Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (Κομισιόν) αξιώνει από την Κυπριακή Δημοκρατία την επιστροφή ευρωπαϊκών κονδυλίων ύψους €4 εκατ. που μοιράστηκαν ως χορηγίες από κοινοτικά ταμεία στο πλαίσιο στήριξης του αμπελοοινικού τομέα, υποστηρίζοντας ότι αυτά δόθηκαν παράτυπα. Τα €4 εκατ. μοιράστηκαν σε δύο επιχειρηματίες για τη δημιουργία οινοποιείων. Το πρώτο οινοποιείο στο Όμοδος ανήκει στον μεγαλοδικηγόρο Χριστόδουλο Βασιλειάδη και το δεύτερο οινοποιείο στον Καλοπαναγιώτη ανήκει στον επιχειρηματία Γιαννάκη Παπαδούρη, ο οποίος, διετέλεσε επίτροπος Ανάπτυξης Ορεινών Κοινοτήτων επί διακυβέρνησης Νίκου Αναστασιάδη.
Η Κομισιόν απαιτεί την επιστροφή των χρημάτων από την Κυπριακή Δημοκρατία. Σύμφωνα με στοιχεία της Ελεγκτικής Υπηρεσίας που προέβη στη σχετική καταγγελία, για το οινοποιείο του Γ. Παπαδούρη καταβλήθηκαν ευρωπαϊκά κονδύλια ύψους €1.776.011 ενώ για το οινοποιείο του Χρ. Βασιλειάδη καταβλήθηκαν ευρωπαϊκά κονδύλια ύψους €2.201.084.
Στον αντίποδα, ο Κυπριακός Οργανισμός Αγροτικών Πληρωμών και τα εμπλεκόμενα Υπουργεία Γεωργίας και Εμπορίου (Υπηρεσία Βιομηχανίας και Τεχνολογίας) υποστηρίζουν ότι, δεν έγιναν παρατυπίες και ότι ορθά και καθόλα νομότυπα έλαβαν οι δύο υπό αναφορά επιχειρηματίες τις ευρωπαϊκές χορηγίες για τη δημιουργία οινοποιείων. Συνεπώς, στην περίπτωση που η Γενική Διεύθυνση Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης (DG AGRI) της Κομισιόν δεν πεισθεί για τη νομιμότητα της διαδικασίας, τότε, η Κυπριακή Δημοκρατία θα υποχρεωθεί να επιστρέψει τις χορηγίες που κατέβαλε για τη δημιουργία των δύο οινοποιείων. Δηλαδή, το κόστος θα το επωμισθούν οι φορολογούμενοι πολίτες.
Κλιμάκιο της OLAF στην Κύπρο
Η απαίτηση της Κομισιόν για επιστροφή των €4 εκατ. προέκυψε κατόπιν διερεύνησης των δύο υποθέσεων από την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF) στη βάση στοιχείων που έθεσε ενώπιόν της η Ελεγκτική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας κατά το έτος 2021.
Συγκεκριμένα, η Ελεγκτική Υπηρεσία διαβίβασε στην OLAF τις δύο εκθέσεις που δημοσιοποίησε το 2019 και το 2021 για τα δύο συγκεκριμένα οινοποιεία. Αυτό έγινε, αφού οι αρμόδιες κρατικές υπηρεσίες απέρριψαν τα ευρήματα της Ελεγκτικής Υπηρεσίας ως ανυπόστατα.
Στο πλαίσιο διερεύνησης των καταγγελιών της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, κλιμάκιο της OLAF βρέθηκε στην Κύπρο με σκοπό τη συλλογή μαρτυρικού υλικού, το οποίο περιλάμβανε και καταθέσεις από δημόσιους λειτουργούς.
Προβληματικές επιχειρήσεις…
Η OLAF ενημέρωσε, πρόσφατα, την Ελεγκτική Υπηρεσία που προέβη στις καταγγελίες ότι, οι υποψίες της για παρατυπίες από πλευράς κρατικών υπηρεσιών αποδείχθηκαν βάσιμες. Υιοθέτησε, δηλαδή, τα ευρήματα των λειτουργών της Ελεγκτικής Υπηρεσίας που αποφάνθηκαν ότι, οι εταιρείες των Βασιλειάδη και Παπαδούρη δεν εδικαιούνταν να λάβουν χορηγία από ευρωπαϊκά ταμεία, διότι, θα έπρεπε να είχαν αξιολογηθεί ως προβληματικές με βάση τις οικονομικές τους καταστάσεις. Θέση την οποία απορρίπτουν οι αρμόδιες κρατικές υπηρεσίες.
