Διάβασα με μεγάλη προσοχή το άρθρο που έγραψε ο Φίλιππος Πολο με τίτλο ‘«Παίζουν οικονομικά συμφέροντα»: Γιατί δεν θέλουν τον αυτοκινητόδρομο Ακακίου–Αστρομερίτη οι κάτοικοι;’ και λυπούμαι να παρατηρήσω ότι αγνοεί σε μεγάλο βαθμό την πραγματικότητα, ενώ ο πρώην Υπουργός Γεωργίας, Κώστας Θεμιστοκλέους πρέπει να απαντήσει γιατί δεν προχώρησε ο δρόμος στη βόρεια όδευση πριν από 25 χρόνια, όπως ήταν προγραμματισμένος, κάτι με το οποίο συμφωνούσαν και οι τρεις κοινότητες. Ήταν μέλος της κυβέρνησης Κληρίδη και ο τότε Υπουργός Συγκοινωνιών και Έργων, Αβέρωφ Νεοφύτου, είχε ανακοινώσει το 2001 ότι σύντομα θα άρχισε η κατασκευή του αυτοκινητόδρομου από το σημείο που σταμάτησε νότια της Δένειας και θα συνέχιζε ευθεία, μέσα στη νεκρή ζώνη, βόρεια των κοινοτήτων Ακακίου, Περιστερώνας και Αστρομερίτη.
Όπως ανέφερα σε προηγούμενο άρθρο μου, σε όλες τις συναντήσεις που είχε το Τμήμα Δημοσίων Έργων με τα Ηνωμένα Έθνη, ήταν παρών και ο Τάσος Τζιωνής του υπουργείου Εξωτερικών. Όλες οι ανησυχίες, προβληματισμοί και ενστάσεις των Ηνωμένων Εθνών, ικανοποιήθηκαν. Με τη συμβολή Ιταλών ειδικών, αποφασίστηκαν το ύψος του δρόμου για να μην θεωρείται αμυντικό έργο, χαράχθηκαν οι διαβάσεις για τους γεωργούς, τα αυλάκια και οι σωλήνες για την άρδευση των χωραφιών, ενώ προβλέφθηκε και τρίτη λωρίδα στον αυτοκινητόδρομο για τις περιπολίες των Ηνωμένων Εθνών. Παράλληλα, υπάρχει σχεδιασμός/πρόνοια για ένωση του αυτοκινητόδρομου με αυτόν στα κατεχόμενα προς την Μόρφου σε περίπτωση λύσης του Κυπριακού. Η όδευση αυτή είναι πιο σύντομη από τη νότια, αλλά και πιο φθηνή.
Γιατί δεν προχώρησε; Απαντήσεις πρέπει να δώσει και η πρώην Υπουργός Συγκοινωνιών και Έργων, Ερατώ Κοζάκου Μαρκουλλή, επί της υπουργείας της οποίας αποφασίστηκε η αλλαγή της όδευσης του αυτοκινητόδρομου το 2010, από τα βόρεια των τριών κοινοτήτων στα νότια, σύμφωνα με γραπτή απάντηση του Υπουργού Επικοινωνιών Αλέξη Βαφεάδη σε ερώτηση της αντιπροέδρου του ΔΗΣΥ, Σάβιας Ορφανίδου για το πού βρίσκεται το θέμα του δρόμου. Και να μην μας πουν ότι δεν δέχονται τα Ηνωμένα Έθνη, γιατί και τμήμα του δρόμου από τον Αστρομερίτη στην Ευρύχου περνά μέσα από τη νεκρή ζώνη, ενώ 500 μέτρα από το σημείο που έφτιαξαν την τεράστια σε ύψος κοιλαδογέφυρα, βρίσκεται το χωριό Αγκολέμι, όπου σταθμεύουν τουρκικά άρματα μάχης. Και ο νοών νοείτω. Ιδού, λοιπόν, πεδίον δόξης λαμπρό!
Ο κ. Θεμιστοκλέους ισχυρίζεται ότι «οικονομικά συμφέροντα από τις περιοχές Ακακίου-Περιστερώνας-Αστρομερίτη θέλουν να βάζουν εμπόδια. Το λυπηρό είναι ότι δεν έχουν κατανοήσει την πραγματικότητα» Ο ισχυρισμός αυτός είναι ανυπόστατος και τον αντιστρέφω: Αν γίνει η νότια όδευση, τότε θα χρειαστεί να κατασκευαστούν δύο μεγάλες κοιλαδογέφυρες πάνω από τον Σερράχη, μία στο Ακάκι και μία στην Περιστερώνα. Στο δε Ακάκι, λόγω της μορφολογίας του εδάφους, το μήκος της κοιλαδογέφυρας μπορεί να πλησιάσει το ένα χιλιόμετρο. Αν η κοιλαδογέφυρα κοντά στον Κουτραφά, πάνω από ένα ποταμάκι, στοίχισε 30 εκατομμύρια ευρώ, πόσα θα στοιχίσει αυτή στο Ακάκι και πόσα στην Περιστερώνα; Ποιοι, λοιπόν έχουν οικονομικά συμφέροντα από τη νότια όδευση η οποία είναι και πιο μεγάλη από ότι η βόρεια; Λυπούμαι επίσης να παρατηρήσω ότι είναι ο ίδιος ο κ. Θεμοιστοκλέους που δεν αντιλαμβάνεται το τεράστιο πρόβλημα που θα δημιουργηθεί με τη νότια όδευση και πόση καλλιεργήσιμη, εύφορη και αρδεύσιμη γεωργική γη θα καταστραφεί. Ως πρώην Υπουργός Γεωργίας όφειλε να γνωρίζει. Επιπλέον, ειδικά για το Ακάκι, έχω αναφέρει ότι η νότια όδευση θα το εγκλωβίσει, στα ανατολικά και στα νότια από τον αυτοκινητόδρομο, στα δυτικά από τον ποταμό Σερράχη και την κτηνοτροφική περιοχή και στα βόρεια από τη νεκρή ζώνη. Υπέβαλα δε και υποβάλλω και πάλι την ερώτηση: Προς τα πού θα αναπτυχθεί το Ακάκι; Πρέπει να στραγγαλιστεί;
Ο συντάκτης του άρθρου επικαλείται κοινοτάρχη της περιοχής Σολέας, ο οποίος ισχυρίζεται ότι «αν μείνουμε χωρίς δρόμο όπως ζητούν οι 3 πλούσιες κοινότητες, τότε καταστρέφουμε δεκάδες άλλες κοινότητες του Τροόδους που μαστίζονται από την αστυφιλία και λόγω της δυσκολης διαδρομής δεν προσελκύουν επενδύσεις.»
