Από την προηγούμενη δεκαετία ζήσαμε μια παγκόσμια οικονομική κρίση, τώρα ζούμε μια παγκόσμια γεωπολιτική κρίση. Αν τότε, μεταδιδόταν η χρεοκοπία από τα ακίνητα στις τράπεζες και από τις ΗΠΑ στην Ευρώπη, σήμερα φεύγει από τον Ειρηνικό Ωκεανό και πάει Ουκρανία και Καύκασο, από εκεί φτάνει στη Μέση Ανατολή.
Όπως τότε, όσοι δεν πήραν έγκαιρα δύσκολες αποφάσεις και δεν πέτυχαν αναγκαίους συμβιβασμούς και βρέθηκαν με το «πιστόλι στον κρόταφο», έτσι και σήμερα. Όσοι άφησαν γεωπολιτικά θέματα να αιμορραγούν και διαφορές που δεν τόλμησαν να αγγίξουν, βρέθηκαν να ξυπνούν με τους ήχους της σειρήνας και του πολέμου. Όπως και στην οικονομική κρίση, όταν έχεις «σκελετούς» και «ζόμπι», έτσι και στα γεωπολιτικά, όταν έχεις πόλη «φάντασμα» και «πράσινη γραμμή», το ερώτημα δεν είναι αν θα σε πιάσει η παγκόσμια κρίση. Είναι θέμα χρόνου να σε αρπάξει. Όταν συμβεί αυτό, όλες οι επιλογές είναι σαφώς χειρότερες από αυτές που είχες πριν βρεθείς με το «πιστόλι στον κρόταφο», κυριολεκτικά ή μεταφορικά. Ακόμη προλαβαίνουμε, αλλά δεν ξέρω για πόσο ακόμη.
Η συζήτηση αυτή έγινε στο πλαίσιο του «Show me the Money» στο ραδιόφωνο του Πολίτη 107.6 και 97.6 με τον συνάδελφο Γιάννη Σεϊτανίδη, με αφορμή την υπογραφή τριών εμπορικών συμφωνιών για την αξιοποίηση του κοιτάσματος φυσικού αερίου «Κρόνος», ανάμεσα σε Κύπρο και Αίγυπτο. Μπορεί η Τουρκία να κάνει τσαμπουκάδες αν προχωρήσουν τα ενεργειακά έργα; Αν κρίνουμε από τη μέχρι τώρα στάση της, θα είναι το μόνο σίγουρο πως κάπως θα αντιδράσει. Το μόνο που δεν ξέρουμε είναι το πώς, το πού και το πότε. Στο κάτω-κάτω, δεν χρειάζεται να στείλει πλοία στο «Κρόνος» για να κάνει τη δουλειά της. Η πράσινη γραμμή, το Αιγαίο και η Θράκη, είναι πάντα μια ευκαιρία για τσαμπουκά. Αν μάλιστα οι ΗΠΑ και η Ευρώπη έχουν σημαντικότερα θέματα να ασχοληθούν με Κίνα και Ρωσία και το Ισραήλ με Ιράν, τότε η κατάσταση θα θυμίζει Μάρτη του 2013, με τον Νίκο Χριστοδουλίδη να επεξεργάζεται «κουρέματα». Και αν τότε υπήρχε και ένας Γιούνκερ να μας κατανοήσει, στα γεωπολιτικά θα βρούμε μόνο «συμπόνια» Σόιμπλε.
Με άλλα λόγια, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης, πρέπει να αρπάξει την ευκαιρία της ευρωπαϊκής προεδρίας και της φρέσκιας εκλογικής επιτυχίας του Τουφάν Ερχιουρμάν. Να τρέξει για να προλάβει να σώσει ό,τι σώζεται από αυτό που ονομάζουμε επίλυση του Κυπριακού. Να επανενώσει ό,τι επανενώνεται, όσο αυτό το κράτος επανενώνεται μετά από 51 χρόνια και να διασφαλίσει ασφάλεια και ειρήνη στον βαθμό που αυτή μπορεί να διασφαλιστεί. Να δεχτεί την όποια λύση λοιπόν; Ναι είναι η απάντηση, να δεχτεί την καλύτερη λύση που μπορεί να πετύχει.
Ναι, μπαίνουμε σε προεκλογικό χρόνο λόγω βουλευτικών εκλογών, και αυτό δυσκολεύει το εγχείρημα. Ναι, είναι στην κυβέρνηση κόμματα με σκληρή γραμμή στο Κυπριακό και ναι, οι πολιτικοί φίλοι του φεύγουν από τον ΔΗΣΥ και επανεμφανίζονται στο ΕΛΑΜ. Ναι, ανήκει και ο ίδιος στους σκληρούς και ναι, δεν έδειξε ακόμη ότι διαθέτει την απαιτούμενη αποφασιστικότητα. Ωστόσο, με ακόμη δυόμισι χρόνια προεδρικής θητείας και τις γεωπολιτικές κρίσεις ντόμινο, είναι μάλλον απίθανο να μην κληθεί από την ιστορία να υπογράψει έναν συμβιβασμό. Όπως δηλαδή και το 2012, η ιστορία μέτρησε τον Δημήτρη Χριστόφια για την οικονομική κρίση ντόμινο.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης μάλλον αυτό βλέπει και τρέχει να προτείνει πενταμερή για την επίλυση των θαλάσσιων διαφορών στην περιοχή. Θα περιμένουμε δηλαδή την Ελλάδα να λύσει το πρόβλημά της, όπως έγινε τότε με το «κούρεμα» των ομολόγων του Δημοσίου, ως να είμαστε μια οποιαδήποτε τρίτη χώρα και να βρεθούμε εμείς με το πρόβλημα; Θα έχουμε εμείς την ψευδαίσθηση ότι είμαστε ring fence από τις όποιες εξελίξεις στην Αθήνα; Ο χρόνος για την όποια ωφέλιμη αντίδραση είναι το τώρα. Ας μην αφήσουμε άλλους να αποφασίσουν για τη χώρα, ας μην προσποιηθούμε το θύμα και τους ανήξερους ή τους αιφνιδιασμένους. Θα είναι πραγματικά κρίμα αν δεν προλάβουμε τα χειρότερα για ακόμη μια φορά.
