Συνέντευξη στην Άντρη Δανιήλ και τον Σταύρου Αντωνίου
Ο στόχος του Κινήματος Οικολόγων - Συνεργασία Πολιτών για τις βουλευτικές εκλογές του 2026 είναι η διατήρηση τουλάχιστον των ποσοστών του 2021, δηλώνει στον «Π» ο πρόεδρος του κόμματος Σταύρος Παπαδούρης. Αναφέρεται επίσης στην πρόσφατη παραίτηση του αναπληρωτή προέδρου του Κινήματος και στις σχέσεις του κόμματος με την κυβέρνηση Χριστοδουλίδη. Δηλώνει δε ότι ψήφισε το σχέδιο Ανάν το 2004 και απαντά για το κατά πόσο βλέπει διαφορές μεταξύ του Ερσίν Τατάρ και του Τουφάν Έρχιουρμαν.
Η πρόσφατη παραίτηση του αναπληρωτή προέδρου ήταν αναμενόμενη εξέλιξη;
Από τον πρώτο μήνα που ανέλαβε ως αναπληρωτής πρόεδρος είχαμε τα πρώτα δείγματα. Συγκεκριμένα μας είχε αποστείλει επιστολή όπου ζητούσε να απέχει από τα καθήκοντα του αναπληρωτή προέδρου και αυτό σε κάνει να διερωτηθείς για ποιο λόγο επεδίωξε να εκλεγεί σε αυτή τη θέση. Μάλιστα στην επιστολή επιχείρησε να μου φορτώσει την ευθύνη, ζητώντας από εμένα να επιλέξω πότε επιθυμώ να θέσει εκείνος την παραίτησή του για λόγους που δεν επεξηγούσε στην επιστολή. Την ίδια ημέρα απάντησα στην επιστολή, όπου τόνιζα ότι δεν είναι δική μου ευθύνη αλλά υπάρχουν τα θεσμικά και συλλογικά όργανα του Κινήματος και το καταστατικό περιγράφει ακριβώς ποια είναι η διαδικασία. Τελικά ανακλήθηκαν οι επιστολές και δεν θα ήθελα να μηδενίσω τη συνεισφορά του Σωτήρη Χρίστου, ωστόσο κάποιος αναμένει ότι θα υπάρχει συνεχή παρουσία στα συλλογικά όργανα. Για παράδειγμα, την περασμένη Κυριακή απουσίαζε από τη σύσκεψη στα Λεύκαρα, κατά την οποία παρουσιάστηκε το στρατηγικό πλάνο για τις εκλογές. Επίσης τις τελευταίες εβδομάδες έρχονταν διάφορες πληροφορίες για επαφές του αναπληρωτή προέδρου με νεοσύστατο κόμμα. Το απόγευμα της Τρίτης απέστειλα επιστολή για να θέσω το θέμα στον ίδιο και το βράδυ ενημερωθήκαμε από τα ΜΜΕ ότι παραιτείται από αναπληρωτής πρόεδρος.
Βουλευτικές εκλογές
Ποιες είναι οι δικές σας προβλέψεις για τα ποσοστά που θα λάβει το Κίνημα Οικολόγων στις βουλευτικές εκλογές; Πού βάζετε τον πήχη;
Το Κίνημα Οικολόγων έχει εμπειρία σε εκλογές. Βρίσκεται στη Βουλή από το 2001. Πάντα δίνει μια μάχη για να εισέλθει στη Βουλή. Να υπενθυμίσω ότι το 2015 υπήρξε η αύξηση του εκλογικού ορίου από το 1,8% στο 3,6% και το Κίνημα κατέβαλε μια μεγάλη προσπάθεια για να εισέλθει στη Βουλή και αυτό θα πράξουμε και αυτή τη φορά. Ο στόχος μας είναι να διατηρήσουμε τουλάχιστον τα ποσοστά του 2021 (4,41%) όπου εκλέξαμε για πρώτη φορά τρεις βουλευτές.
