Η κατάσταση στη Μέση Ανατολή, υπό το φως των τελευταίων εξελίξεων στην περιοχή, θα είναι στο επίκεντρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου που συνέρχεται την Πέμπτη στις Βρυξέλλες και στο οποίο θα συμμετάσχει και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης.
Σε προσχέδιο συμπερασμάτων του Συμβουλίου, που έχει δει το ΚΥΠΕ, εκτός από τις αναφορές στη Γάζα, υπάρχουν ειδικές παράγραφοι για το Ιράν, τη Συρία και τον Λίβανο, ενώ εκτενής αναφορά υπάρχει και σε σχέση με το Ουκρανικό. Σε σχέση με την Ουκρανία αναμένεται να γίνει έκκληση για ένα νέο πακέτο κυρώσεων κατά της Ρωσίας, που θα είναι το 18ο κατά σειρά, ενώ οι ηγέτες θα έχουν μέσω τηλεδιάσκεψης ανταλλαγή απόψεων με τον Ουκρανό Πρόεδρο, Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
Με βάση το προσχέδιο συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, που δεν έχει οριστικοποιηθεί, η συνεδρία του οποίου κατά πάσα πιθανότητα θα είναι μονοήμερη, στο κεφάλαιο για τη Μέση Ανατολή θα περιλαμβάνεται παράγραφος για το Ιράν με το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να σημειώνει πως η ΕΕ παραμένει δεσμευμένη στην ειρήνη, την ασφάλεια και τη σταθερότητα στη Μέση Ανατολή, να καλωσορίζει την κατάπαυση των εχθροπραξιών και να παροτρύνει όλα τα μέρη να συμμορφωθούν με το διεθνές δίκαιο, να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση και να αποφύγουν να λάβουν δράση που μπορεί να οδηγήσει σε μια νέα κλιμάκωση.
Ακόμη το Συμβούλιο θα τονίζει, με βάση το προσχέδιο, πως η ΕΕ υπήρξε πάντα ξεκάθαρη ότι δεν πρέπει να επιτραπεί ποτέ στο Ιράν να αποκτήσει πυρηνικά όπλα και ότι αυτό πρέπει να συμμορφωθεί με τις νομικά δεσμευτικές υποχρεώσεις του για διασφαλίσεις όσον αφορά τα πυρηνικά με βάση τη Συνθήκη για τη Συνθήκη για τη Μη Διάδοση Πυρηνικών.
Επιπρόσθετα θα υπογραμμίζει πως η ΕΕ θα συνεχίσει να συμβάλλει σε όλες τι διπλωματικές προσπάθειες για μείωση των εντάσεων και για να επιτευχθεί μια διαρκής λύση στο ιρανικό πυρηνικό θέμα, που μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσω διαπραγματεύσεων.
Σε ό,τι αφορά τη Γάζα το προσχέδιο περιλαμβάνει έκκληση για άμεση κατάπαυση του πυρός και για άνευ όρων απελευθέρωση όλων των ομήρων, που θα οδηγήσουν σε ένα μόνιμο τερματισμό των εχθροπραξιών.
Ακόμη το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, με βάση το προσχέδιο, μεταξύ άλλων, καταδικάζει την τραγική ανθρωπιστική κατάσταση καλώντας το Ισραήλ να άρει πλήρως τον αποκλεισμό της Γάζας για να επιτρέψει άμεση, ανεμπόδιστη πρόσβαση και συνεχή διανομή ανθρωπιστικής βοήθειας σε όλη τη Γάζα και να δώσει τη δυνατότητα στα ΗΕ και στις υπηρεσίες τους, καθώς και σε ανθρωπιστικές οργανώσεις να εργαστούν ανεξάρτητα και αμερόληπτα για να σώσουν ζωές και να μειώσουν τη δοκιμασία του κόσμου.
Σημειώνεται πως ένα θέμα που συζητήθηκε σε επίπεδο Συμβουλίου Υπουργών και στην COREPER και για το οποίο αναμένεται να ληφθεί τελική απόφαση από τους ηγέτες των κρατών μελών της ΕΕ είναι κατά πόσον στα συμπεράσματα θα συμπεριληφθεί αναφορά στο θέμα της Συμφωνίας Σύνδεσης ΕΕ – Ισραήλ.
Αυτό που αναφέρεται πάντως στο προσχέδιο συμπερασμάτων είναι πως το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο σημειώνει τη συνεχιζόμενη αναασκόπηση της συμμόρφωσης του Ισραήλ με το Άρθρο 2 της Συμφωνίας Σύνδεσης και καλεί το Συμβούλιο να συνεχίσει τις συζητήσεις για τη συνέχεια στο θέμα αυτό τον Ιούλιο.
Αρμόδιες πηγές εξέφρασαν πάντως στο ΚΥΠΕ την εκτίμηση πως το θέμα αυτό τέθηκε από χώρες όπως η Ισπανία και η Σλοβακία προκειμένου να ασκηθεί πίεση προς το Ισραήλ σε ό,τι αφορά το θέμα της Γάζας.
Εξάλλου, με βάση το προσχέδιο συμπερασμάτων, σε ό,τι αφορά στη Συρία το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, μεταξύ άλλων, καταδικάζει την πρόσφατη τρομοκρατική επίθεση στην ελληνορθόδοξη εκκλησία του Προφήτη Ηλία στο Δαμασκό και καλεί όπως οι υπεύθυνοι για αυτήν λογοδοτήσουν. Σημειώνεται πως η Κύπρος ήταν μια από τις χώρες που ζήτησε να μπει το θέμα αυτό στα συμπεράσματα καταθέτοντας μάλιστα και συγκεκριμένο λεκτικό.
