Οι κυπριακές επιχειρήσεις, ειδικότερα του κατασκευαστικού τομέα, θα μπορούσαν να εμπλακούν και να βοηθήσουν στις προσπάθειες ανοικοδόμησης της Συρίας, εκτιμούν οι επιχειρηματικοί σύνδεσμοι της Κύπρου, ενώ διεθνολόγοι είναι διχασμένοι κατά πόσο η Κύπρος θα μπορούσε να έχει ενεργό ρόλο στις εξελίξεις.
Με τις προσπάθειες ανοικοδόμησης της χώρας να συζητούνται τόσο σε επίπεδο ΕΕ όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο, εκτιμάται ότι η Κύπρος θα μπορούσε να βοηθήσει καθώς ήδη αρκετές επιχειρήσεις δραστηριοποιούνται σε γειτονικές χώρες.
Ο νέος γενικός γραμματέας του Κυπριακού Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου (ΚΕΒΕ), Φιλόκυπρος Ρουσουνίδης, ανέφερε στον «Π» ότι αρκετές κυπριακές επιχειρήσεις, ειδικά στον κατασκευαστικό κλάδο, δραστηριοποιούνται σε γειτονικές χώρες επισημαίνοντας ότι μπορούν να συμμετέχουν και στις προσπάθειες ανοικοδόμησης της Συρίας.
«Θεωρώ ότι οι κυπριακές επιχειρήσεις θα επιδείξουν ενδιαφέρον, θέλοντας να διευρύνουν τις επιχειρηματικές τους δραστηριότητες», εκτίμησε.
Ο γενικός διευθυντής της Ομοσπονδίας Εργοδοτών και Βιομηχάνων (ΟΕΒ), Μιχάλης Αντωνίου, ανέφερε από την πλευρά του στον «Π» ότι «για την ανοικοδόμηση της Συρίας εκτιμώ ότι θα γίνουν κάποιες συνεργασίες από τους Κύπριους επιχειρηματίες».
Επεσήμανε ωστόσο ότι είναι πολύ πρόωρο να γίνουν πλάνα επενδύσεων καθώς η κατάσταση στη χώρα εξακολουθεί να είναι ρευστή.
Μπορεί και οφείλει η Κύπρος
Ο πρώην πρέσβης και διεθνολόγος, επιστημονικός συνεργάτης στη Νομική Σχολή του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου, Μιχάλης Σταυρινός, ανέφερε στον «Π» ότι η Κύπρος ασφαλώς θα μπορούσε να βοηθήσει στις προσπάθειες ανοικοδόμησης της Συρίας, τονίζοντας ότι οφείλει να καταβάλει κάθε προσπάθεια για ουσιαστική συμμετοχή σε αυτήν την προσπάθεια.
Αυτό, όπως υπέδειξε, έχει πολιτική και γεωστρατηγική σημασία αλλά και οικονομική.
«Η Κύπρος διαθέτει την εμπειρία και την τεχνογνωσία λόγω της εμπλοκής κυπριακών εταιρειών σε μεγάλα έργα σε αραβικές χώρες. Επίσης η συμβολή της Κύπρου για παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας προς τους Παλαιστινίους έχει δημιουργήσει ένα θετικό κλίμα το οποίο αραβικές χώρες όπως η Συρία θα λάβουν υπ' όψιν τους για να αποδεχθούν τη συμμετοχή της Κύπρου στην ανοικοδόμηση της χώρας», τόνισε.
Μέχρι τα $400 δισ.
Η Άννα Κουκκίδη-Προκοπίου, πρόεδρος της δεξαμενής σκέψης Πολιτεία και τέως υπουργός Δικαιοσύνης της Κυπριακής Δημοκρατίας, ανέφερε στον «Π» ότι μετά από δεκατέσσερα χρόνια εμφυλίου πολέμου, η Συρία έχει απολέσει μισό εκατομμύριο ζωές, ενώ δεκατέσσερα εκατομμύρια άνθρωποι έχουν φύγει από τη χώρα εντελώς ή βρίσκονται εσωτερικά εκτοπισμένοι μακριά από τα σπίτια, τα χωριά και τις πόλεις τους.
