Ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (ΕΜΣ), στην ετήσια έκθεσή του για το 2024, αναγνωρίζει την ισχυρή πορεία της κυπριακής οικονομίας, αλλά ταυτόχρονα προχωρά σε συγκεκριμένες συστάσεις για τη διασφάλιση της βιώσιμης ανάπτυξης και της ανθεκτικότητας της χώρας. Η Κεντρική Τράπεζα, από την πλευρά της, στις νέες της προβλέψεις για την πορεία της κυπριακής οικονομίας διατηρεί σχεδόν αμετάβλητη την εκτίμησή της προβλέποντας ρυθμό ανάπτυξης 3,1% για το 2025, από 3,2% που ήταν η πρόβλεψη τον Μάρτιο. Αυτή η υποχώρηση κατά 0,1% οφείλεται κυρίως στην αναμενόμενη ασθενέστερη πορεία της εξωτερικής ζήτησης λόγω της αυξημένης αβεβαιότητας.
Οι συστάσεις
Ειδικότερα, ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας ζητεί από την Κύπρο:
Να συνεχίσει με συνέπεια τις μεταρρυθμίσεις, με έμφαση στην επιτάχυνση της πράσινης και ψηφιακής μετάβασης.
Να διατηρήσει ένα αποτελεσματικό πλαισίου εκποιήσεων, το οποίο θεωρείται απαραίτητο για τη μείωση και διαχείριση των υφιστάμενων και μελλοντικών μη εξυπηρετούμενων δανείων, πρόβλημα που παραμένει σημαντικό για το τραπεζικό σύστημα.
Να προχωρήσει στην ταχεία υλοποίηση του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, το οποίο αποτελεί βασικό εργαλείο για την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση, αλλά και για την ενίσχυση της ενεργειακής ανεξαρτησίας της χώρας.
«Η επιτάχυνση της μετάβασης προς μια ψηφιακή και πράσινη οικονομία, συμπεριλαμβανομένης της πορείας προς μεγαλύτερη ενεργειακή ανεξαρτησία, είναι επίσης κρίσιμη. Ο στόχος αυτός απαιτεί την ταχεία υλοποίηση του σχεδίου ανάκαμψης και ανθεκτικότητας», τονίζεται.
Ο ΕΜΣ καταγράφει μια συνολικά θετική εικόνα για την κυπριακή οικονομία το 2024. Το πραγματικό ΑΕΠ αυξήθηκε κατά περίπου 3,5%, υπερτετραπλάσιο του μέσου όρου της ευρωζώνης. Ο ετήσιος πληθωρισμός μειώθηκε στο 2,3%, ενώ η ανεργία υποχώρησε στο 4,9% από 5,9% το 2023. Η δημοσιονομική διαχείριση χαρακτηρίζεται από υγιή έσοδα και συγκρατημένες δαπάνες, οδηγώντας στο υψηλότερο πρωτογενές πλεόνασμα στην ευρωζώνη (5,5% του ΑΕΠ) και σε περαιτέρω μείωση του δημόσιου χρέους στο 65% του ΑΕΠ. Ο τραπεζικός τομέας διατηρεί ρεκόρ κερδοφορίας, με τα αποθέματα κεφαλαίου και ρευστότητας σε ιστορικά υψηλά επίπεδα, αν και η αντιμετώπιση των παλαιών μη εξυπηρετούμενων δανείων παραμένει πρόκληση.
Ο ΕΜΣ προβλέπει ότι το ΑΕΠ θα αυξηθεί κατά 2,8% το 2025, με τον πληθωρισμό να παραμένει ελαφρώς πάνω από το 2%. Οι βασικοί κίνδυνοι για την οικονομία σχετίζονται κυρίως με εξωγενείς παράγοντες, όπως οι γεωπολιτικές εξελίξεις που ενδέχεται να επηρεάσουν τον τουρισμό, την εγχώρια ζήτηση και τις τιμές ενέργειας και βασικών προϊόντων.
Η Κεντρική
Οι προβλέψεις του βασικού σεναρίου της Κεντρικής δεν περιλαμβάνουν το αντίκτυπο της σύγκρουσης Ισραήλ - Ιράν.
Σύμφωνα με την Κεντρική, η προβλεπόμενη πορεία του ΑΕΠ οφείλεται, ως επί το πλείστον, στην αναμενόμενη περαιτέρω άνοδο της εγχώριας ζήτησης καθ’ όλη την περίοδο του ορίζοντα προβλέψεων, και σε σχετικά μικρότερο βαθμό στην αναμενόμενη πορεία της εξωτερικής ζήτησης για την περίοδο 2026-27, η οποία έχει επηρεαστεί αρνητικά λόγω της εξαιρετικής αβεβαιότητας στο διεθνές γεωπολιτικό και εμπορικό περιβάλλον.
Την εγχώρια ζήτηση αναμένεται να στηρίξει η άνοδος στην ιδιωτική κατανάλωση λόγω της αύξησης του πραγματικού διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών και της ανθεκτικότητας που συνεχίζει να καταγράφει η αγορά εργασίας.
H ιδιωτική κατανάλωση, παρά την αναμενόμενη ομαλοποίηση στον ρυθμό αύξησής της τα επόμενα έτη, προβλέπεται να παραμείνει σημαντικός παράγοντας της οικονομικής ανάπτυξης. Επίσης, σημαντική συνεισφορά στην εγχώρια ζήτηση αναμένεται από τις υπό εξέλιξη μεγάλες μη οικιστικές ιδιωτικές επενδύσεις, τα έργα υποδομής για στήριξη της ψηφιακής και πράσινης ανάπτυξης και άλλα μεταρρυθμιστικά έργα στο πλαίσιο υλοποίησης του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
