Το πόρισμα της διοικητικής έρευνας που διατάχθηκε προ μηνών για το χάος που προκλήθηκε με τις ανακλήσεις οχημάτων που φέρουν τους αερόσακους takata, βρίσκεται στα χέρια του υπουργού Μεταφορών, Αλέξη Βαφεάδη. Όπως διαπιστώθηκε μέσα από την έρευνα που διενήργησε ο επικεφαλής της Διεύθυνσης Ελέγχου του Υπουργείου Μεταφορών, Κωνσταντίνος Κοτζιάπασιης, από το 2010 δεν υπήρχε καμία κρατική εποπτεία και έλεγχος όσον αφορά τις ανακλήσεις των οχημάτων που εισάγονταν στην Κύπρο ως μεταχειρισμένα από τρίτες χώρες και κυρίως, από Ιαπωνία και Σιγκαπούρη. Κοντολογίς, για τα τελευταία 14 χρόνια δεν ενημερώθηκαν ποτέ οι εκατοντάδες χιλιάδες ιδιοκτήτες αυτών των οχημάτων για τις ανακλήσεις που έγιναν όλα αυτά τα χρόνια από τις κατασκευάστριες εταιρείες και αφορούσαν ελαττωματικά ή και επικίνδυνα εξαρτήματα. Οι ευθύνες, βεβαίως, βοούν στο Τμήμα Οδικών Μεταφορών καθώς ενέγραφαν τα εν λόγω μεταχειρισμένα οχήματα από τρίτες χώρες για να κυκλοφορούν στην Κύπρο γνωρίζοντας ότι, σε περίπτωση επικίνδυνων ανακλήσεων οι ιδιοκτήτες δεν θα ενημερωθούν.
Πλέον, επαφίεται στον κ. Βαφεάδη να αποφασίσει κατά πόσο θα πρέπει να αναζητηθούν ευθύνες γι' αυτή την εγκληματική αμέλεια που φέρεται εκ πρώτης όψεως να βρίσκεται πίσω από τους θανάτους δύο νεαρών οδηγών, του Κυριάκου Όξινου και της Στυλιανής Γιωργαλλή. Σύμφωνα με τις ποινικές έρευνες που βρίσκονται σε εξέλιξη, ο θάνατός τους αποδίδεται στους αερόσακους takata.
Ο κ. Βαφεάδης σε χθεσινή συνέντευξη Τύπου επιβεβαίωσε αυτή την εγκληματική αμέλεια. Συγκεκριμένα, δήλωσε επί λέξει: «Οι ανακλήσεις ρυθμίζονται από την ευρωπαϊκή νομοθεσία και η διαχείρισή τους περιλήφθηκε στην εθνική μας νομοθεσία, το 2010, όταν εναρμονίστηκε με την ευρωπαϊκή. Από τότε έγιναν κάποιες προσπάθειες, μέσω εγκυκλίων του ΤΟΜ, να ρυθμιστεί η διαδικασία και να εφαρμοσθούν κανόνες υλοποίησης των ανακλήσεων. Σε όλη αυτήν την περίοδο, από το 2010 μέχρι σήμερα, δεν ρυθμίστηκαν ποτέ οι ανακλήσεις των αυτοκινήτων που εισάγονται από τρίτες χώρες χωρίς ευρωπαϊκή έγκριση τύπου. Στην Κύπρο είναι εγγεγραμμένα σήμερα περίπου 810.000 αυτοκίνητα εκ των οποίων τα μεταχειρισμένα είναι περίπου 442.000. Παρόλο που κάποιοι διανομείς παρακολουθούν τις ανακλήσεις και των μεταχειρισμένων αυτοκινήτων (χωρίς ευρωπαϊκή έγκριση τύπου), είναι λογικά παραδεκτό ότι, για μεγάλο αριθμό οι ιδιοκτήτες δεν τυγχάνουν ενημέρωσης για ανακλήσεις».