Ειδικότερα, για την εταιρεία του Χρ. Βασιλειάδη, οι λειτουργοί της Ελεγκτικής Υπηρεσίας αναφέρουν στην έκθεσή τους που δημοσιοποίησαν στις 18/10/2019 και τα εξής:
Δεν αξιολογήθηκε η οικονομική κατάσταση της εταιρείας για σκοπούς εξακρίβωσης εάν αυτή ενέπιπτε στον ορισμό της «προβληματικής επιχείρησης» κατά τον ουσιώδη χρόνο υποβολής των τριών αιτήσεων συμμετοχής έτσι ώστε να τεκμηριωθεί η επιλεξιμότητά της για χορήγηση οικονομικής ενίσχυσης σύμφωνα με τους όρους εφαρμογής του μέτρου. Επισημάνθηκε ότι, με βάση τα στοιχεία που είχαν υποβληθεί από την αιτήτρια εταιρεία κατά την ημερομηνία υποβολής των τριών αιτήσεων συμμετοχής της θα έπρεπε να είχε χαρακτηριστεί ως «προβληματική» κατά την έννοια των σχετικών κοινοτικών κατευθυντήριων γραμμών και συνεπώς, οι αιτήσεις της θα έπρεπε να είχαν απορριφθεί».
Τα αρχιτεκτονικά σχέδια του έργου κατεδείκνυαν ότι, το μεγαλύτερο μέρος της έκτασης των καλυμμένων και ακάλυπτων χώρων του έργου θα εξυπηρετούσε υπηρεσίες που δεν σχετίζονται με την οινοποίηση και δεν προνοούνται στο θεσμικό πλαίσιο που διέπει τη λειτουργία του μέτρου π.χ. χώροι υπνοδωματίων, spa και κολυμβητική δεξαμενή τα οποία εξυπηρετούν ιδιωτικούς σκοπούς, χώροι διαλέξεων γενικού περιεχομένου, χώροι εστιατορίου και κουζίνας και ακάλυπτοι χώροι για τη διοργάνωση κοινωνικών εκδηλώσεων.
Για την εταιρεία του Γ. Παπαδούρη, οι λειτουργοί της Ελεγκτικής Υπηρεσίας αναφέρουν στην έκθεσή τους που δημοσιοποιήθηκε στις 12/4/2021 τα εξής: «Δεν αξιολογήθηκε η οικονομική κατάσταση της εταιρείας για σκοπούς εξακρίβωσης εάν αυτή ενέπιπτε στον ορισμό της «προβληματικής επιχείρησης» κατά τον ουσιώδη χρόνο υποβολής των δύο αιτήσεων συμμετοχής έτσι ώστε να τεκμηριωθεί ότι πληρούσε τις προϋποθέσεις συμμετοχής στο υπό αναφορά μέτρο για χορήγηση οικονομικής ενίσχυσης. Επισημάναμε ότι, με βάση τα στοιχεία που είχαν υποβληθεί, η αιτήτρια εταιρεία, κατά την ημερομηνία υποβολής των δύο αιτήσεων συμμετοχής της, θα έπρεπε να είχε χαρακτηριστεί ως «προβληματική», κατά την έννοια των σχετικών κοινοτικών κατευθυντήριων γραμμών και συνεπώς οι αιτήσεις της θα έπρεπε να είχαν απορριφθεί».
Καμία υπόνοια για απάτη
Σύμφωνα με την ενημέρωση που έτυχε η Ελεγκτική Υπηρεσία από την ίδια την OLAF, από την έρευνα που διενήργησε δεν διαπιστώθηκε να διαπράχθηκε οποιαδήποτε παρατυπία ή και απάτη από πλευράς των αιτητών-επιχειρηματιών Χρ. Βασιλειάδη και Γ. Παπαδούρη και των εταιρειών τους. Δηλαδή, δεν προσπάθησαν να εξαπατήσουν το κράτος για να εξασφαλίσουν τις χορηγίες. Η θέση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας που υιοθέτησε η OLAF είναι ότι, οι αρμόδιες κρατικές υπηρεσίες κακώς μοίρασαν χορηγίες από ευρωπαϊκά κονδύλια στις εταιρείες των δύο επιχειρηματιών, διότι, δεν τις δικαιούνταν.
Σε διαβούλευση με Κομισιόν
Όπως επιβεβαιώσαμε χθες, βρίσκεται σε εξέλιξη διαβούλευση μεταξύ της Γενικής Διεύθυνσης Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης και των αρμόδιων κρατικών υπηρεσιών, με τις τελευταίες να επιδιώκουν να κλείσουν τις δύο υποθέσεις με την Κομισιόν -αν είναι δυνατόν- χωρίς επιστροφή χρημάτων από τα €4 εκατ. που καταβλήθηκαν, συνολικά, ως χορηγίες από ευρωπαϊκά ταμεία στα δύο οινοποιεία.
