Ο Εφραίμ Χρίστου, πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου της Φοιτητικής Ένωσης του Πανεπιστημίου Κύπρου (ΦΕΠΑΝ) και φοιτητής του Διατμηματικού Προγράμματος Σπουδών Μαθηματικών και Οικονομικών, προβαίνει στον απολογισμό της τετραετούς του πορείας στο Πανεπιστήμιο Κύπρου. Αναφέρεται στις εμπειρίες, τις προκλήσεις και τις λύσεις που κατάφερε να δώσει η ΦΕΠΑΝ σε διαχρονικά προβλήματα των φοιτητών/τριών, ενώ μιλά και για την προσωπική του διαδρομή ως λαϊκός ποιητής και συγγραφέας της ποιητικής συλλογής «Ρίζα, η καρκιά μου», λίγο πριν την αποφοίτησή του τον ερχόμενο Ιούνιο.
Είχατε εκλογές πρόσφατα, έτσι; Θα θέλαμε να μάθουμε περισσότερα για τη διαδικασία των εκλογών της Φοιτητικής Ένωσης του Πανεπιστήμιου Κύπρου.
Ναι, οι εκλογές διεξήχθησαν στις 27 Μαρτίου 2025. Κάθε φοιτητής που σπουδάζει στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, είτε προπτυχιακός, είτε μεταπτυχιακός ή/και διδακτορικός, δικαιούται να ψηφίζει στα εκλογικά κέντρα που στήνονται εδώ στην Πανεπιστημιούπολη, στην Καλλιπόλεως και στην Ιατρική Σχολή ανάλογα με το Τμήμα του. Με την ολοκλήρωση της διαδικασίας, γίνεται η καταμέτρηση και κατανέμονται οι 21 έδρες του διοικητικού συμβουλίου της ΦΕΠΑΝ, ανάλογα με το εύρος της κάθε παράταξης. Τον περασμένο χρόνο (2024), μετά τα αποτελέσματα τον εκλογών προέκυψε μια συνεργασία μεταξύ τριών παρατάξεων: της Προοδευτικής, της Αναγέννησης και του Αγώνα, με αποτέλεσμα να έχουμε ενεργό διοικητικό συμβούλιο μετά από επτά χρόνια. Φέτος, προς το παρόν έχουν πραγματοποιηθεί δύο συνεδριάσεις καταρτισμού, χωρίς όμως ακόμα οποιοδήποτε αποτέλεσμα.
Πού πιστεύεις ότι οφείλεται αυτό το γεγονός;
Προσωπική μου άποψη είναι ότι υπάρχει διαφωνία ως προς το ποιος θα εξασφαλίσει την προεδρία. Πέρσι υπήρχε μια κοινή απόφαση για το πρόσωπο, αλλά και για το πλαίσιο με απόλυτη πλειοψηφία. Φέτος έχουν αλλάξει οι αναλογίες και υπάρχει διαφωνία σε αυτό το κομμάτι, όπως και τα προηγούμενα επτά χρόνια. Η Προοδευτική που κατέλαβε την πρώτη θέση στις εκλογές διεκδικεί την προεδρία με τη στήριξη της Αναγέννησης, ενώ η Πρωτοπορία που ήρθε δεύτερη, δεν αρκείται στην αντιπροεδρία.
Μίλησέ μας λίγο για τον έναν χρόνο της προεδρίας σου. Ποια εμπειρία αποκόμισες;
Πιστεύω ότι αντιστοιχεί με ένα δεύτερο πτυχίο. Μαζί με το πτυχίο μου στο Διατμηματικό Πρόγραμμα Οικονομικών και Μαθηματικών, η εμπειρία στα της προεδρίας της ΦΕΠΑΝ με όλες τις δράσεις, τις συναντήσεις με υπουργεία, τις διαβουλεύσεις με την πρυτανεία του Πανεπιστημίου Κύπρου, τη συμμετοχή σε εκδηλώσεις ή και τη δημιουργία πολλών από αυτών, ήταν μια σπουδαία εμπειρία και εξίσου πολύ σημαντική. Συν τοις άλλοις, οι φοιτητές καταλάβαν μετά από πολλά χρόνια ότι έχουν δυνατή φωνή. Κάποιος επιτέλους τους εκπροσωπούσε. Δεν υπάρχει ακαδημαϊκή κοινότητα αν δεν υπάρξει ενεργή φοιτητική.