Γιατί το Κίνημα Οικολόγων δεν κατάφερε να αυξήσει τα ποσοστά του μέσα σε αυτό το κλίμα της δυσαρέσκειας και της μεγάλης ρευστότητας ψήφου;
Το Κίνημα δεν κατάφερε να προχωρήσει σε μια σωστή διεύρυνση. Ερχόταν κόσμος στο Κίνημα σε προεκλογικές περιόδους και έφευγε μετεκλογικά. Δεν υπήρχε το κίνητρο για να αξιοποιηθούν μετά τις εκλογές. Ωστόσο, υπάρχει μια σταθερή βάση και έχουν δημιουργηθεί δομές για αξιοποίηση των πολιτών που έρχονται στο Κίνημα. Η στοχευμένη διεύρυνση είναι ένα από τα δύο στοιχήματα που έθεσα όταν ανέλαβα την προεδρία του κόμματος, η οποία θα αφορά άτομα με εμπειρία, επιστημονική κατάρτιση και γνώσεις για να ενισχύσουμε τις θεματικές επιτροπές ώστε να παράγονται προτάσεις νόμου και κοινοβουλευτικά ερωτήματα. Το δεύτερο στοίχημα είναι η ανανέωση του Κινήματος σε επίπεδο μελών και στελεχών.
Πρόεδρος Βουλής
Η επόμενη μέρα των βουλευτικών εκλογών θα φέρει τα κόμματα ενώπιον της προσπάθειας εκλογής προέδρου της Βουλής. Ποιες είναι οι σκέψεις του Κινήματος και με ποια κόμματα νιώθει πιο κοντά σήμερα;
Νιώθουμε κοντά σε όλα τα κόμματα, πλην του ΕΛΑΜ. Προσωπικά έχω απολαύσει στη Βουλή συνεργασίες σε κοινοβουλευτικό επίπεδο με όλα τα υπόλοιπα κόμματα και πολλές φορές υπήρξα συνδετικός κρίκος μεταξύ της μιας και της άλλης πλευράς, ειδικά όταν η πρόταση νόμου ήταν για το καλό του τόπου. Δεν έχω αυτά τα κολλήματα. Είχαμε κοινές προτάσεις νόμου με το ΑΚΕΛ, τον ΔΗΣΥ, το ΔΗΚΟ, τη ΔΗΠΑ και με την ΕΔΕΚ.
Η προηγούμενη ηγεσία απέκλειε τη συνεργασία με τον ΔΗΣΥ…
Προσωπικά δεν αποκλείω κανέναν, αλλά επαναλαμβάνω ότι το κριτήριο αφορά το καλό του τόπου.
Κυβέρνηση Χριστοδουλίδη
Ποια είναι η σχέση του Κινήματος με την κυβέρνηση Χριστοδουλίδη;
Ως άτομο έχω στηρίξει την υποψηφιότητα του Νίκου Χριστοδουλίδη στις προεδρικές εκλογές του 2023 και υπενθυμίζω ότι το Κίνημα αποφάσισε ψήφο κατά βούληση. Προσωπικά μια φορά πέρασα την πόρτα του Προεδρικού ως βουλευτής και αφορούσε το θέμα των εκποιήσεων και τις ανησυχίες μου για το 2026. Πραγματοποίησα ακόμη μια επίσκεψη στο Προεδρικό ως πρόεδρος του Κινήματος με την υπόλοιπη ηγεσία. Σήμερα το Κίνημα ασκεί εποικοδομητική αντιπολίτευση και υπάρχει μια άτυπη συνεργασία.
Κυπριακό πρόβλημα
Στο Κυπριακό φαίνεται να υπάρχουν ορισμένες εξελίξεις. Έχετε ξεκάθαρη κατεύθυνση ως Κίνημα Οικολόγων;
Η πολιτική κατεύθυνση του Κινήματος, η οποία επικαιροποιήθηκε πρόσφατα, θέτει το θέμα της διζωνικότητας, στοιχείο το οποίο μας ενοχλεί αφάνταστα. Ο γεωγραφικός διαχωρισμός δεν μας βρίσκει σύμφωνους. Αυτός είναι ο λόγος που δεν έχουμε λάβει οποιαδήποτε απόφαση υπέρ της διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας. Ωστόσο, παρακολουθούμε τις εξελίξεις, έχουμε τις επιφυλάξεις μας, τις οποίες θα θέσουμε στο Εθνικό Συμβούλιο, αλλά όχι με εμμονικό τρόπο. Αντίθετα, είμαστε έτοιμοι να συζητήσουμε επί των επιφυλάξεών μας σε περίπτωση που επαναρχίσουν οι συνομιλίες. Όμως η διζωνικότητα είναι κόκκινη γραμμή για το Κίνημα.
