Γράφει ο Χαράλαμπος Θεοπέμπτου
Πριν 15 χρόνια περίπου, ξεκίνησε η προώθηση των φωτοβολταικών συστημάτων και άλλων ΑΠΕ με κύριο λόγο την μείωση των ρύπων. Τώρα όμως ο κύριος λόγος προώθησης, είναι το ότι τα φωτοβολταικά, είναι ο πιο φτηνός τρόπος παραγωγής ηλεκτρισμού. Σημειώστε ότι με βάση τις συστάσεις της ΕΕ για την ενεργειακή πολιτική των μελών, τα κράτη μέλη πρέπει να εφαρμόζουν πολιτικές που μεταξύ άλλων, θα διασφαλίζουν φτηνή ενέργεια στους πολίτες.
Στη χώρα μας όπου η διαφθορά είναι εκτεταμένη, επέλεξαν σύστημα όπου αντί να προωθούν τα φωτοβολταικά στις στέγες σπιτιών για άμεσο όφελος των πολιτών, προώθησαν την εγκατάσταση φωτοβολταικών πάρκων σε συνδυασμό μάλιστα με ένα σύστημα αγοράς του ηλεκτρισμού, που διασφάλιζε τεράστια κέρδη σε επιχειρηματίες. Το αποτέλεσμα ήταν να κρατηθούν ψηλά οι τιμές ηλεκτρισμού.
Παρά το ότι πρόσφατα έγιναν αλλαγές στο σύστημα αγοράς ενέργειας από ΑΠΕ, οι εταιρείες έχουν ακόμη μεγάλα κέρδη, γι αυτό και συνεχίζεται ακόμη η πίεση, για εγκαταστάσεις Φωτοβολταικών πάρκων κυρίως στη γεωργική γη. Κάτω από αυτές τις πιέσεις και την κατακραυγή όλων, το Υπ. Εσωτερικών έκδωσε την Εντολή 1 του 2024 όπου βασικές πρόνοιες της είναι ο καθορισμός μερικών παραμέτρων της χωροθετικής πολιτικής έργων παραγωγής ενέργειας από ΑΠΕ ανά κατηγορία, και η δημιουργία μηχανισμού αδειοδότησης των εγκαταστάσεων ΑΠΕ.
Μια νέα για τον τόπο μας πρακτική που προωθείται τελευταία, είναι η τοποθέτηση φωτοβολταικών σε αγροτικά τεμάχια με τρόπο ώστε να επιτρέπει και την καλλιέργεια της γης.
Το σύστημα αυτό μειώνει την παραγωγή, δυσκολεύει τη χρήση μηχανημάτων, λόγω σκίασης δεν είναι εύκολη η επιλογή καλλιεργειών αλλά δίνει εισόδημα στους γεωργούς. Και όλα αυτά συμβαίνουν στη Κύπρο παρά το ότι η Οδηγία (ΕΕ) 2023/2413 , για την προώθηση της ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές μας έθεσε υποχρεώσεις για το πως θα προχωρούσαμε με το θέμα της χωροθέτησης των ΑΠΕ, ένα πρόβλημα που αντιμετωπίζουν διάφορες χώρες στην ΕΕ.
Πρώτη υποχρέωση που είχαμε ήταν "μέχρι τις 21 Μαΐου 2025, να κάνουμε χαρτογράφηση για την ανάπτυξη ανανεώσιμης ενέργειας με σκοπό τον προσδιορισμό του εγχώριου δυναμικού και των διαθέσιμων χερσαίων, υπόγειων, θαλάσσιων περιοχών ή των εσωτερικών υδάτων, που είναι αναγκαίες για την εγκατάσταση σταθμών παραγωγής ανανεώσιμης ενέργειας και των σχετικών υποδομών τους"
Που φυσικά δεν κάναμε.
Άλλη πολύ σημαντική υποχρέωση είναι να καθορίσουμε "Περιοχές επιτάχυνσης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας" μέχρι το Φεβρουάριο του 2026. Δεν περιμένω ούτε αυτό να γίνει γιατί η ΕΕ απαιτεί να προηγηθεί και Μελέτη Εκτίμησής των Επιπτώσεων στο Περιβάλλον και Δημόσια Διαβούλευση και δεν είναι εύκολο να γίνουν όλα αυτά σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα.
Τέλος η Οδηγία απαγορεύει την χωροθέτηση ΑΠΕ σε προστατευμένες περιοχές. Όπως πάντα, δεν μπορούμε να προγραμματιστούμε και τρέχουμε πίσω από τις εξελίξεις.
Βουλευτής,
Κινήματος Οικολόγων-Συνεργασία Πολιτών.
