Σε ρυθμούς Black Friday κινείται η αγορά από τις αρχές της εβδομάδας. Τα εμπορικά καταστήματα ηλεκτρονικών ειδών, ρούχων, αρωμάτων, αεροπορικών εισιτηρίων και άλλων καταναλωτικών ειδών, έχουν ήδη εξαγγείλει τις εκπτώσεις τους και αναμένουν τα γεμάτα πορτοφόλια των καταναλωτών, αφού αύριο 28 Νοεμβρίου είναι και η τελευταία εργάσιμη μέρα του μήνα, ημέρα πληρωμής των μισθών για τους περισσότερους.
Την ίδια ώρα που οι καταναλωτές που έχουν βάλει στο μάτι συγκεκριμένα προϊόντα ή υπηρεσίες βρίσκονται στη διαδικασία να προβούν σε αγορές εξασφαλίζοντας καλύτερες τιμές, η Υπηρεσία Προστασίας Καταναλωτή του Υπουργείου Εμπορίου καλεί τους πολίτες να είναι ιδιαιτέρως προσεκτικοί. Πάντως το φαινόμενο των παραπλανητικών εκπτώσεων δεν είναι φέτος τόσο έντονο όσο σε προηγούμενες χρονιές, από τα όσα καταγράφονται μέχρι τώρα από την Υπηρεσία, ωστόσο οι καταναλωτές πρέπει να γνωρίζουν τα δικαιώματά τους και τον τρόπο με τον οποίο μπορούν να υποβάλουν παράπονα.
Λίγες οι καταγγελίες
Παλαιότερα είχαν εντοπιστεί αρκετές περιπτώσεις πλασματικών εκπτώσεων, με καταναλωτές να παρακολουθούν προϊόντα για εβδομάδες και να αποδεικνύουν μέσω screenshots ότι οι «προσφορές» ήταν τεχνητές, ανέφερε στο politis.com.cy ο Σάββας Σάββα, λειτουργός της Υπηρεσίας Προστασίας Καταναλωτή. Φέτος, όμως, «έχουμε μόλις τρεις με τέσσερις καταγγελίες μέχρι στιγμής», σημείωσε.
Παρόλα αυτά, η Υπηρεσία εξακολουθεί να πραγματοποιεί ελέγχους και να εξετάζει καταγγελίες που υποβάλλονται, είτε μέσω τηλεφωνικής επικοινωνίας είτε -ακόμη καλύτερα- μέσω της ιστοσελίδας, όπου οι πολίτες μπορούν να προσκομίσουν και τα αποδεικτικά στοιχεία.
Πού μπορούν να απευθυνθούν οι καταναλωτές
Σε περίπτωση διαφορών με προμηθευτές, παραπλανητικής έκπτωσης ή οποιασδήποτε αθέμιτης πρακτικής, οι καταναλωτές μπορούν να υποβάλουν παράπονο:
• Στον αριθμό 1429 για άμεση καθοδήγηση.
• Στην ιστοσελίδα της Υπηρεσίας Προστασίας Καταναλωτή, ώστε να καταθέσουν αναλυτικά και γραπτώς την καταγγελία τους.
Πρόστιμο €100 χιλ. σε μία μόνο επιχείρηση
Σύμφωνα με τον κ. Σάββα, τα πρόστιμα που επιβλήθηκαν τα προηγούμενα έτη για παραπλανητικές εκπτώσεις ανήλθαν:
• Το 2024 στις 79 χιλιάδες ευρώ συνολικά.
• Το 2025 στις 135.000 ευρώ, αλλά αφορούσαν καταγγελίες του 2024.
Τα πρόστιμα μπορεί να μειωθούν μετά από ενστάσεις, όμως παραμένουν σημαντικά. Σε μία περίπτωση, μια επιχείρηση τιμωρήθηκε με 100.000 ευρώ από παραπλανητική πρακτική, σύμφωνα με τον κύριο Σάββα.