Σε έναν δύσκολο και απαιτητικό κλάδο σπουδών, έβρισκες τον χρόνο και για τη Φοιτητική Ένωση. Πώς μπόρεσες να τα συνδυάσεις;
Οπωσδήποτε. Αυτό επιτεύχθηκε με σωστό προγραμματισμό και θέσπιση κάποιων προτεραιοτήτων για το τι είναι πιο σημαντικό. Συμμετέχω στις συνεδριάσεις της Συγκλήτου και του Συμβουλίου του Πανεπιστημίου Κύπρου. Θεωρούσα ότι έχω χρέος να ανταπεξέλθω, χρέος να εκπροσωπήσω όλους ανεξαίρετα τους φοιτητές. Ήταν ψηλά στις προτεραιότητές μου.
Έγιναν δράσεις και επιτεύγματα επί δικής σου θητείας, και αν ναι, ποια είναι αυτά;
Θεωρώ πως έγιναν, ναι. Ένα πολύ σημαντικό ζήτημα είναι το ότι μετά από πολλά χρόνια, επιτέλους, αυξήθηκε ο μισθός των φοιτητών που εργάζονται στο πανεπιστήμιο.
Δηλαδή;
Λάμβαναν Є5,5 την ώρα ενώ τώρα εξασφαλίζουν Є6,80 ακάθαρτα. Αυτό ήταν αποτέλεσμα, το οποίο προτάξαμε και του δώσαμε την απαραίτητη σημασία. Ήταν μια αρνητική πτυχή ως προς τον όγκο εργασίας που είχαν οι φοιτητές να διεκπεραιώσουν εν μέσω των ωρών παρακολούθησης των μαθημάτων και των ωρών που μελετούν. Το ποσό έπρεπε να αυξηθεί και η Σύγκλητος έπρεπε να το αντιληφθεί μέσα από τη δική μας διεκδίκηση.
Ποιος νομίζεις ήταν ο κυριότερος λόγος που το ποσό των φοιτητών/τριών που εργάζονται ταυτόχρονα με τις σπουδές τους σε διάφορες υπηρεσίες, σχολές και τμήματα του πανεπιστημίου δεν αυξανόταν;
Κολλούσε στους προϋπολογισμούς. Εν πάση περιπτώσει, είμαι της άποψης ότι για να είχαμε φέρει καρπούς χρειαζόταν απλώς βούληση. Και εννοείται συνεχής πίεση.
Με το Ιδρυμα Κρατικών Υποτροφιών έχουμε κάποια πρόοδο στο ζήτημα που προέκυψε πρόσφατα;
Το γεγονός ότι υπήρχαν κάποιοι φοιτητές οι οποίοι ενώ δικαιούνταν την υποτροφία του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών, δεν την έλαβαν φέτος λόγω του ότι το κονδύλι ήταν περιορισμένο από το Υπουργείο Οικονομικών, μας προβλημάτισε έντονα. Μετά από πολλές πιέσεις της ΦΕΠΑΝ, μέσω επιστολών, αλλά και σε συνάντηση με τον υπουργό Οικονομικών, οι δικαιούχοι μπορούν τώρα να λάβουν τα χρήματα.
Να μιλήσουμε και για τις συγκοινωνίες και τη διακίνηση των φοιτητών;
Το να έχουμε απευθείας σύνδεση με άλλες επαρχίες είναι ό,τι το καλύτερο. Παλιά δεν υπήρχε καθόλου αυτή η διευκόλυνση. Ξεκίνησε αρχικά για την επαρχία της Λάρνακας και από χρόνου δεσμεύτηκαν ότι θα υπάρχει και από την επαρχία της Λεμεσού. Οπότε, και σε αυτό το ζήτημα θεωρώ ότι φέραμε ένα θετικό αποτέλεσμα.
Νιώθεις την ανάγκη να είσαι κοντά να παρακολουθείς τις εξελίξεις που ήδη δρομολογήθηκαν;
Σίγουρα. Διότι από τη στιγμή που μόχθησες για κάτι ή προσπάθησες τουλάχιστον προς βελτίωσή του, επιθυμείς να δεις και να εφαρμόζεται. Είναι πολύ σημαντικό. Είχαμε μέχρι και συζήτηση επί του φοιτητικού εισιτηρίου για ποδοσφαιρικούς αγώνες. Στείλαμε σε ομάδες πρώτης κατηγορίας και πλέον επωφελούνται όλοι ανεξαιρέτως οι φοιτητές, όχι μόνο του Πανεπιστήμιο Κύπρου.
