Αποδεκτό έγινε το αίτημα της Ελλάδας για να ενταχθεί και η νότια πλευρά της Ευρώπης στο σύστημα προστασίας απέναντι σε εχθρικά drones, καθώς όπως δήλωσε το βράδυ της Τετάρτης (1/10) η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στη συνέντευξη Τύπου μετά τη Σύνοδο Κορυφής στην Κοπεγχάγη, το «τείχος προστασίας» σχεδιάζεται για την άμυνα όλης της ηπείρου και επομένως και για τη νότια πλευρά της.
Αναμφισβήτητα πρόκειται για μια σπουδαία επικράτηση των θέσεων της Αθήνας, με τον Έλληνα πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, να αποχωρεί από τη Δανία, έχοντας πετύχει τον στόχο που είχε θέσει και πριν από τη Σύνοδο.
Σημειώνεται πως κατά τις εργασίες της άτυπης Συνόδου Κορυφής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και συγκεκριμένα στο πλαίσιο της συζήτησης για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής άμυνας, ο Κυριάκος Μητσοτάκης επισήμανε την ανάγκη η Ευρώπη να προστατεύσει και τα νότια σύνορά της εκτός από τα ανατολικά, μέρος της πρότασης που είχε υποβάλει τον Μάιο του 2024 από κοινού με τον πρωθυπουργό της Πολωνίας Ντόναλντ Τουσκ για τη δημιουργία μιας ευρωπαϊκής ασπίδας αεράμυνας με ευρωπαϊκή χρηματοδότηση.
Η επιβεβαίωση της Φον ντερ Λάιεν
«Όλοι συμφωνούμε ότι χρειαζόμαστε μια πραγματική αλλαγή στον τρόπο με τον οποίο η Ευρώπη σκέφτεται και ενεργεί στον τομέα της άμυνας. Συμπεριλαμβανομένου ενός ακριβούς, πανευρωπαϊκού σχεδίου. Σήμερα συζητήσαμε τον χάρτη πορείας της Ευρώπης για την ετοιμότητα του 2030, με σαφή ορόσημα και στόχους. Γιατί μόνο ό,τι μετριέται, γίνεται πράξη», τόνισε η Φον ντερ Λάιεν, επιβεβαιώνοντας ότι στο σχέδιο της ΕΕ είναι πλέον μία πανευρωπαϊκή αντι- drone «ασπίδα».
«Υπάρχει μια σαφής αίσθηση επείγοντος, επειδή η διατήρηση της ειρήνης ήταν ανέκαθεν βασικό καθήκον της Ευρωπαϊκής Ένωσης», είπε χαρακτηριστικά η πρόεδρος της Κομισιόν.
Όπως αναμενόταν, το ακανθώδες ζήτημα του πώς να ενισχυθεί η άμυνα και η ασφάλεια του μπλοκ ήταν η κύρια ημερήσια διάταξη, ωστόσο, όπως επισημαίνει το Politico,«δεν επιτεύχθηκαν επίσημες συμφωνίες», ενώ αναμένονται πραγματικές κρίσιμες συνομιλίες σε τρεις εβδομάδες στο επόμενο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις Βρυξέλλες στις 23-24 Οκτωβρίου.
Αναλυτικά η δήλωση της Φον ντερ Λάιεν στη συνέντευξη Τύπου:
«Καταρχάς, επιτρέψτε μου να εκφράσω την αλληλεγγύη της Ευρώπης προς τα κράτη μέλη των οποίων ο εναέριος χώρος έχει παραβιαστεί. Πολωνία, Ρουμανία, Εσθονία και πιο πρόσφατα Δανία. Αποτελούν μέρος υβριδικών πολεμικών τακτικών. Πρόκειται για απειλές που απαιτούν μια ισχυρή και αποφασιστική ευρωπαϊκή απάντηση.