Η εγκύκλιος που το επιβεβαιώνει
Η τελευταία εγκύκλιος του ΤΟΜ που κυκλοφόρησε στις 21 Μαρτίου 2017 και αφορούσε τις ανακλήσεις οχημάτων αποτελεί την επιβεβαίωση του σκανδάλου. Στην εν λόγω εγκύκλιο ενώ παρατίθεται με πάσα λεπτομέρεια η διαδικασία που θα πρέπει να ακολουθείται για τις ανακλήσεις οχημάτων, δεν καθορίζει ποιο είναι το αρμόδιο πρόσωπο, νομικό ή φυσικό, που υπέχει υποχρέωσης να ενημερώνει για τυχόν ανακλήσεις τους χιλιάδες ιδιοκτήτες των οχημάτων που εισήχθησαν στην Κύπρο από τρίτες χώρες ως μεταχειρισμένα. Εξαιτίας αυτού του κενού στην εγκύκλιο του ΤΟΜ που δεν μετακύλησε την ευθύνη της πληροφόρησης για ανακλήσεις στα πρόσωπα που εισάγουν και πωλούν στην Κύπρο τα μεταχειρισμένα οχήματα από την Ιαπωνία και τη Σιγκαπούρη, ακόμη και σήμερα εξακολουθούν να κυκλοφορούν στους κυπριακούς δρόμους χιλιάδες οχήματα αυτής της κατηγορίας που τελούν υπό ανάκληση για διάφορους λόγους χωρίς, όμως, να το γνωρίζουν οι ιδιοκτήτες τους.
Να έχουν την έγνοια
Με δεδομένο, λοιπόν, ότι οι ιδιοκτήτες των οχημάτων που τα αγόρασαν μεταχειρισμένα από Ιαπωνία και Σιγκαπούρη ουδέποτε ενημερώθηκαν για τυχόν ανακλήσεις που εκκρεμούν στα αυτοκίνητά τους από το 2010 μέχρι και σήμερα, καλούνται να απευθυνθούν στις αντιπροσωπείες των κατασκευαστών για να ενημερωθούν κατά πόσο τα οχήματά τους υπόκεινται σε οποιαδήποτε ανάκληση. Να σημειωθεί ότι, κάποιες αντιπροσωπείες χρεώνουν γι' αυτή την πληροφόρηση. Παράλληλα, το ΤΟΜ καταβάλλει προσπάθειες για να εξευρεθούν τρόποι ώστε να τυγχάνει ενημέρωσης απευθείας από τους κατασκευαστές των οχημάτων για τις ανακλήσεις εξαρτημάτων προκειμένου να ενημερώνει το ίδιο τους ιδιοκτήτες των επηρεαζόμενων οχημάτων.
80.000 ανακλήσεις με takata
Το ΤΟΜ ανάρτησε χθες στην ιστοσελίδα του, τους αριθμούς εγγραφής και πλαισίου 80.000 οχημάτων που είναι σε ανάκληση για αντικατάσταση των αερόσακων takata. Από αυτά τα οχήματα, μόνο τα 138 καθηλώθηκαν και αυτά μετά από υπόδειξη των κατασκευαστών, Citroen (130) και Ford (8). Άλλα 138 οχήματα, μάρκας Mercedes, καθηλώθηκαν προληπτικά για να εξεταστούν τα φρένα τους. Και για τα 276 οχήματα έχει ανασταλεί από χθες το πιστοποιητικό καταλληλόλητας και ακυρώθηκε η άδεια κυκλοφορίας τους μέχρι να αντικατασταθούν τα προβληματικά εξαρτήματα. Όσον αφορά τους υπόλοιπους οδηγούς που τα οχήματα τους φέρουν αερόσακους takata αλλά δεν έχουν ακινητοποιηθεί, καλούνται να αποταθούν στις αντιπροσωπείες των κατασκευαστών για περαιτέρω ενημέρωση σχετικά με την επικινδυνότητα καθώς και για τη διευθέτηση ραντεβού για υλοποίηση της ανάκλησης.
Το ΤΟΜ ανακοίνωσε χθες ότι, έχει αναθεωρήσει τον χρόνο που δίνεται για τη συγκεκριμένη περίπτωση ολοκλήρωσης των ανακλήσεων για αερόσακους takata από 18 μήνες σε οκτώ μήνες. Η απόφαση αυτή βασίστηκε, αφενός, στην αποτίμηση κινδύνου των κατασκευαστών που αναδεικνύουν τον κίνδυνο αλλά δεν ακινητοποιούν τα οχήματα και στην πρακτική που εφαρμόζεται σε άλλες χώρες όπως η Γερμανία, η Αυστραλία και η Νέα Ζηλανδία που δίνουν χρόνο για την υλοποίηση της ανάκλησης όταν οι κατασκευαστές δεν επιβάλουν την ακινητοποίησή τους.