Σε αυτή τη διαδρομή σίγουρα υπήρξαν και δυσκολίες και εμπόδια.
Φυσικά. Κατ' αρχάς το πρώτο πρόβλημα ήταν αυτό που λέγαμε, ότι η Φοιτητική Ένωση είχε επτά χρόνια να εμφανιστεί ως οντότητα στο πανεπιστήμιο και να παράγει έργο. Δηλαδή, ακόμη και τεταρτοετείς φοιτητές δεν πρόλαβαν τη Φοιτητική Ένωση να τη δουν ενεργή. Οπότε, το πρώτο και βασικό που είχαμε να αντιμετωπίσουμε ήταν να την γνωρίσουν. Πιστεύω το αποτέλεσμα ήταν καλύτερο από τις προσδοκίες μας.
Σίγουρα υπάρχουν και θέματα που παρέμειναν άλυτα.
Ναι, ένα άλλο βασικό ζήτημα είναι η φοιτητική χορηγία. Κάτι που πρωτοστάτησε η Φοιτητική Ένωση μια εβδομάδα πριν από τα Χριστούγεννα, όπου προχώρησε μέχρι και σε διαμαρτυρία μαζί με άλλες φοιτητικές ενώσεις, εννοείται μετά από πολλές διαβουλεύσεις και πολλές συναντήσεις. Συζητούσαμε για αύξηση του κονδυλίου της Φοιτητικής Μέριμνας, λαμβάνοντας υπόψη την αύξηση των τιμών και του γενικού επιπέδου των τιμών, την αύξηση των ενοικίων και την αύξηση των καυσίμων.
Την ημέρα που συζητείτο ο προϋπολογισμός στην παρουσία του υπουργού Οικονομικών.
Ακριβώς. Μας πλησίασαν εκπρόσωποι σχεδόν από όλα τα κόμματα, θεωρώντας δίκαιο το αίτημά μας. Επιτεύχθηκε συζήτηση στο πανεπιστήμιο με εκπροσώπους από την Επιτροπή Παιδείας της Βουλής, του Υπουργείου Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας και του Υπουργείου Οικονομικών. Το αποτέλεσμα ήταν ότι παράλληλα με τη φορολογική μεταρρύθμιση, η κυβέρνηση σκοπεύει να ικανοποιήσει και το αίτημά μας. Είμαστε σε αναμονή.
Πώς βλέπεις να εξελίσσεται ο ρόλος της Φοιτητικής Ένωσης στο μέλλον σε σύγκριση με όσα κτίστηκαν το τελευταίο διάστημα;
Μπήκαν πάρα πολύ γερές βάσεις. Εκεί που παραλάβαμε ένα απόλυτο τίποτα και έπρεπε να ξεκινήσουμε όχι μόνο από το μηδέν αλλά από το μείον, να βρούμε τα πόδια μας, να δούμε πώς θα πορευτούμε, τι θα προσπαθήσουμε να κάνουμε μέσα σε ένα χρόνο, τώρα παραδίδουμε πολλά ζητήματα τα όποια είναι επιλυμένα, κάποια που έφτασαν σε ένα πολύ σημαντικό σημείο και κάποια που πρέπει να προχωρήσουν. Η φοιτητική κοινότητα έχει ανάγκη μια ενεργή φοιτητική καταρτισμένη Ένωση.
Κοιτάζοντας πίσω στα χρόνια που πρωτοξεκίνησες στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, πώς θα περιέγραφες την πορεία αυτού του ταξιδιού;
Ανυπερθέτως άξιζε με τα χίλια, χωρίς δεύτερη σκέψη. Ξεκίνησα σιγά - σιγά, πάντα μου άρεσε να είμαι ενεργός, να προσφέρω, αλλά δεν περίμενα σε καμία περίπτωση να είχα τόσες ευκαιρίες στο Ανώτατο Ακαδημαϊκό Ίδρυμα για να προσφέρω αλλά και για να πάρω, καθώς πρόκειται για ένα εκπαιδευτικό ίδρυμα που πραγματικά σου δίνει πολλά. Όσοι/ες αποφοιτούμε από το Πανεπιστήμιο Κύπρου πρέπει να είμαστε ευγνώμονες και για την ποιότητα των προγραμμάτων σπουδών του και για τον ανθρωποκεντρικό του χαρακτήρα.