Το 2004 ως άτομο στηρίξατε το σχέδιο Ανάν. Θα στηρίζατε ένα νέο σχέδιο;
Το 2004 δεν είχα κάποια σχέση με το Κίνημα, δεν ήμουν καν πολιτικοποιημένος. Όμως ήμουν και θα παραμείνω πολιτικό ον, είχα διαβάσει το σχέδιο Ανάν και νομίζω ότι δεν μπήκαν πολλοί στη διαδικασία να το διαβάσουν. Με το μυαλό που είχα σε εκείνη την ηλικία, πριν 22 σχεδόν χρόνια, αποφάσισα ότι έπρεπε να το ψηφίσω, παρά τις επιφυλάξεις μου. Επρόκειτο για μια περίοδο με τόσους πολλούς πρόσφυγες εν ζωή, οι οποίοι θα μπορούσαν να επιστρέψουν πίσω.
Δηλαδή ο κ. Παπαδούρης ως πρόσωπο θα ψήφιζε ξανά ένα σχέδιο λύσης που προβλέπει τη διζωνικότητα όπως έπραξε το 2004, αλλά σήμερα ως πρόεδρος του Κινήματος το οποίο τάσσεται κατά της διζωνικότητας θα έχει διαφορετική στάση;
Όχι. Ακριβώς το αντίθετο. Ψήφισα υπέρ του σχεδίου πριν 22 χρόνια. Το 2021 είχα διαβάσει τις θέσεις του Κινήματος για να αποφασίσω να συνεργαστώ και θα μπορούσα να πω ότι συνταυτίστηκα με την προεδρία του 2021 στα θέματα της οικονομίας που ασχολούμουν πολύ περισσότερο. Όμως είχα υποχρέωση να συζητήσω και το έκανα για δύο ημέρες επί τέσσερις ώρες, ώστε να γνωρίζω ότι ασπάζομαι τις απόψεις του πολιτικού χώρου με τον οποίο επιθυμώ να συνεργαστώ. Είχαμε συζητήσει και το Κυπριακό και όντως αντιλήφθηκα τις επιφυλάξεις του Κινήματος και αυτές άρχισαν να επιβεβαιώνονται. Οι επιφυλάξεις αυτές ήταν πολύ πιο στέρεες το 2021 παρά το 2004. Δυστυχώς, η πάροδος του χρόνου μας έδειξε αρκετά πράγματα, τα οποία είναι δίκοπο μαχαίρι. Όσο περνά ο καιρός τα πράγματα γίνονται πιο δύσκολα, ωστόσο δεν ασπάζομαι την υπέρμετρη αισιοδοξία. Η σημερινή πραγματικότητα δεν είναι δεδομένη, γι' αυτό πρέπει να είμαστε υπέρμετρα προσεκτικοί.
Λέτε ότι είσαστε κατά της υπεραισιοδοξίας. Ωστόσο έχουμε ενώπιόν μας έναν νέο Τουρκοκύπριο ηγέτη. Εσείς συμφωνείτε με τον υποψήφιο βουλευτή του Κινήματος Οζ Καραχάν, ο οποίος δήλωσε πρόσφατα ότι δεν υπάρχουν διαφορές μεταξύ Τατάρ και Έρχιουρμαν;
Ο Οζ Καραχάν είναι πρόεδρος της Ένωσης Κυπρίων, μιας οργάνωσης που αποτελείται από Κύπριους, Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους που συνυπάρχουν και έχουν τις ίδιες απόψεις και μια ξεκάθαρη θέση στο πώς πρέπει να καταλήξουμε σε αυτόν τον τόπο. Δηλαδή αυτό που ανέφερα και πιο πάνω. Χωρίς οποιεσδήποτε διαχωριστικές γραμμές επί του εδάφους, με βάση την εθνικότητα και τη θρησκεία. Ο κ. Καραχάν και η Ένωσης Κυπρίων γνωρίζουν και συμμερίζονται τις θέσεις του Κινήματος αφού έχουν ενταχθεί ως συνεργαζόμενη ομάδα. Μάλιστα είναι ενεργά μέλη στη Θεματική Επιτροπή Κυπριακού και μέσω της συγκεκριμένης επιτροπής έχουμε εκδώσει ανακοινώσεις για τον σφετερισμό ε/κ περιουσιών και έχουμε δώσει στην Αστυνομία καταλόγους με ονόματα και περιπτώσεις. Το πράξαμε χωρίς να λαϊκίσουμε, αλλά αφήσαμε την Αστυνομία και το Υπουργείο Δικαιοσύνης να κάνουν τη δουλειά τους. Άρα η Ένωση Κυπρίων και οποιοσδήποτε άλλος συμπορεύεται με το Κίνημα, γνωρίζεις τις θέσεις μας και όπως εμείς σεβόμαστε τις απόψεις τους έτσι και εκείνοι τις δικές μας.