Καταληκτικά, για όσα οχήματα υπό ανάκληση αερόσακου δεν έχουν οδηγία ακινητοποίησης από τους κατασκευαστές, δίνεται χρόνος οκτώ μηνών για υλοποίησή της. Μέχρι τότε, καλούνται όλοι οι ιδιοκτήτες να λαμβάνουν μέτρα για περαιτέρω μείωση του κινδύνου όπως για παράδειγμα, να μετακινούνται όπου μπορούν με άλλα οχήματα και να λάβουν σοβαρά υπόψη τη σύσταση μη χρήσης που ανακοίνωσε το Υπουργείο Μεταφορών, τον περασμένο Δεκέμβριο.
Δωρεάν χρήση λεωφορείου
Για όσους ιδιοκτήτες αυτοκινήτων έχει επιβληθεί ακινητοποίηση οχήματος και για όσους επιλέξουν με δική τους πρωτοβουλία να ακινητοποιήσουν το όχημά τους εξαιτίας των αερόσακων takata, κατατέθηκε πρόταση στο Υπουργικό Συμβούλιο για παροχή δωρεάν μεταφοράς με λεωφορείο. H πρόταση Βαφεάδη αναμένεται να εγκριθεί στην αυριανή συνεδρία του Σώματος.
Τι θα γίνεται από εδώ και πέρα
Με στόχο να ενημερώνονται από τούδε και στο εξής όλοι οι ιδιοκτήτες οχημάτων, καινούργιων και μεταχειρισμένων από τρίτες χώρες, για τυχόν ανακλήσεις που εκκρεμούν στα οχήματά τους, το Υπουργείο Μεταφορών δημοσίευσε χθες δύο διατάγματα στα οποία προβλέπονται, μεταξύ άλλων, και τα ακόλουθα μέτρα:
1 Έλεγχος ανακλήσεων κατά την εγγραφή και μεταβίβαση. Για την εγγραφή ή τη μεταβίβαση οχήματος στο ΤΟΜ θα πρέπει να προσκομίζεται βεβαίωση ή δήλωση κατά περίπτωση, ότι το όχημα δεν υπόκειται σε ανάκληση και ότι, έχει ενταχθεί στη βάση δεδομένων του διανομέα για μελλοντική ενημέρωση σχετικά με ανακλήσεις. Εξαιρέσεις θα εφαρμόζονται για τις εξής περιπτώσεις: Αν δεν υπάρχει κατασκευαστής (όπως π.χ. Saab), αν δεν υπάρχει γνωστή διαδικασία ανάκλησης όπως για οχήματα μεγάλης ηλικίας για τα οποία δεν τηρούνται στοιχεία και, αν δεν υπάρχει αντιπρόσωπος ή διανομέας του κατασκευαστή στην Κύπρο όπως π.χ. για οχήματα που εισάγονται μεταχειρισμένα από τρίτες χώρες.
Σε περιπτώσεις εξαιρέσεων, οι ιδιοκτήτες θα υποβάλλουν δήλωση για τις ανακλήσεις συνοδευόμενες με πιστοποιητικά από έρευνα που θα διεξάγουν στην ιστοσελίδα των κατασκευαστών ή άλλο οργανισμό πιστοποίησης που θα ανακοινώσει το ΤΟΜ.
2 Έλεγχος ανακλήσεων κατά τον τεχνικό έλεγχο. Κατά τον τεχνικό έλεγχο για εξασφάλιση MOT, ο λειτουργός του ΙΚΤΕΟ θα ελέγχει για την ύπαρξη ανάκλησης στο μηχανογραφικό σύστημα του ΤΟΜ. Για όλα τα οχήματα που τυγχάνουν ανάκλησης, ο λειτουργός ΙΚΤΕΟ θα ενημερώνει τον ιδιοκτήτη και θα ακολουθείται η διαδικασία της ανάκλησης που προϋποθέτει την αντικατάσταση του ελαττωματικού εξαρτήματος για την εξασφάλιση MOT.