Ποια εμπειρία θα κρατούσες περισσότερο ως τη μεγαλύτερη;
Νομίζω την προεδρία της Φοιτητικής Ένωσης. Οι συμμετοχές στο Συμβούλιο του Τμήματος και στη Σχολή ήταν πολύ σημαντικές, αλλά εκεί που οι ευθύνες ήταν μεγαλύτερες και είχαμε περισσότερες ευκαιρίες να συναντηθούμε με φορείς για να διαβουλευτούμε για το καλό και την πρόοδο των φοιτητών/τριών, θεωρώ τη δράση μου μέσα από την Ένωση πιο έντονη.
Θα ήθελες να δώσεις μια συμβουλή στους εν δυνάμει νέους φοιτητές;
Να ζήσουν την κάθε στιγμή. Ο χρόνος δεν επιστρέφει. Να είναι συνεχώς ενεργοί. Για παράδειγμα, αν σε κάποιον αρέσει ο χορός, να ενταχθεί στον Χορευτικό Όμιλο. Το Πανεπιστήμιο Κύπρου δίνει την ευκαιρία δραστηριοποίησης μέσα από τους ομίλους του. Πέραν του πτυχίου που είναι σημαντικό να αποκτηθεί, δίνονται ευκαιρίες συμμετοχής σε πολλές δράσεις, όπως συνέδρια και διαλέξεις που μπορείς να αποκομίσεις σημαντικά οφέλη. Σε μια τετραετή πορεία νιώθεις ότι το αποχαιρετάς πλήρης. Είναι πολύ σημαντικό να φύγεις από εδώ και να νιώθεις ότι έζησες στο έπακρο κάθε στιγμή.
Γνωρίζω ότι είσαι και ποιητής και συγγραφέας. Έγραψες το πανέμορφο βιβλίο «Ρίζα η καρκιά μου». Πώς ενεπλάκης με αυτή τη διαδικασία;
Από πολύ μικρό παιδί μου άρεσε να γράφω κάποιους στίχους, ιδιαίτερα στην κυπριακή διάλεκτο και να τιμώ την παράδοση του τόπου μας, την οποία σέβομαι και ασπάζομαι. Είμαι θιασώτης της κυπριακής παράδοσης, μου αρέσει τόσο, όσο να με βρείτε και μόνο μου στο αυτοκίνητο να ακούω κυπριακή μουσική. Δεν είναι μόνο τα τσιαττιστά ή η λαϊκή ποίηση. Για παράδειγμα, ξεκίνησα να γράφω για κάποιες εκδηλώσεις του χωριού μου, για κανένα πείραγμα εκεί στο καφενείο της γιαγιάς μου με τους θαμώνες. Μετά κατέληξα να γράφω κάποια ποιήματα που είχαν στόχο να στείλουν ένα μήνυμα.
Θα συμμετάσχεις στη γιορτή του Κατακλυσμού της Λάρνακας φέτος;
Ναι, σίγουρα. Και επειδή του χρόνου μπορεί να βρίσκομαι στο εξωτερικό, σίγουρα φέτος θα συμμετάσχω. Για μένα τα τσιαττιστά είναι τρόπος ζωής. Χρειάζεται πάντα ταπεινοφροσύνη, πάντα υπάρχουν καλύτεροι και από εμάς. Πρέπει να μελετούμε και να βελτιωνόμαστε.
Κλείνοντας αυτή τη συζήτηση, γίνεται ξεκάθαρο πως το ταξίδι του Εφραίμ Χρίστου, από τα αμφιθέατρα του Πανεπιστημίου Κύπρου μέχρι τις σελίδες της ποιητικής του συλλογής, είναι γεμάτο πάθος, αφοσίωση και δημιουργικότητα. Ως πρόεδρος της Φοιτητικής Ένωσης βίωσε τις προκλήσεις και τις επιτυχίες της συλλογικής εκπροσώπησης, ενώ ως ποιητάρης και συγγραφέας κατάφερε να μεταφέρει συναισθήματα και σκέψεις μέσα από την αυθεντικότητα της κυπριακής διαλέκτου.
Με αυτή τη συνέντευξη, δεν αποχαιρετούμε απλώς έναν φοιτητή που ολοκληρώνει έναν κύκλο, αλλά αναγνωρίζουμε έναν δημιουργό, έναν άνθρωπο που αποδεικνύει πως η ρίζα της καρδιάς του είναι βαθιά φυτεμένη στον πολιτισμό, στην παιδεία και στη συλλογική δράση. Τον ευχαριστούμε και του ευχόμαστε κάθε επιτυχία στο επόμενο κεφάλαιο της ζωής του.
*Εκπρόσωπος Τύπου Πανεπιστήμιο Κύπρου
