έναρξης των διαδικασιών ανέγερσης προς όφελος των φοιτητών του Πανεπιστημίου Κύπρου.
Πρύτανης ΤΕΠΑΚ
Από την πλευρά του, ο πρύτανης του ΤΕΠΑΚ Παναγιώτης Ζαφείρης δήλωσε ότι γνωρίζει τις δυσκολίες των φοιτητών και εφαρμόζει στοχευμένες πολιτικές στήριξης. Στη Λεμεσό διαθέτει 200 δωμάτια στις Φοιτητικές Εστίες Απολλωνία σε συνεργασία με την Αρχιεπισκοπή Κύπρου και 100 δωμάτια στο κέντρο της πόλης σε επιδοτούμενη τιμή. Επιπλέον, δαπανά ετησίως 800.000 ευρώ για επιδότηση στέγασης σε όσους δεν εξασφαλίζουν δωμάτιο στις εστίες, καλύπτοντας περίπου 300 φοιτητές με 250 ευρώ τον μήνα για 10 μήνες. Σε εξέλιξη βρίσκεται η δημιουργία νέων φοιτητικών εστιών στην περιοχή Βερεγγάρια, στα Πολεμίδια, χωρητικότητας 500 δωματίων, με ολοκλήρωση σε δύο χρόνια. Στην Πάφο, το Πανεπιστήμιο συνεργάζεται με τον Δήμο Πάφου για την εξασφάλιση 150 δωματίων σε δημοτικές εστίες με χαμηλό κόστος, καλύπτοντας όλους τους φοιτητές που υπέβαλαν αίτηση πέρσι. Συνολικά, περίπου 800 φοιτητές επωφελούνται σήμερα από τις στεγαστικές πολιτικές του ΤΕΠΑΚ, αριθμός που με την ολοκλήρωση των νέων εστιών μπορεί να φτάσει τους 1.300. Όλες οι παροχές γίνονται βάσει κοινωνικά στοχευμένων κριτηρίων, σε τιμές που κυμαίνονται περίπου στα 300–350 ευρώ τον μήνα, με στόχο κανένας φοιτητής να μην στερηθεί τη δυνατότητα σπουδών λόγω κόστους στέγασης.
