Η επίθεση του Ισραήλ σε εγκατάσταση στο ιρανικό πεδίο φυσικού αερίου South Pars το Σάββατο (14/6), ήταν η πρώτη επίθεση στον τομέα πετρελαίου και φυσικού αερίου του Ιράν, στο πλαίσιο μιας παρατεταμένης επιχείρησης, όπως είχε προειδοποιήσει η ισραηλινή κυβέρνηση, για να αποτρέψει την Τεχεράνη από το να κατασκευάσει πυρηνικό όπλο.
Το Ισραήλ έπληξε επίσης μια αποθήκη καυσίμων στην Τεχεράνη και ένα διυλιστήριο πετρελαίου κοντά στην πρωτεύουσα το Σάββατο, δήλωσε το Ιράν, αλλά οι αρχές δήλωσαν ότι η κατάσταση ήταν υπό έλεγχο.
Καθώς το Ισραήλ και το Ιράν επιτίθενται το ένα στο άλλο με πυραύλους, το Ισραήλ στοχεύει ιδιαίτερα τις ζωτικές ενεργειακές υποδομές του Ιράν, συμπεριλαμβανομένων βασικών εγκαταστάσεων πετρελαίου και φυσικού αερίου. Αυτό θα μπορούσε να έχει σημαντικό αντίκτυπο στην οικονομία του Ιράν.
Άλλωστε, το Ιράν αποτελεί σημαντικό παράγοντα στον παγκόσμιο ενεργειακό τομέα, καθώς η χώρα διαθέτει τα δεύτερα μεγαλύτερα αποδεδειγμένα αποθέματα φυσικού αερίου στον κόσμο, σύμφωνα με την Υπηρεσία Πληροφοριών Ενέργειας των ΗΠΑ (EIA).
Το μεγαλύτερο απόθεμα φυσικού αερίου στον κόσμο
Το Ιράν παράγει φυσικό αέριο από το υπεράκτιο κοίτασμα φυσικού αερίου South Pars, το οποίο αποτελεί περίπου το ένα τρίτο του μεγαλύτερου αποθέματος φυσικού αερίου στον κόσμο, σύμφωνα με το Reuters,αν και έχει αναστείλει εν μέρει την παραγωγή φυσικού αερίου από το κοίτασμα.
Το Ιράν μοιράζεται το κοίτασμα με τον σημαντικό εξαγωγέα φυσικού αερίου Κατάρ, το οποίο ονομάζει το πεδίο του North Dome.
Οι κυρώσεις και οι τεχνικοί περιορισμοί σήμαιναν ότι το μεγαλύτερο μέρος του φυσικού αερίου που παράγει η Τεχεράνη από το κοίτασμα South Pars προορίζεται για εγχώρια χρήση στο Ιράν.
Η συνολική παραγωγή φυσικού αερίου του Ιράν ανέρχεται σε 266,25 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα το 2023, με την εγχώρια κατανάλωση να αντιπροσωπεύει 255,5 δισ. κυβικά μέτρα, σύμφωνα με στοιχεία του Φόρουμ Εξαγωγικών Χωρών Φυσικού Αερίου, μιας ομάδας χωρών που εξάγουν φυσικό αέριο.
Περίπου 15,8 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου εξήχθησαν, σύμφωνα με το Φόρουμ.
Η επίθεση της 14/6 έπληξε τέσσερις μονάδες της Φάσης 14 του South Pars, σε απόσταση περίπου 200 χιλιομέτρων από τις εγκαταστάσεις φυσικού αερίου του Κατάρ, πολλές από τις οποίες είναι κοινοπραξίες με μεγάλες διεθνείς ενεργειακές εταιρείες, συμπεριλαμβανομένων των αμερικανικών κολοσσών ExxonMobil και ConocoPhilips.
Η Ντόχα έχει βγάλει εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια εξάγοντας υγροποιημένο φυσικό αέριο στις παγκόσμιες αγορές εδώ και σχεδόν τρεις δεκαετίες.
Ολόκληρη η δεξαμενή περιέχει περίπου 1.800 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια αξιοποιήσιμου φυσικού αερίου - αρκετά για να καλύψουν τις ανάγκες ολόκληρου του κόσμου για 13 χρόνια ή για να παράγουν αρκετή ηλεκτρική ενέργεια για να τροφοδοτήσουν τις ΗΠΑ για περισσότερα από 35 χρόνια.