Ακόμη, μεταξύ άλλων, σε σχέση με τη Συρία τονίζεται πως η ανεξαρτησία, η κυριαρχία και η εδαφική της ακεραιότητα εντός ασφαλών συνόρων πρέπει να γίνεται πλήρως σεβαστή, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο.
Εξάλλου σε σχέση με τον Λίβανο στο προσχέδιο συμπερασμάτων αναφέρεται πως το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στηρίζει την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα του λιβανικού κράτους και υπενθυμίζει τον θεμελιώδη σταθεροποιητικό ρόλο της δύναμης των ΗΕ, UNIFIL, στον νότιο Λίβανο.
Σε σχέση με την Ουκρανία, το προσχέδιο των συμπερασμάτων αναφέρει, μεταξύ άλλων, πως το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επιβεβαιώνει τη συνεχιζόμενη και αμέριστη στήριξή του στην ανεξαρτησία, κυριαρχία και εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας εντός των διεθνώς αναγνωρισμένων συνόρων της και καλεί τα κράτη μέλη να συνεχίσουν να ενισχύουν τις προσπάθειες για αντιμετώπιση των πιεστικών στρατιωτικών και αμυντικών αναγκών της Ουκρανίας. Επίσης καλωσορίζει την υιοθέτηση του 17ου πακέτου κυρώσεων κατά της Ρωσίας και καλεί το Συμβούλιο να υιοθετήσει γρήγορα ένα νέο πακέτο κυρώσεων. Ακόμη το Συμβούλιο καταδικάζει σθεναρά τη στήριξη από τρίτες χώρες για να μπορεί η Ρωσία να συνεχίζει τον πόλεμο κατά της Ουκρανίας.
Εξάλλου στο προσχέδιο συμπερασμάτων περιλαμβάνεται εκτενής αναφορά στην Ευρωπαϊκή Άμυνα και Ασφάλεια. Μεταξύ άλλων καλωσορίζεται η υιοθέτηση του Κανονισμού για την εγκαθίδρυση του προγράμματος SAFE και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ζητά από τους συν-νομοθέτες να εξετάσουν γρήγορα, με στόχο μια γρήγορη συμφωνία, την πρόταση για παροχή κινήτρων για επενδύσεις που αφορούν στην άμυνα στον προϋπολογισμό της ΕΕ. Ακόμη το Συμβούλιο ενθαρρύνει να γίνει περαιτέρω εργασία ώστε να μπορέσει η ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία να αυξήσει την παραγωγή.
Αρμόδια πηγή ανέφερε στο ΚΥΠΕ πως το ζήτημα αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία και για την Κύπρο και την προώθηση της αμυντικής της βιομηχανίας.
Εξάλλου μεταξύ άλλων στο προσχέδιο συμπερασμάτων περιλαβάνεται κεφάλαιο με τίτλο «Η ΕΕ στον κόσμο» που αναφέρεται στις σχέσεις της ΕΕ με τρίτες χώρες και κεφάλαιο για την ανταγωνιστικότητα με το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να επαναλαμβάνει τη σημασία της ανταγωνιστικότητας και της στρατηγικής αυτονομίας της Ευρώπης.
Εξάλλου σε κεφάλαιο για τη μετανάστευση το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, με βάση το προσχέδιο συμπερασμάτων, μεταξύ άλλων, ενθαρρύνει την εντατικοποίηση της εργασίας όσον αφορά την εξωτερική της διάσταση μέσω συνολικών εταιρικών σχέσεων και την εφαρμογή νομοθεσιών της ΕΕ που έχουν υιοθετηθεί καθώς και την εφαρμογή υφιστάμενων νομοθεσιών.
Σημειώνεται πως ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης θα συμμετάσχει, πριν την έναρξη της συνόδου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου από κοινού με ηγέτες ομονοούντων κρατών-μελών της ΕΕ, που ανέρχονται γύρω στα 15, σε σύσκεψη υψηλού επιπέδου με αντικείμενο το Μεταναστευτικό, που διοργανώνει η Πρωθυπουργός της Ιταλίας. Στη σύσκεψη θα συμμετάσχει και η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, προκειμένου να ενημερώσει σε σχέση με την τρέχουσα κατάσταση και τις προσπάθειες που γίνονται στο ζήτημα αυτό.
Το βράδυ της Τετάρτης ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης θα παρακαθίσει σε κατ’ ιδίαν δείπνο εργασίας με τον Πρωθυπουργό του Λουξεμβούργου Luc Frieden. Το δείπνο, όπως πληροφορείται το ΚΥΠΕ, ζήτησε το Λουξεμβούργο και κατά τη διάρκειά του θα γίνει συζήτηση για τις διμερείς σχέσεις, τις, προτεραιότητες της Κυπριακής Προεδρίας της ΕΕ, την ατζέντα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, τη σημερινή σύνοδο του ΝΑΤΟ, και το θέμα του Σένγκεν. Επίσης ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης θα ενημερώσει για τις τελευταίες εξελίξεις στο Κυπριακό και για τη συνάντησή του στη Λευκωσία με τον Ειδικό Απεσταλμένο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Γιοχάνες Χαν, ενώ οι δυο ηγέτες θα συζητήσουν και τις περιφερειακές εξελίξεις.
Υπενθυμίζεται πως ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης θα συμμετάσχει επίσης νωρίς το πρωί της Πέμπτης στις εργασίες της Συνόδου του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ).
ΚΥΠΕ