Ταυτόχρονα, πρόσθεσε, η συριακή λίρα έχει απολέσει το 99% της αξίας της, ενώ μεγάλο μέρος του οδικού της δικτύου, του δικτύου ηλεκτροδότησης και των υποδομών της έχει καταστραφεί ολοσχερώς.
«Περισσότερα από τα μισά παιδιά σε σχολική ηλικία δεν πάνε σχολείο αλλά δουλεύουν για να βοηθήσουν τις οικογένειές τους, σε μια χώρα όπου σήμερα το 96% του πληθυσμού της επιβιώνει με λιγότερο από 7 δολάρια την ημέρα. Το μέγεθος της καταστροφής είναι τεράστιο, για αυτό η ανοικοδόμηση της χώρας προβλέπεται να διαρκέσει σε βάθος χρόνου αλλά και να απαιτήσει κονδύλια που υπολογίζονται μεταξύ 250-400 δισεκατομμυρίων δολαρίων», εκτιμά.
Παράλληλα, υποστήριξε ότι χωρίς την άρση των αμερικανικών και ευρωπαϊκών κυρώσεων είναι δύσκολο να μπει ξανά η συριακή οικονομία σε τροχιά ανάπτυξης.
«Βρισκόμαστε όμως πολύ κοντά σε μια σταδιακή αλλαγή πλεύσης από την Ουάσινγκτον και τις Βρυξέλλες, κάτι που θα μπορούσε να προσφέρει την πρώτη οικονομική ανάσα στο καθεστώς της Δαμασκού. Παράλληλα, σημαντικό είναι να δούμε πώς θα εξελιχθεί η πρόσβαση προς τις πηγές πετρελαίου και φυσικού αερίου στα ανατολικά της χώρας, που σήμερα ελέγχονται από τις κουρδικές δυνάμεις που είναι φίλα προσκείμενες στις ΗΠΑ», υπέδειξε.
Σύμφωνα με την κ. Προκοπίου, η έναρξη της Προεδρίας του Ντόναλντ Τραμπ αποτελεί κομβικό σημείο για την πιθανότητα της επίτευξης μιας συμφωνίας μεταξύ της Δαμασκού και των Κούρδων της Συρίας για το πολιτικό στάτους που θα σφραγίσει τη σχέση των δυο μερών και θα επιτρέψει, παράλληλα, κάποιου είδους οικονομική συμφωνία.
Επίσης, επαναλαμβάνει ότι η Τουρκία υπολογίζει στην εμπορική εκμετάλλευση των φυσικών πόρων της γείτονος χώρας αλλά και στη χρήση των δικών της λιμανιών, αεροδρομίων και υποδομών για την έναρξη των εμπορικών συναλλαγών που θα προέρχονται από και προς τη Συρία.
«Σημαντική συνάντηση στην Τουρκία υπό την αιγίδα του Τούρκου υπουργού Εμπορίου, που έγινε πρόσφατα, αποσκοπούσε ακριβώς στη δημιουργία ενός μομέντουμ προς αυτή την κατεύθυνση. Τις επόμενες μέρες αναμένεται η επίσκεψη εμπορικής αντιπροσωπείας στη συριακή πρωτεύουσα, για αυτόν ακριβώς τον λόγο, παρότι η ίδια η Άγκυρα αποσκοπεί περισσότερο στο να απορροφήσει τα κονδύλια που θα αφιερωθούν από άλλους (λόγου χάριν Σαουδικής Αραβίας) για αυτόν τον στόχο παρά να διαθέσει το απαιτούμενο ποσό για έργα ανοικοδόμησης η ίδια», σημείωσε.
