Οι εξασφαλίσεις διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο στον τραπεζικό δανεισμό, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.
Σε άρθρο εργασίας το οποίο υπογράφουν οι Hans Degryse, Olivier De Jonghe, Luc Laeven και Tong Zhao, αναφέρεται ότι οι εξασφαλίσεις μειώνουν τον κίνδυνο, δίνοντας στις τράπεζες το νόμιμο δικαίωμα να κατάσχουν και να πωλήσουν τα περιουσιακά στοιχεία ενός δανειολήπτη εάν ο δανειολήπτης δεν αποπληρώσει το δάνειο.
«Τα περιουσιακά στοιχεία των επιχειρήσεων, όπως η γη και τα κτίρια, διευκολύνουν την παραγωγή και χρησιμεύουν ως εγγύηση για τα δάνεια. Αυτό καθιστά τις εξασφαλίσεις ακρογωνιαίο λίθο της εταιρικής χρηματοδότησης», τονίζεται.
Όπως εξηγούν οι συντάκτες, όταν οι αξίες των περιουσιακών στοιχείων μειώνονται, οι επιχειρήσεις δανείζονται λιγότερο, γεγονός που μπορεί να επιδεινώσει τις οικονομικές επιβραδύνσεις.
Ωστόσο, πρόσφατα στοιχεία από τις ΗΠΑ υποδηλώνουν μείωση της εξάρτησης από τα εξασφαλισμένα χρέη των μεγάλων εταιρειών, αφήνοντας ασαφές το εάν οι εξασφαλίσεις εξακολουθούν να έχουν σημασία για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜμΕ) που λειτουργούν εντός τραπεζικών χρηματοπιστωτικών συστημάτων.
Στόχος της εργασίας ήταν να απαντηθούν δύο ερωτήματα: πρώτον, σε ποιο βαθμό η αξία των ενεχυριασμένων εξασφαλίσεων επηρεάζει την τιμολόγηση και τον όγκο των δανείων. Και δεύτερον, πόσο σημαντικές είναι οι εξασφαλίσεις στον δανεισμό προς τις ΜμΕ.
Τι δείχνουν στοιχεία από το μητρώο εταιρικών πιστώσεων AnaCredit
Για να απαντηθούν αυτά τα ερωτήματα, αξιοποιήθηκε το μητρώο εταιρικών πιστώσεων της ζώνης του ευρώ, AnaCredit, που συνδέει μοναδικά κάθε δάνειο με το πλήρες σύνολο των ενεχυριασμένων περιουσιακών στοιχείων του και καταγράφει την πραγματική αξία κάθε ενεχυριασμένου περιουσιακού στοιχείου.
Τα αποτελέσματα υποδηλώνουν ότι περίπου το 70% του ανεξόφλητου όγκου είναι εξασφαλισμένο και αυτά τα δάνεια απολαμβάνουν 33%-48% μεγαλύτερα δεσμευμένα ποσά και 10-18 μονάδες βάσης (bps) χαμηλότερα επιτόκια από συγκρίσιμα μη εξασφαλισμένα δάνεια.
Το είδος της εξασφάλισης έχει σημασία: τα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία έχουν συχνότερα εξασφαλίσεις (46%), αλλά τα ακίνητα κυριαρχούν στη συνολική αξία των εξασφαλίσεων (53%).
Τα ακίνητα αυξάνουν το ποσό των δανείων παρά την τιμή, ενώ τα άυλα περιουσιακά στοιχεία προσφέρουν τόσο μέτριες αυξήσεις του ποσού όσο και χαμηλότερα επιτόκια.
Μια αύξηση 1% στην αξία των εξασφαλίσεων μεταφράζεται σε μείωση 2-4 μονάδων βάσης στα επιτόκια δανείων και ελαστικότητα 0,7-0,8 στα δεσμευμένα ποσά.
Διαφορές στη σύνθεση εξασφαλίσεων
Οι αναλύσεις μεταξύ χωρών και οι διαχρονικές αναλύσεις αποκαλύπτουν ότι οι ελαστικότητες των ποσών των δανείων ως προς την αξία των εξασφαλίσεων ποικίλλουν, κυμαινόμενες από 64% έως 89% μεταξύ των χωρών και από 76% έως 86% με την πάροδο των ετών, αντανακλώντας τις διαφορές στη σύνθεση των εξασφαλίσεων, τα νομικά πλαίσια και τους κανόνες δανείου προς αξία.
Τα ευρήματα επιβεβαιώνουν ότι οι εξασφαλίσεις παραμένουν ένας κρίσιμος καθοριστικός παράγοντας για τα πιστωτικά αποτελέσματα των ΜμΕ.
Τονίζεται ότι τα μοντέλα που συνδέουν τις αξίες των περιουσιακών στοιχείων με τον δανεισμό θα πρέπει να συνεχίσουν να ενσωματώνουν κανάλια εξασφαλίσεων και οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής που σχεδιάζουν στοχευμένες εγγυήσεις ή παρεμβάσεις στον ισολογισμό μπορούν να επηρεάσουν ουσιαστικά τόσο το κόστος όσο και τον όγκο των πιστώσεων προς τις ΜμΕ.