Για να σκιαγραφήσει το όραμά του για την αποκατάσταση της παγκόσμιας σταθερότητας, που στηρίζεται στον πραγματισμό και το συμφέρον και όχι τις αξίες, χρησιμοποίησε το πρώτο σημαντικό ταξίδι του στο εξωτερικό ο Ντόναλντ Τραμπ. Κατά την τετραήμερη περιοδεία του σε Σαουδική Αραβία, Κατάρ και Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, όπως αναφέρει το Associated Press, ο Αμερικανός πρόεδρος προτάσσει τις σχέσεις των ΗΠΑ με τις πλούσιες χώρες του Κόλπου ως πρότυπο για τους μακροχρόνιους εχθρούς της Αμερικής.
Ο Ντόναλντ Τραμπ έγινε δεκτός με τιμές από αυταρχικούς ηγέτες των τριών κρατών, δείχνοντας τη συναλλακτική προσέγγισή του, ενώ μεγάλη έμφαση δόθηκε στις οικονομικές και ασφαλιστικές συνεργασίες. Κι αν το ταξίδι έγινε με φόντο τους δύο πολέμους, σε Γάζα και Ουκρανία, ο Τραμπ επέμεινε ότι γυρίζει σελίδα στον αμερικανικό «παρεμβατισμό» στην περιοχή, καθώς προχώρησε στην αναγνώριση της νέας κυβέρνησης της Συρίας για πρώτη φορά και προέτρεψε το Ιράν να συμμετάσχει σε πυρηνικές συνομιλίες πριν να είναι πολύ αργά.
Πολυτέλεια και παράπονα για το Air Force One
Στο παρελθόν, τα ταξίδια Αμερικανών προέδρων στη Μέση Ανατολή συνοδευόταν συνήθως από έστω για τους τύπους δημόσιες εκκλήσεις προς τις αυταρχικές διοικήσεις να βελτιώσουν την προσπάθεια στον τομέα των ανθρώπινων δικαιωμάτων. Όχι όμως σε αυτήν την περιοδεία. Ο Ντόναλντ Τραμπ γιόρτασε τις επιχειρηματικές συμφωνίες με τους βασιλείς του Κόλπου, θαυμάζοντας τον πλούτο τους.
Ο Αμερικανός πρόεδρος περιηγήθηκε στα υπερπολυτελή, μαρμάρινα και επιχρυσωμένα παλάτια των συνομιλητών του, τα οποία χαρακτήρισε «τέλεια» και «πολύ δύσκολα να αγοραστούν». Εξήρε τα «λαμπερά θαύματα» του ορίζοντα της Σαουδικής Αραβίας. Και παραπονέθηκε για το «πολύ λιγότερο εντυπωσιακό» Air Force One.
Σε δηλώσεις του σε επιχειρηματικά διάσκεψη στο Ριάντ, ο Ντόναλντ Τραμπ έβαλε τα δυνατά του για να αποστασιοποιηθεί από τις ενέργειες των προηγούμενων διοικήσεων, λέγοντας ότι εκείνη την εποχή οι Αμερικανοί αξιωματούχοι έφταναν «με όμορφα αεροπλάνα και σας έδιναν μαθήματα για το πώς να ζείτε και πώς να διαχειρίζεστε τις υποθέσεις σας». Η φράση του εκλήφθηκε από τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ως δέσμευση μη παρέμβασης και μη πίεσης προς τους αυταρχικούς ηγέτες, σε αντίθεση με τις κινήσεις των προκατόχων του.
Το «όχι» του Πούτιν να μεταβεί στην Κωνσταντινούπολη
Κι ενώ ο Τραμπ βρισκόταν στη Μέση Ανατολή, ο Βλαντίμιρ Πούτιν αποφάσισε να μην μεταβεί στην Κωνσταντινούπολη για απευθείας ειρηνευτικές συνομιλίες με τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, παρά τις εκκλήσεις του Αμερικανού ομολόγου του, που προσπαθεί να ασκήσει πιέσεις σε Μόσχα και Κίεβο για να κινηθούν με μεγαλύτερη ταχύτητα για να τερματίσουν τον πόλεμο.
