Ο Χου Ανγιάν, πρώην διανομέας δεμάτων στο Πεκίνο, έγινε γνωστός στην Κίνα με το βιβλίο του «I Deliver Parcels in Beijing», το οποίο καταγράφει την καθημερινότητα των εργαζομένων στην ταχέως αναπτυσσόμενη αλλά ασταθή οικονομία της χώρας.
Το έργο του, που εκδόθηκε το 2023 και μεταφράζεται φέτος στα αγγλικά, προκάλεσε δημόσια συζήτηση για την εργασιακή πίεση και την οικονομική ανασφάλεια που χαρακτηρίζουν την κινεζική gig economy.
Κατά τη διάρκεια της εργασίας του ως κούριερ, ο Χου έπρεπε να πραγματοποιεί μία παράδοση κάθε τέσσερα λεπτά προκειμένου να μην έχει ζημία, ενώ αμειβόταν με 1,6 γουάν (περίπου 0,20 ευρώ) ανά δέμα.
Οι υποχρεώσεις του δεν περιορίζονταν στην απλή μεταφορά: συχνά έπρεπε να περιμένει τους πελάτες να δοκιμάσουν προϊόντα ή να επανασυσκευάσουν επιστροφές, ενώ ήταν υπεύθυνος για κάθε χαμένο πακέτο.
Όπως γράφει στο βιβλίο του, «αν ένα λεπτό αξίζει 0,5 γουάν, τότε το κόστος της τουαλέτας είναι 1 γουάν», επισημαίνοντας ότι απέφευγε να πίνει νερό για να μην χάνει χρόνο.
Όπως αναφέρει ο Guardian, η περίοδος που καταγράφει το βιβλίο αφορά τα έτη 2018–2019, ωστόσο η επαγγελματική του πορεία εκτείνεται σε δύο δεκαετίες και περιλαμβάνει 19 διαφορετικές θέσεις εργασίας: από πωλητής ποδηλάτων και υπάλληλος πρατηρίου έως γραφίστας, υπάλληλος αποθήκης, μαθητευόμενος αρτοποιός και υπεύθυνος καταστήματος ρούχων.
Πολλές από τις δουλειές του ήταν προσωρινές, χωρίς προοπτική εξέλιξης ή επαγγελματική εξειδίκευση.
Ο ίδιος εξηγεί ότι το φαινόμενο αυτό είναι διαδεδομένο στην Κίνα, ιδίως μεταξύ εργαζομένων χωρίς σταθερές δεξιότητες. «Είναι εύκολο να βρεις μια δουλειά και εξίσου εύκολο να την αφήσεις», σημειώνει.
Οι περισσότεροι, όπως λέει, εγκαταλείπουν όταν εξαντληθούν ή απογοητευτούν από τις συνθήκες. Οι θέσεις που θυμάται θετικά είναι εκείνες στις οποίες μπορούσε να μάθει κάτι νέο.
Το βιβλίο του αναδεικνύει και τη ζωή των περίπου 300 εκατομμυρίων εσωτερικών μεταναστών της Κίνας, που μετακινούνται από την επαρχία προς τις πόλεις αναζητώντας καλύτερες ευκαιρίες, συχνά με περιορισμένα δικαιώματα και κοινωνική αναγνώριση.
Ο Χου περιγράφει την πίεση, την ανασφάλεια και τον ανταγωνισμό που επικρατούν σε αυτούς τους χώρους εργασίας, αλλά και τη διάχυτη αίσθηση επισφάλειας που χαρακτηρίζει τη σύγχρονη κινεζική αγορά εργασίας.
Το ενδιαφέρον για το βιβλίο προήλθε αρχικά από αναγνώστες που ήθελαν να γνωρίσουν τις ιστορίες αυτών των «αόρατων» εργαζομένων.
Στη συνέχεια, όμως, το έργο του βρήκε απήχηση και σε ευρύτερο κοινό, που είδε μέσα από τις σελίδες του τις δικές του ανησυχίες για τη φύση της εργασίας και την αξία της ανθρώπινης προσπάθειας.
Ο συγγραφέας αναφέρει ότι πολλοί αναγνώστες δηλώνουν πλέον πιο ανεκτικοί και υπομονετικοί απέναντι στους διανομείς.
Η επιτυχία του βιβλίου συνέπεσε με μια ευρύτερη κοινωνική συζήτηση για την εργασιακή κουλτούρα τύπου «996» – εργασία από τις 9 το πρωί έως τις 9 το βράδυ, έξι ημέρες την εβδομάδα – και με το κίνημα των νέων που επιλέγουν να «ξαπλώνουν» (lying flat), απορρίπτοντας την υπερβολική επαγγελματική πίεση.
Παράλληλα, η κινεζική οικονομία παρουσιάζει επιβράδυνση, ενώ η ανεργία των νέων στις πόλεις αγγίζει το 20%.
Ο Χου Ανγιάν γράφει σήμερα πλήρους απασχόλησης και έχει εκδώσει δύο ακόμη αυτοβιογραφικά έργα. Ζει στη Σενγκτού με τη σύζυγό του – επίσης συγγραφέα – και, όπως δηλώνει, διατηρεί έναν λιτό τρόπο ζωής. Τα έσοδά του παραμένουν περιορισμένα, όμως θεωρεί ότι η συγγραφή του προσφέρει νόημα και σταθερότητα.
Παρά το κριτικό του περιεχόμενο, το βιβλίο έχει λάβει θετικά σχόλια και από κρατικά μέσα ενημέρωσης στην Κίνα, τα οποία το χαρακτηρίζουν ως έργο που προβάλλει «την αυτοπειθαρχία και την αντοχή των απλών ανθρώπων».
Ο ίδιος ελπίζει ότι η διεθνής μετάφραση του έργου θα συμβάλει στην αμοιβαία κατανόηση μεταξύ αναγνωστών στην Κίνα και στο εξωτερικό, τονίζοντας πως τα φαινόμενα πίεσης και ανασφάλειας στον χώρο της εργασίας δεν είναι αποκλειστικά κινεζικά, αλλά παγκόσμια.
