Με την πρόβλεψη ότι και το 2025 θα είναι μια χρονιά υψηλής ανάπτυξης, στο 3,1%, ακολουθώντας μια εξίσου σημαντική δυναμική με ρυθμό ανάπτυξης πέριξ του 3,7%, συντάχθηκε ο Προϋπολογισμός του 2025, ο οποίος εγκρίθηκε το απόγευμα της Παρασκευής από το Υπουργικό Συμβούλιο. Η ανάπτυξη προβλέπεται να κινηθεί άνω του 3% σε όλη την περίοδο της πρόβλεψης (3,2% το 2026 και 3,3% το 2027) με το ΑΕΠ να φτάνει το 2027 στα 37,54 δισ. ευρώ.
Από τα κείμενα που κυκλοφόρησε το Υπουργείο Οικονομικών προκύπτει η διατήρηση της κυπριακής οικονομίας σε πορεία δημοσιονομικής υπεραπόδοσης, με παραγωγή εντυπωσιακών πλεονασμάτων.
Το δημόσιο χρέος θα πέσει κάτω από το όριο του 60% το 2026, με τη χρονιά να προβλέπεται ότι θα κλείσει με χρέος στο 58,1% του ΑΕΠ. Την περίοδο 2024 - 2027 προβλέπεται ο σχηματισμός πλεονάσματος 4,7 δισ. ευρώ! Το κρατικό μισθολόγιο συνεχίζει να αυξάνεται, αλλά η πρόβλεψη είναι ότι το 2027 θα σταματήσει η διεύρυνσή του. Θα ανέρχεται όμως σε €4,580 δισ., από €3,591 δισ. το 2023.
«Ο Προϋπολογισμός του 2025 και το Μεσοπρόθεσμο Δημοσιονομικό Πλαίσιο 2025-2027 έχουν ως βασικές προτεραιότητες τη διατήρηση ενός πλεονασματικού δημοσιονομικού ισοζυγίου, τη συγκράτηση της απασχόλησης στον δημόσιο τομέα, τη μείωση του δημόσιου χρέους μεσοπρόθεσμα, την προώθηση της πράσινης μετάβασης και του ψηφιακού μετασχηματισμού, τη δημιουργία συνθηκών βιώσιμης ανάπτυξης σε βασικούς τομείς της οικονομίας και τη διατήρηση ενός εύρωστου χρηματοπιστωτικού συστήματος», αναφέρει σε γραπτή του δήλωση ο υπουργός Οικονομικών, Μάκης Κεραυνός.
Πέφτει το χρέος
Η αναπτυξιακή δυναμική οδηγεί σε υψηλά πλεονάσματα, με μέσο όρο 3,2% την περίοδο 2025-2027, με το δημόσιο χρέος να υποχωρεί στο 64,2% το 2025.
Παράλληλα γίνεται μια προσπάθεια συγκράτησης του κρατικού μισθολογίου, περιλαμβανομένης και της απασχόλησης, με μείωση της συνολικής απασχόλησης στον δημόσιο τομέα κατά 1.569 άτομα κατά την περίοδο 2012 – 2024. Όσον αφορά την απασχόληση στον δημόσιο τομέα σημειώνεται ότι τα προηγούμενα χρόνια παρατηρήθηκε αύξηση των μόνιμων θέσεων στον Κρατικό Προϋπολογισμό και το 2025 επιτυγχάνεται μείωσή τους κατά 4 θέσεις.
Ειδικότερα, το δημοσιονομικό ισοζύγιο το 2025, σύμφωνα με τις προκαταρκτικές μακροοικονομικές προβλέψεις του Υπουργείου Οικονομικών, προβλέπεται πλεονασματικό και αναμένεται να ανέλθει στο 3,3%, ως ποσοστό του ΑΕΠ, ενώ το πρωτογενές δημοσιονομικό ισοζύγιο αναμένεται να φτάσει στο 4,8% του ΑΕΠ.
Το Υπουργείο Οικονομικών σχολιάζει ότι η διατήρηση πλεονασμάτων στο δημοσιονομικό ισοζύγιο για το 2024, λόγω της βελτιωμένης οικονομικής δραστηριότητας στην οικονομία, σε συνδυασμό με την προβλεπόμενη απορρόφηση κονδυλιών μέσω του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας αναμένεται να συμβάλουν θετικά στη διαμόρφωση του πλάνου χρηματοδότησης της κυβέρνησης, με αποτέλεσμα το δημόσιο χρέος ως προς το ΑΕΠ να παραμένει σε πτωτική πορεία. Στο πλαίσιο αυτό, το δημόσιο χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ αναμένεται να περιοριστεί στο 64,2% το 2025, σε σύγκριση με 69,3% το 2024.
Σύμφωνα με τις σχετικές ανακοινώσεις, οι αναπτυξιακές δαπάνες αναμένεται να αυξηθούν κατά 2,1% το 2025 σε σχέση το έτος 2024. Περαιτέρω, κατά το 2025 αναμένεται αύξηση της τάξης του 5,2% στις δαπάνες στις παροχές παιδείας, υγείας και κοινωνικές παροχές.
Οι προοπτικές
Σύμφωνα με το βασικό μακροοικονομικό σενάριο, οι προοπτικές της κυπριακής οικονομίας μεσοπρόθεσμα παραμένουν θετικές, αλλά με σημαντικό βαθμό αβεβαιότητας. Μετά την επιτάχυνση το 2024, λόγω καλύτερης επίδοσης των εξαγωγών και της ιδιωτικής κατανάλωσης, προβλέπεται ότι ο ρυθμός ανάπτυξης θα κυμανθεί γύρω στο 3,1% το 2025. Σημειώνεται ότι ο ρυθμός ανάπτυξης της κυπριακής οικονομίας το 2024, μετά την επιβράδυνση που σημείωσε το 2023, αναμένεται να κυμανθεί γύρω στο 3,7%. Από την υψηλή ανάπτυξη η αγορά εργασίας αναμένεται να επηρεαστεί θετικά, με μείωση του ποσοστού ανεργίας γύρω στο 4,8% το 2025 από 5% το 2024 και ακολούθως το 2026 να περιορισθεί στο 4,6% και το 2027 να μειωθεί περαιτέρω στο 4,5%.
Οι κίνδυνοι
Όσον αφορά στους δημοσιονομικούς κινδύνους, επισημαίνεται ο κίνδυνος της αύξησης του πληθωρισμού που οδηγεί σε διάβρωση του πραγματικού εισοδήματος των πολιτών, με αρνητικές επιπτώσεις στην κατανάλωση και στα έσοδα του κράτους. Περαιτέρω, υπάρχει ο κίνδυνος από τις επιπτώσεις που θα επιφέρει τυχόν αύξηση των μεταναστευτικών ροών, λαμβάνοντας υπόψη και τις εμπόλεμες ζώνες και τον κίνδυνο επέκτασής τους στη Μέση Ανατολή και την Ουκρανία.