Εσείς ως πρόεδρος του Κινήματος βλέπετε διαφορές μεταξύ Τατάρ και Έρχιουρμαν;
Θα επαναλάβω αυτά που είπα την επόμενη ημέρα της εκλογής του Τουφάν Έρχιουρμαν. Βλέπω μια θετική εξέλιξη. Ο κ. Τατάρ ο οποίος κρατούσε ως λάβαρο στην προεκλογική του τα δύο κράτη δεν είναι πλέον ενεργός στο θέμα του Κυπριακού. Δεν θα είναι παρών στις διαπραγματεύσεις. Ωστόσο, υπάρχουν δηλώσεις του κ. Έρχιουρμαν που μας δημιουργούν μεγάλες επιφυλάξεις. Πιθανόν όμως να εξέφρασε κάποιες θέσεις στην προεκλογική εκστρατεία που ενδεχομένως να εγκαταλείψει ως ηγέτης. Αυτό θα διαφανεί τις επόμενες ημέρες, αν και ορισμένες τοποθετήσεις του κ. Έρχιουρμαν μετά την πρώτη συνάντηση με τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη θύμιζαν λίγο τον Ερσίν Τατάρ. Βέβαια θα πρέπει να αναμένουμε την ενημέρωση του Προέδρου της Δημοκρατίας στο Εθνικό Συμβούλιο. Υποθέτω πάντως ότι θα αρχίσει δειλά-δειλά μια διαδικασία με τη βοήθεια των Ηνωμένων Εθνών, η οποία θα εξελιχθεί και από τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης θα οδηγηθούμε σε μια συζήτησης ουσίας.
Φορολογική μεταρρύθμιση
Το Κίνημα πώς τοποθετείται στην προσπάθεια για φορολογική μεταρρύθμιση;
Το Κίνημα τάσσεται υπέρ της αύξησης της άμεσης φορολογίας με στόχευση στα πάνω δώματα και μείωση της έμμεσης φορολογίας, δηλαδή του φόρου κατανάλωσης, καυσίμων, ΦΠΑ, κ.ο.κ. Η πραγματικότητα είναι ότι δημιουργείται ένα μεγάλο χάσμα μεταξύ πλουσίων και χαμηλά αμειβόμενων. Πρόσφατα στην Επιτροπή Οικονομικών της Βουλής ρώτησα τον εκπρόσωπο του Υπουργείου Οικονομικών ποια είναι έξοδα διαβίωσης ενός μονήρη σήμερα και δεν έλαβα απάντηση. Στο πλαίσιο αφερεγγυότητας υπάρχει μια φόρμουλα που λέει 850 ευρώ που σημαίνει ακάθαρτα 940 ευρώ. Εάν λοιπόν ο στόχος μου είναι να λύσω το δημογραφικό και να βοηθήσω τους πολίτες να φτάσουν στα επίπεδα της μεσαίας τάξης, τότε σημαίνει ότι το εισόδημα του ατόμου πρέπει να είναι δύο χιλιάδες ευρώ ώστε να μπορεί να επιβιώσει και να δημιουργήσει οικογένεια. Δύο χιλιάδες ευρώ επί 12 μήνες ή 13 όταν υπάρχει ο 13ος, τότε σημαίνει 26 χιλιάδες ευρώ. Συνεπώς επεξεργαζόμαστε μια πρόταση για φορολογική κλίμακα μέχρι τις 26 χιλιάδες ευρώ, με φόρο της τάξεως του 5%.