Καταρχάς, οι τρεις κοινότητες δεν είναι εναντίον της κατασκευής του δρόμου. Ζητούν όμως να κατασκευαστεί με βάση τα αρχικά σχέδια, βόρεια των κοινοτήτων. Δεύτερον, ας μην είμαστε υπερβολικοί. Πόσες δεκάδες είναι οι κοινότητες της Μαραθάσας και του Τροόδους που θα επωφεληθούν και πόσους κατοίκους έχουν; Το λέει λες και στην περιοχή αυτή υπάρχουν 80 ή περισσότερες κοινότητες με πολλές χιλιάδες κατοίκους. Σύμφωνα με την απογραφή του 2021, το Ακάκι, η Περιστερώνα και ο Αστρομερίτης έχουν 7.500 κατοίκους και συνολικά όλες οι κοινότητες της Μαραθάσας, της Σολέας, μετά τον Αστρομερίτη μέχρι τον Κάμπο της Τσακκίστρας έχουν περίπου 5.000 κατοίκους, από τους οποίους πολύ λίγοι πηγαίνουν καθημερινά στη Λευκωσία για δουλειά. Παράλληλα, ο νέος δρόμος θα τους εξοικονομήσει 5-7 λεπτά και αυτό με ερωτηματικό. Ναι, να γίνει δρόμος για να εξυπηρετηθούν οι κοινότητες των ορεινών περιοχών και οι κάτοικοί τους, αλλά όχι να καταστρέψουμε τις τρεις μεγάλες κοινότητες της Δυτικής Λευκωσίας. Λύσεις υπάρχουν.
Όσο για τη θέση ότι «κάνουμε δύσκολη τη ζωή χιλιάδων Λευκωσιατών που ταλαιπωρούνται αφάνταστα να μεταβούν στο Τρόοδος λόγω ακριβώς της δύσκολης διαδρομής μέσω των 3 χωριών, εντός της οποίας διακινούνται κάθε λογής αγροτικά οχήματα, με τον δρόμο να θεωρείται από πολλούς σκοτώστρα», είναι υπερβολικός τελείως ανακριβής. Θα έπρεπε να γνωρίζει ο κοινοτάρχης ότι τις Κυριακές και τις μεγάλες αργίες, απαγορεύεται να κυκλοφορούν στον δρόμο αυτό τρακτέρ και άλλα γεωργικά οχήματα. Καταρρίπτεται επίσης και ο ισχυρισμός για δρόμο σκοτώστρα. Να μας πει πόσα θανατηφόρα δυστυχήματα έγιναν στον δρόμο από το Ακάκι μέχρι τον Αστρομερίτη τα τελευταία 10 χρόνια. Όσο για την ταλαιπωρία χιλιάδων Λευκωσιατών, λυπάμαι πολύ, αλλά δεν θα καταστρέψουμε τις τρεις μεγάλες κοινότητες της Δυτικής Λευκωσίας για να πηγαίνουν οι Λευκωσιάτες 5-7 λεπτά πιο γρήγορα στο Τρόοδος, 5 με 6 φορές τον χρόνο. Δεν θα χαλάσει ο κόσμος αν πάνε 10 με 15 λεπτά πιο αργά.
Όσο για τον ισχυρισμό ότι το κόστος του δρόμου υπολογίζεται περίπου στα €110 εκ. συν ΦΠΑ είναι τουλάχιστον παραπλανητικός και αστείος. Όταν για 10 χλμ το τμήμα από τον Αστρομερίτη μέχρι την Ευρύχου στοίχισε €70 εκ. συν €30 εκ για την κοιλαδογέφυρα, σύνολο €100 εκ. για 18 χλμ και δύο μεγάλες κοιλαδογέφυρες θα στοιχίσει €110 εκ. συν ΦΠΑ; Ας μην μας κοροϊδεύουν.
* Πολιτικός Επιστήμονας / Δημοσιογράφος (Από το Ακάκι. Οι απόψεις αυτές είναι προσωπικές).