Επιπρόσθετα, όπως τόνισε, ερωτήματα που παραμένουν αναπάντητα είναι το ύψους του χρέους του καθεστώτος Άσαντ προς τους σπόνσορές του, το Ιράν και τη Ρωσία, κι αν αυτό θα διεκδικηθεί και πότε από τη νέα ηγεσία της χώρας, όπως κι επίσης εάν το νέο καθεστώς θα μπει στον πειρασμό να καταφύγει στο εύκολο κέρδος του εμπορίου ναρκωτικών (βλ. εργοστάσια κατασκευής Captagon) που είχαν πλουτίσει την οικογένεια και τον στενό κύκλο συνεργατών του Άσαντ.
«Μέσα σε όλο αυτό το πολυσύνθετο σκηνικό γεωπολιτικών συμφερόντων, η Κύπρος είναι προς το παρόν δύσκολο να παίξει οποιονδήποτε ρόλο, αφού δεν υπάρχει επίσημη γραμμή επικοινωνίας με τη νέα κυβέρνηση της Συρίας ή χειροπιαστή ανάμειξη στα τεκταινόμενα επί του πεδίου», εκτιμά.
Υποσχέσεις ΕΕ για βοήθεια
Η Ευρωπαία επίτροπος αρμόδια για τη Διαχείριση Κρίσεων, Χάτζα Λαχμπίμπ, έγινε η πρώτη αξιωματούχος της ΕΕ που επισκέπτεται τη Συρία μετά την πτώση του Μπασάρ αλ Άσαντ και υποσχέθηκε βοήθεια ύψους €235 εκατ. για τη Δαμασκό και τις γειτονικές χώρες.
«Το βασικό μου μήνυμα είναι ότι ελπίζουμε να δούμε μια συμπεριληπτική κυβέρνηση» στη Συρία, επεσήμανε η Ευρωπαία επίτροπος μιλώντας σε δημοσιογράφους και ζήτησε η νέα συριακή κυβέρνηση «να ενσωματώσει την ποικιλομορφία της συριακής κοινωνίας».
Παράλληλα η Λαχμπίμπ ανακοίνωσε από τη Δαμασκό την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας στη Συρία και τις γειτονικές της χώρες.
«Η χρηματοδότησή μας θα συμβάλει στην αντιμετώπιση βασικών αναγκών όπως η στέγαση, η τροφή, το πόσιμο νερό, οι υπηρεσίες υγιεινής και υγείας, η παιδεία και (η διαχείριση) εκτάκτων καταστάσεων», εξήγησε η Λαχμπίμπ.
Οι υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ αναμένεται να εξετάσουν τυχόν χαλάρωση των κυρώσεων, κάτι στο οποίο συμφωνούν η Γαλλία και η Γερμανία, στη διάρκεια συνεδρίασής τους στις Βρυξέλλες στις 27 Ιανουαρίου.
Ετοιμότητα ΔΝΤ για βοήθεια
Έτοιμο να βοηθήσει στην ανοικοδόμηση της Συρίας μαζί με τη διεθνή κοινότητα είναι το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ), αλλά η κατάσταση επιτόπου παραμένει ρευστή, δήλωσε πρόσφατα η εκπρόσωπος του ΔΝΤ, Julie Kozack.
Κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου είπε ότι ενώ ο οργανισμός παρακολουθεί τις εξελίξεις στη Συρία δεν μπορεί ακόμη να κάνει μια συνολική αξιολόγηση των οικονομικών προκλήσεων της χώρας.
«Είναι πολύ νωρίς για να κάνουμε μια οικονομική αξιολόγηση. Παρακολουθούμε στενά την κατάσταση και είμαστε έτοιμοι να υποστηρίξουμε τις προσπάθειες της διεθνούς κοινότητας να βοηθήσει τη σοβαρή ανοικοδόμηση, όπως απαιτείται και όταν το επιτρέπουν οι συνθήκες», είπε.
Ο Ύπατος Αρμοστής του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, Φόλκερ Τουρκ, ζήτησε την Τετάρτη την «επείγουσα» χαλάρωση των διεθνών κυρώσεων στη διάρκεια επίσκεψής του στη Δαμασκό.
Η συριακή οικονομία καταρρέει μετά το 2010 και το ΔΝΤ δεν παρέχει καν αριθμούς για το ΑΕΠ μετά από αυτό το έτος.