Το «όχι» του Πούτιν προκάλεσε ενόχληση στην Τραμπ, που όμως εμφανίστηκε να γνωρίζει από την αρχή αυτήν την πιθανότητα. «Δεν πιστεύω ότι θα συμβεί τίποτα, είτε σας αρέσει είτε όχι, μέχρι να συναντηθούμε», δήλωσε ο Τραμπ. «Αλλά πρέπει να το λύσουμε, γιατί πεθαίνουν πάρα πολλοί άνθρωποι».
Άρση των κυρώσεων στη Συρία
Παράλληλα, ο Αμερικανός πρόεδρος αποφάσισε να χαλαρώσει τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας, σε μια προφανώς ευνοϊκή κίνηση για τη νέα μεταβατική κυβέρνηση. Ο ίδιος συνάντησε τον μεταβατικό πρόεδρο Άχμεντ αλ – Σαράα, τον πρώην αντάρτη που είχε σχέσεις με την Αλ Κάιντα, ενώ η κυβέρνησή του προ δύο μηνών είχε αμφιβολίες για τη νομιμότητά του.
Ο Τραμπ δήλωσε ότι εντυπωσιάστηκε από τον αλ – Σαράα, ο οποίος πριν από λίγο καιρό είχε επικηρυχθεί από τις ΗΠΑ με αμοιβή 10 εκατομμυρίων δολαρίων. Ο πρόεδρος τον χαρακτήρισε «νέο, ελκυστικό άντρα» με «πολύ ισχυρό παρελθόν».
Σύμφωνα με τον Αμερικανό πρόεδρο, η απόφασή του να δώσει μια ευκαιρία οφείλεται στον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και τον Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν.
Οι λεκτικές υπερβολές και τα ασαφή μαθηματικά
Κατά την προσφιλή του συνήθεια, ο Τραμπ δεν παρέλειψε τις υπερβολές και τους υπερβολικούς χαρακτηρισμούς. «Ήταν ένα καταπληκτικό ταξίδι», δήλωσε ο Τραμπ στους δημοσιογράφους την Πέμπτη, καθώς το Air Force One ετοιμαζόταν να προσγειωθεί στο Κατάρ. «Συγκεντρώσαμε τρισεκατομμύρια δολάρια σε επενδύσεις για τη χώρα μας». Λίγο αργότερα, ανέβασε το ποσό στα 4 τρισεκατομμύρια δολάρια.
Το ποσό αυτό είναι περίπου διπλάσιο από το αθροιστικό ΑΕΠ της Σαουδικής Αραβίας, του Κατάρ και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων. Κάτι τέτοιο σημαίνει ότι οι επενδύσεις που ανακοινώθηκαν θα πραγματοποιηθούν πιθανότατα σε διάστημα αρκετών ετών, με τρόπους που ενδέχεται να μην εμφανιστούν στα συνολικά στοιχεία για την οικονομική ανάπτυξη των ΗΠΑ.
Η Boeing επιβεβαίωσε ότι η αγορά από το Κατάρ των αεροσκαφών 787 και 777X αξίας 96 δισεκατομμυρίων δολαρίων ήταν η μεγαλύτερη παραγγελία για αεροσκάφη 787 και ευρείας ατράκτου στην ιστορία της. . Ο Τραμπ δήλωσε με ενθουσιασμό ότι ήταν «η μεγαλύτερη παραγγελία στην ιστορία, νομίζω, της αεροπορίας, σίγουρα αυτού του μεγέθους» αεροσκαφών.