Η Υπηρεσία παρακολουθεί τις τιμές για 60 επιχειρήσεις, 50 ανά προϊόν, συνολικά 3.000 προϊόντα, ώστε να εντοπίζονται ανωμαλίες στην τιμολόγηση και τυχόν παραπλανητικές πρακτικές. Από τα τέλη του 2023 έχουν επιβληθεί 229 χιλιάδες ευρώ σε πρόστιμα για παραβάσεις του κανόνα των 30 ημερών
Πώς καθορίζεται αν μια έκπτωση είναι πραγματική
Σύμφωνα με την Υπηρεσία, η νομοθεσία προβλέπει ότι η αναγραφόμενη «προηγούμενη τιμή» πρέπει να είναι η χαμηλότερη τιμή των τελευταίων 30 ημερών πριν την έκπτωση. Δηλαδή αν ένα προϊόν είχε πουληθεί 80 ευρώ μέσα στον τελευταίο μήνα, τότε από αυτή την τιμή πρέπει να ξεκινά η έκπτωση.
Τι πρέπει να προσέχουμε
• Αγοράζουμε μόνο ότι και όσα χρειαζόμαστε, λαμβάνοντας υπόψη τις οικονομικές συνθήκες.
• Κάνουμε έρευνα αγοράς και σημειώνουμε τις τιμές πριν τις εκπτώσεις.
• Δεν βιαζόμαστε να αγοράσουμε επειδή «είναι σε προσφορά». Ελέγχουμε τα χαρακτηριστικά του προϊόντος και τις αξιολογήσεις (reviews).
• Χρησιμοποιούμε το διαδίκτυο για σύγκριση τιμών και ποιότητας.
• Η τιμή δεν είναι το μόνο κριτήριο - αξιολογούμε την αξιοπιστία του πωλητή και την εξυπηρέτηση μετά την αγορά.
• Ορίζουμε προϋπολογισμό για να αποφύγουμε παρορμητικές αγορές.
• Ενημερωνόμαστε για την πολιτική επιστροφών του καταστήματος. Δεν υπάρχει υποχρέωση επιστροφής για αγορές από φυσικό κατάστημα - εκτός αν το κατάστημα το επιτρέπει.
Δικαιώματα για τις Online αγορές
Πολλοί καταναλωτές μετανιώνουν για αγορές που έκαναν βεβιασμένα. Η ευρωπαϊκή νομοθεσία προσφέρει τη δυνατότητα υπαναχώρησης εντός 14 ημερών για τις περισσότερες online αγορές.
Τα βασικά σημεία:
• Ισχύει μόνο για εξ αποστάσεως αγορές (internet, τηλεφωνικές, ταχυδρομικές).
• Ο καταναλωτής πρέπει να ενημερώσει τον πωλητή μέσα σε 14 ημέρες.
• Η ειδοποίηση μπορεί να γίνει με απλό email.
• Μετά την ειδοποίηση, ο καταναλωτής έχει άλλες 14 ημέρες για την επιστροφή του προϊόντος.
• Ενδέχεται να ισχύουν έξοδα αποστολής επιστροφής.
Δεν καλύπτονται:
- Προσωποποιημένα προϊόντα.
- Αποσφραγισμένα προϊόντα υγείας / υγιεινής.
- Ψηφιακό περιεχόμενο που έχει ήδη γίνει λήψη.
-Αεροπορικά εισιτήρια, κρατήσεις ξενοδοχείων, ενοικίαση αυτοκινήτων.
Πότε μπορείτε να επιστρέψετε ένα προϊόν ακόμα και μετά τις 14 ημέρες:
Υπάρχει μία περίπτωση όπου μπορείτε να επιστρέψετε ένα προϊόν μετά την προθεσμία των 14 ημερών: αν είναι ελαττωματικό.
Ακόμα και κατά τη διάρκεια του Black Friday, τα δικαιώματα εγγύησης ισχύουν σε όλη την ΕΕ. Αν ένα προϊόν χαλάσει ή είναι ελαττωματικό, δικαιούστε επισκευή, αντικατάσταση ή επιστροφή χρημάτων βάσει της ευρωπαϊκής νομοθεσίας. Επιμείνετε σε αυτό το δικαίωμα, καθώς ορισμένα καταστήματα μπορεί να προσπαθήσουν να το αρνηθούν λόγω των εκπτώσεων.
Αν δεν είστε σίγουροι για τα δικαιώματά σας ή συναντήσετε δυσκολίες με μια επιστροφή, το Δίκτυο Ευρωπαϊκών Κέντρων Καταναλωτή (EΚΚ) είναι εδώ για να σας βοηθήσει δωρεάν. Επικοινωνήστε με το EΚΚ Κύπρου στο 22867177 ή στην ιστοσελίδα www.ecccyprus.gov.cy για καθοδήγηση και υποστήριξη.