Κάθε Ευρωπαίος πολίτης και κάθε τετραγωνικό εκατοστό της επικράτειάς μας πρέπει να είναι ασφαλές. Επομένως, πρέπει να παρέχουμε την ισχυρότερη αποτροπή. Σε μεγάλη κλίμακα και με ταχύτητα. Αυτό ήταν το επίκεντρο των συζητήσεών μας σήμερα. Το αίσθημα του επείγοντος είναι σαφώς κοινό. Επειδή η διατήρηση της ειρήνης ήταν πάντα βασικό καθήκον της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Τα καλά νέα είναι ότι οι τροχοί έχουν ήδη τεθεί σε κίνηση. Μια αύξηση επενδύσεων στην κοινή μας άμυνα είναι καθ' οδόν. Η επιτυχία του SAFE και των 150 δισεκατομμυρίων ευρώ που χρηματοδοτεί αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα.
Τώρα, χρειαζόμαστε ένα ακριβές, πανευρωπαϊκό σχέδιο για το πώς να καλύψουμε τα κενά σε δυνατότητες και πώς να προχωρήσουμε. Και πράγματι, αυτός είναι ο σκοπός του εγγράφου καθορισμού του πεδίου εφαρμογής που συζητήσαμε σήμερα. Επιτρέψτε μου να επισημάνω μερικά σημεία από αυτό το έγγραφο καθορισμού του πεδίου εφαρμογής.
Καταρχάς, στις δυνατότητες. Έχουμε ένα ενιαίο σύνολο δυνάμεων, που έχουν ανατεθεί σε διαφορετικές αποστολές - ΝΑΤΟ, ΕΕ, ΟΗΕ ή συνασπισμούς των προθύμων. Αλλά από τα λεγόμενά μου, καταλαβαίνετε ήδη ότι ύψιστης σημασίας είναι αυτές οι ένοπλες δυνάμεις και οι δυνατότητες να είναι διαλειτουργικές. Διαφορετικά, δεν μπορείτε να στείλετε τις ξεχωριστές αποστολές, τους διαφορετικούς τύπους στρατευμάτων.
Επομένως, σε στενή συνεργασία με το ΝΑΤΟ, εργαζόμαστε για τη διαλειτουργικότητα των δυνατοτήτων που θέλουμε να έχουμε. Ο Χάρτης Πορείας μας έως το 2030 θα καθορίσει όχι μόνο κοινούς στόχους, αλλά και συγκεκριμένα ορόσημα. Επειδή είναι θέμα χρόνου και μόνο ό,τι μετριέται, γίνεται. Για κάθε κρίσιμη δυνατότητα, θα προτείνουμε τους λεγόμενους συνασπισμούς δυνατοτήτων με το ηγετικό έθνος. Προκειμένου να διασφαλιστεί όχι μόνο η σωστή κλίμακα αλλά και η απαραίτητη ταχύτητα.
Δεύτερον, όσον αφορά τις ναυαρχίδες. Εδώ θέλω να επισημάνω την Ανατολική Πλευρική Παρακολούθηση. Αυτό το έργο στοχεύει στην αντιμετώπιση ολόκληρου του φάσματος των απειλών στα ανατολικά μας σύνορα. Ένα βασικό στοιχείο θα είναι το «τείχος από μη επανδρωμένα αεροσκάφη». Πρόκειται για ένα σύστημα για ταχεία ανίχνευση, αναχαίτιση και, εάν χρειαστεί, εξουδετέρωση. Εδώ βασιζόμαστε σε μεγάλο βαθμό στην εμπειρογνωμοσύνη της Ουκρανίας και, ως εκ τούτου, πρέπει να προχωρήσουμε γρήγορα – μαζί με την Ουκρανία και σε στενό συντονισμό με το ΝΑΤΟ.