Ο Τραμπ υπερέβαλε επίσης στην κριτική του για τα οικονομικά επιτεύγματα του προκατόχου του, Τζο Μπάιντεν, δηλώνοντας σε κάποιο σημείο ότι «οι ημέρες της οικονομικής δυστυχίας υπό την προηγούμενη κυβέρνηση δίνουν γρήγορα τη θέση τους στην καλύτερη οικονομία στην ιστορία του κόσμου». Η οικονομία των ΗΠΑ σημείωσε ανάπτυξη 2,8% πέρυσι. Κατά τους πρώτους τρεις μήνες του τρέχοντος έτους, σημείωσε ετήσια μείωση 0,3%.
Οι συγκρούσεις παραμένουν
Το ταξίδι είχε σχεδιαστεί ως επίσκεψη για να ανταμειφθούν οι χώρες που επενδύουν στις ΗΠΑ. Όμως ο Τραμπ κάποια στιγμή μάλλον είχε την ελπίδα ότι θα κατάφερνε σημαντικά βήματα για τον τερματισμό των πολέμων στη Γάζα και την Ουκρανία. Ωστόσο, κάτι τέτοιο δεν έγινε. Ο Τραμπ σχεδόν δεν ανέφερε καμία από τις δύο συγκρούσεις κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του. Όταν αναφέρθηκε, ήταν απλά για να πει ότι δεν θα είχαν συμβεί αν είχε κερδίσει τις εκλογές του 2020.
Κι όσο ο Τραμπ βρισκόταν στην περιοχή, το Ισραήλ πραγματοποίησε σημαντικές αεροπορικές επιδρομές στη Γάζα, όπου, όπως είπε ο Αμερικανός πρόεδρος «πολλοί άνθρωποι λιμοκτονούν».
Τα ηθικά ζητήματα
Παράλληλα, το ταξίδι επαναφέρει θέματα σχετικά με συγκρούσεις συμφερόντων, καθώς έγινε σε μια περίοδο που οι επιχειρηματικές δραστηριότητες της οικογένειάς του στη Μέση Ανατολή έχουν αναπτυχθεί ραγδαία. Προσπάθησε να κατευνάσει τις ανησυχίες σχετικά με την εθνική ασφάλεια και τα συνταγματικά ζητήματα, επιμένοντας ότι είναι έξυπνο να δεχτεί ένα πολυτελές αεροσκάφος αξίας 400 εκατομμυρίων δολαρίων από το Κατάρ και να το χρησιμοποιήσει ως Air Force One.
«Γιατί να αναγκαστεί ο στρατός μας, και κατά συνέπεια οι φορολογούμενοι, να πληρώσουν εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια, όταν μπορούν να το πάρουν ΔΩΡΕΑΝ», έγραψε ο Τραμπ στον λογαριασμό του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης κατά τη διάρκεια της περιοδείας του στη Μέση Ανατολή.
Σε κάθε περίπτωση, απέφυγε ερωτήσεις για μια κρατική επενδυτική εταιρεία στο Αμπού Ντάμπι που χρησιμοποιεί ένα σταθερό νόμισμα συνδεδεμένο με την οικογένεια Τραμπ για μια επένδυση 2 δισεκατομμυρίων δολαρίων στο μεγαλύτερο χρηματιστήριο κρυπτονομισμάτων στον κόσμο, σχολιάζοντας ότι δεν γνωρίζει.
Πέρα από αυτό, η οικογένεια Τραμπ έχει συσσωρεύσει συμφωνίες για την αδειοδότηση της μάρκας της για ακίνητα έργα και για την κατασκευή πύργων Τραμπ και γηπέδων γκολφ σε όλη τη Μέση Ανατολή. Η εκπρόσωπος Τύπου του Λευκού Οίκου, Καρολάιν Λίβιτ, δήλωσε ότι είναι «ειλικρινά γελοίο» να αναρωτιέται κανείς αν αυτά τα κέρδη θα μπορούσαν να επηρεάσουν τις κυβερνητικές αποφάσεις του Τραμπ.
ΠΗΓΗ: protothema.gr