Κυρώσεις και OPEC+
Η παραγωγή πετρελαίου του Ιράν ήταν στο απόγειό της τη δεκαετία του 1970, με ρεκόρ παραγωγής 6 εκατομμυρίων bpd το 1974, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΠΕΚ. Αυτό αντιστοιχούσε σε περισσότερο από το 10% της παγκόσμιας παραγωγής εκείνη την εποχή.
Το 1979, οι ΗΠΑ επέβαλαν το πρώτο κύμα κυρώσεων στην Τεχεράνη. Έκτοτε η χώρα έχει γίνει στόχος πολλών κυμάτων κυρώσεων των ΗΠΑ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Οι ΗΠΑ αυστηροποίησαν τις κυρώσεις το 2018 μετά την έξοδο του Τραμπ από την πυρηνική συμφωνία κατά τη διάρκεια της πρώτης προεδρικής θητείας του. Οι εξαγωγές πετρελαίου του Ιράν μειώθηκαν σχεδόν στο μηδέν κατά τη διάρκεια ορισμένων μηνών.
Οι εξαγωγές αυξήθηκαν σταθερά υπό τη διοίκηση του διαδόχου του Τραμπ, του προέδρου Τζο Μπάιντεν, με τους αναλυτές να λένε ότι οι κυρώσεις εφαρμόζονταν λιγότερο αυστηρά και το Ιράν είχε καταφέρει να τις αποφύγει.
Το Ιράν εξαιρείται από τους περιορισμούς παραγωγής του OPEC+ .
Παραγωγή και υποδομές
Υπενθυμίζεται πως το Ιράν, ως τον τρίτο μεγαλύτερο παραγωγό στον Οργανισμό Πετρελαιοεξαγωγικών Χωρών, εξάγει περίπου 3,3 εκατομμύρια βαρέλια αργού πετρελαίου ημερησίως και άλλα 1,3 εκατομμύρια bpd συμπυκνωμάτων και άλλων υγρών, συνολικά περίπου 4,5% των παγκόσμιων προμηθειών.
Εξήγαγε περίπου 1,8 εκατομμύρια bpd αργού πετρελαίου και συμπυκνωμάτων τον Μάιο, κοντά στην κορύφωση του 2018, σύμφωνα με την Kpler, επεξεργάζοντας το υπόλοιπο της παραγωγής του στα εγχώρια διυλιστήρια του με συνολική χωρητικότητα 2,6 εκατομμυρίων bpd, σύμφωνα με την εταιρεία συμβούλων FGE.
Εξήγαγε σχεδόν 750.000 bpd προϊόντων πετρελαίου, συμπεριλαμβανομένου του LPG, τον Μάιο, σύμφωνα με την Kpler.
Η χώρα παράγει επίσης 34 δισεκατομμύρια κυβικά πόδια φυσικού αερίου ημερησίως, σύμφωνα με την FGE, που αντιπροσωπεύουν το 7% της παγκόσμιας παραγωγής. Όλο το φυσικό αέριο καταναλώνεται εγχώρια.
Οι εγκαταστάσεις παραγωγής υδρογονανθράκων του Ιράν συγκεντρώνονται κυρίως στα νοτιοδυτικά, στην επαρχία Χουζεστάν για πετρέλαιο και στην επαρχία Μπουσέρ για φυσικό αέριο και συμπύκνωμα από το γιγαντιαίο κοίτασμα South Pars.
Εξάγει το 90% του αργού πετρελαίου του μέσω του νησιού Kharg.
Οι αναλυτές λένε ότι η Σαουδική Αραβία και άλλα μέλη του ΟΠΕΚ θα μπορούσαν να αντισταθμίσουν την πτώση της ιρανικής προσφοράς χρησιμοποιώντας την πλεονάζουσα παραγωγική τους ικανότητα για να αντλήσουν περισσότερο.
Ωστόσο, με ορισμένους παραγωγούς του ομίλου να βρίσκονται επί του παρόντος στη διαδικασία αύξησης των στόχων παραγωγής, η πλεονάζουσα παραγωγική τους ικανότητα γίνεται όλο και πιο περιορισμένη.
Πηγή: cnn.gr