Τρίτον, Αμυντική Βιομηχανική Ετοιμότητα. Χρειαζόμαστε μια ενισχυμένη, ανθεκτική και καινοτόμο Ευρωπαϊκή Αμυντική Βιομηχανία. Έχουμε λανσάρει το αμυντικό μας σύνολο για να απλοποιήσουμε τις διαδικασίες, να επιταχύνουμε ολόκληρη τη διαδικασία. Και αυτή η αμυντική βιομηχανία χρειάζεται ένα ισχυρό οικοσύστημα που να αποτελείται όχι μόνο από τη βιομηχανία, φυσικά, αλλά και από νεοσύστατες τεχνολογικές επιχειρήσεις. Υπήρξε μια ευρεία συζήτηση σχετικά με τη σημασία των νεοσύστατων επιχειρήσεων και του ακαδημαϊκού χώρου, όλοι τους είναι απαραίτητοι. Γι' αυτό προτείνουμε τη δημιουργία νέων Τεχνολογικών Συμμαχιών για τη σύνδεση των τεχνολογικών καινοτόμων με τους χρήστες της άμυνας. Αυτά είναι εν συντομία ορισμένα βασικά στοιχεία από το έγγραφο καθορισμού του πεδίου εφαρμογής. Σε δύο εβδομάδες, θα παρουσιάσουμε την πλήρη έκδοση στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.
Το τελευταίο μου σημείο αφορά την Ουκρανία. Μετά από περισσότερα από τρία χρόνια και επτά μήνες από την ολοκληρωτική εισβολή της Ρωσίας, η Ουκρανία συνεχίζει να αντιστέκεται σθεναρά. Ταυτόχρονα, η Ρωσία δέχεται αυξανόμενες οικονομικές πιέσεις. Και οι κυρώσεις μας λειτουργούν. Τα επιτόκια στη Ρωσία βρίσκονται στο 17%, ο πληθωρισμός είναι πολύ πάνω από 10%. Τουλάχιστον το 40% του ρωσικού προϋπολογισμού δαπανάται για την άμυνα φέτος. Το ΑΕΠ της Ρωσίας προβλέπεται να επιβραδυνθεί, από 4,3% το 2024 σε 0,9% το 2025. Αυτή είναι η στιγμή να αυξήσουμε περαιτέρω την πίεση στη Ρωσία. Για τον σκοπό αυτό, προτείναμε μια νέα προσέγγιση κυρώσεων: Δεν προσεγγίζουμε πλέον τις κυρώσεις σε σταδιακά βήματα - αλλά παρουσιάζουμε πολύ πιο ισχυρά μέτρα για την ενέργεια, τις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες και το εμπόριο. Αυτό είναι το 19ο πακέτο κυρώσεων που βρίσκεται στο τραπέζι αυτή τη στιγμή. Δεύτερον, πρέπει να παρέχουμε στρατιωτική βοήθεια στην Ουκρανία. Διότι αν συνεχίσουμε να πιστεύουμε ότι η Ουκρανία είναι η πρώτη γραμμή άμυνάς μας, και αυτό ισχύει: Τότε πρέπει να εντείνουμε τη στρατιωτική μας βοήθεια προς την Ουκρανία. Συγκεκριμένα, έχουμε συμφωνήσει με την Ουκρανία ότι συνολικά 2 δισεκατομμύρια ευρώ θα δαπανηθούν για μη επανδρωμένα αεροσκάφη. Αυτό επιτρέπει στην Ουκρανία να αυξήσει τις δυνατότητές της σε μη επανδρωμένα αεροσκάφη και θα επιτρέψει στην ΕΕ να επωφεληθεί από αυτήν την τεχνολογία. Ωστόσο, για μια πιο διαρθρωτική λύση για στρατιωτική υποστήριξη, χρειάζονται περισσότερα. Γι' αυτό έχουμε προτείνει την ιδέα του Δανείου Αποζημιώσεων που βασίζεται σε ακινητοποιημένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία. Το Δάνειο δεν θα εκταμιευθεί εφάπαξ, αλλά σε δόσεις και με όρους.
Και θα ενισχύσουμε τη δική μας αμυντική βιομηχανία διασφαλίζοντας ότι μέρος του Δανείου θα χρησιμοποιηθεί για προμήθειες στην Ευρώπη και με την Ευρώπη. Είναι σημαντικό ότι δεν θα υπάρξει κατάσχεση των περιουσιακών στοιχείων. Η Ουκρανία λαμβάνει αυτά τα δάνεια. Και η Ουκρανία πρέπει να αποπληρώσει τα δάνεια εάν η Ρωσία καταβάλλει αποζημιώσεις. Επειδή ο δράστης πρέπει να θεωρηθεί υπεύθυνος».
