Tην αναστολή της εμπορικής συμφωνίας με το Ισραήλ λόγω του πολέμου στη Γάζα, πρότεινε την Τετάρτη (17/09) η Κομισιόν.
Συγκεκριμένα, όπως σημειώνει το Politico, τα μέτρα της Κομισιόν, τα οποία πρέπει να εγκριθούν από τα κράτη μέλη, αποσκοπούν στην επιβολή δασμών σε εισαγόμενα προϊόντα από το Ισραήλ αξίας περίπου 5,8 δισ. ευρώ.
Σημειώνεται ότι τα μέτρα δεν έχουν προς το παρόν επαρκή υποστήριξη μεταξύ των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης για να ψηφιστεί.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ήδη το Ισραήλ αντέδρασε έντονα στις προτάσεις, με τον υπουργό Εξωτερικών Γκίντεον Σάαρ να κατηγορεί την πρόεδρο της Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ότι ενδυναμώνει τρομοκρατικές ομάδες.
Σε ποιους υπουργούς επιβλήθηκαν κυρώσεις
Ακόμη, αποφασίστηκε να επιβληθούν κυρώσεις κατά προσώπων και συγκεκριμένα κατά του υπουργού Εθνικής Ασφάλειας Ιταμάρ Μπεν-Γκβιρ και του υπουργού Οικονομικών Μπεζαλέλ Σμότριχ. Προτάθηκε δε να επιβληθούν κυρώσεις κατά έξι οργανισμών και κατά δέκα μελών της Χαμάς.
Στο πλαίσιο του πακέτου μέτρων που ανακοινώθηκε την Τετάρτη, η ΕΕ επιθυμεί να αναστείλει την άμεση χρηματοδοτική στήριξη ύψους περίπου 20 εκατ. ευρώ για διάφορα ισραηλινά έργα, σύμφωνα με το Politico που επικαλείται ανώτερους αξιωματούχους της ΕΕ.
Πώς θα λειτουργήσει η αναστολή της εμπορικής συμφωνίας
Η αναστολή αφορά στις βασικές εμπορικές διατάξεις της Συμφωνίας και, στην πράξη, σύμφωνα με την Κομισιόν σημαίνει ότι «οι εισαγωγές από το Ισραήλ θα χάσουν την προνομιακή τους πρόσβαση στην αγορά της ΕΕ. Τα προϊόντα αυτά θα επιβαρύνονται πλέον με δασμούς στο επίπεδο που ισχύει για κάθε άλλη τρίτη χώρα με την οποία η ΕΕ δεν έχει συμφωνία ελεύθερου εμπορίου.
Ακόμη, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα θέσει σε αναστολή τη διμερή στήριξη προς το Ισραήλ. Αυτό αναμένεται να επηρεάσει τις μελλοντικές ετήσιες χρηματοδοτήσεις για την περίοδο 2025–2027, καθώς και τα εν εξελίξει θεσμικά έργα συνεργασίας με το Ισραήλ και τα έργα που χρηματοδοτούνται μέσω της Περιφερειακής Διευκόλυνσης Συνεργασίας ΕΕ-Ισραήλ.
Σημειώνεται δε ότι η Κομισιόν κατέληξε στο συμπέρασμα, ότι οι ενέργειες της ισραηλινής κυβέρνησης παραβιάζουν βασικά στοιχεία που αφορούν τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των δημοκρατικών αρχών, πράγμα που δίνει στην ΕΕ το δικαίωμα να αναστείλει μονομερώς τη Συμφωνία.
Η διαδικασία έγκρισης
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο πρέπει να εγκρίνει την απόφαση για την εμπορική αναθεώρηση με ειδική πλειοψηφία. Η απόφαση θα τεθεί σε ισχύ την ημερομηνία της έγκρισής της.
Το Συμβούλιο Σύνδεσης ΕΕ–Ισραήλ θα ενημερωθεί για την αναστολή και θα την θέσει σε εφαρμογή 30 ημέρες μετά την κοινοποίηση στο Συμβούλιο Σύνδεσης.
Γιατί πήρε την απόφαση η Φον ντερ Λάιεν
Η φον ντερ Λάιεν προχωρά στην επιβολή μέτρων κατά του Ισραήλ μετά από μήνες πιέσεων από ορισμένους ηγέτες της ΕΕ, πολιτικές ομάδες, ακόμη και στελέχη της ΕΕ, οι οποίοι υπέγραψαν ανοιχτές επιστολές που την προέτρεπαν να τιμωρήσει το Ισραήλ για τον πόλεμό του στη Γάζα.
Οι προτεινόμενοι δασμοί και κυρώσεις, στους οποίους η φον ντερ Λάιεν αναφέρθηκε για πρώτη φορά σε ομιλία της στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο την περασμένη εβδομάδα, σηματοδοτούν τη σοβαρότερη ρήξη στις σχέσεις ΕΕ-Ισραήλ εδώ και δεκαετίες και υποβαθμίζουν σημαντικά μια ευρεία συμφωνία ελεύθερων συναλλαγών από το 2000.
Παρόλα αυτά, εάν εγκριθούν, τα προτεινόμενα μέτρα θα είναι περισσότερο συμβολικά παρά οικονομικά καταστροφικά για το Ισραήλ, στοχεύοντας μόνο στο 37% των συνολικών εξαγωγών προς το μπλοκ και αφήνοντας ανέγγιχτα το εμπόριο υπηρεσιών καθώς και τις χρηματοοικονομικές συναλλαγές.