Μητσοτάκης: «Η Ευρώπη να προστατεύσει και τα νότια σύνορά της»
Λίγες ώρες νωρίτερα, ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης κατά τις εργασίες της άτυπης Συνόδου Κορυφής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στην Κοπεγχάγη, είχε επαναλάβει την ανάγκη η Ευρώπη να προστατεύσει και τα νότια σύνορά της εκτός από τα ανατολικά και συγκεκριμένα στο πλαίσιο της συζήτησης για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής άμυνας.
Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, ο Έλληνας πρωθυπουργός προσέθεσε ότι «πρέπει να πάρουμε το μήνυμα της Ουκρανίας», ως προς την κρίσιμη σημασία των νέων τεχνολογιών στο πεδίο και επεσήμανε ότι η Ευρώπη πρέπει να βρεθεί στην αιχμή των τεχνολογικών εξελίξεων στην άμυνα, και να αποκτήσει δική της παραγωγική δυνατότητα και καινοτομία.
Επίσης, τόνισε ότι η Ελλάδα κάνει ήδη προσπάθειες προς αυτή την κατεύθυνση, με το Ελληνικό Κέντρο Αμυντικής Καινοτομίας (ΕΛΚΑΚ).
«Έχει έρθει η ώρα η Ευρώπη να κινητοποιήσει πόρους για την άμυνα»
Νωρίτερα, ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, λίγο πριν την έναρξη της άτυπης συνόδου της ΕΕ που πραγματοποιείται στην Κοπεγχάγη τόνισε την ανάγκη να κινητοποιηθεί η Ευρώπη ώστε να διαθέσει πόρους για την Άμυνα, αλλά και να διευρύνει τις περιοχές ασφάλειας όχι μόνο στην Ανατολή, αλλά και στα νοτιοανατολικά σύνορα.
Ο πρωθυπουργός σημείωσε ότι «η χώρα ήταν πάντα υπέρ της αύξησης των αμυντικών δαπάνων και είμαστε από τις χώρες που δαπανούν το 3% του ΑΕΠ».
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης υποστήριξε ότι είναι θετικό γεγονός ότι η Ευρώπη έχει αποφασίσει να προχωρήσει την αντιπυραυλική προστασία και την δημιουργία θόλου για την προστασία από τα drones.
Μέτε Φρέντερικσεν: «Δεν με νοιάζει πώς θα λέγεται το σύστημα αντι-drones, αρκεί να λειτουργεί»
Την ίδια ώρα, η πρωθυπουργός της Δανίας, Μέτε Φρέντερικσεν, μιλώντας στους δημοσιογράφους, αμέσως μετά το τέλος της Συνόδου, επεσήμανε: «Τώρα οι αποφάσεις βρίσκονται στο χέρι μας. Συναντιόμαστε σε μια περίοδο κατά την οποία η Ρωσία έχει εντείνει τις επιθέσεις της στην Ουκρανία. Μας απειλούν, μας δοκιμάζουν και δεν θα σταματήσουν. Εξαρτάται από εμάς να εκτονώσουμε την κατάσταση στην Ουκρανία. Όλοι γνωρίζουν τώρα τι διακυβεύεται... ο κύριος στόχος μας είναι να οικοδομήσουμε μια Ευρώπη τόσο ισχυρή ώστε ο πόλεμος να μην αποτελεί απλώς επιλογή».
Και συνέχισε: «Όλοι γνωρίζουν πλέον ότι τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη έχουν αλλάξει ολόκληρη την ιδέα ενός πολέμου. Διασυνοριακά πρέπει να επενδύσουμε στην τεχνολογία των μη επανδρωμένων αεροσκαφών για την αντιμετώπιση των drones. Δεν με νοιάζει και πολύ το πώς πρέπει να το ονομάσουμε, αρκεί να λειτουργεί».
Πηγή: cnn.gr